Ünsüz yumuşaması
| Örnekler |
|---|
|
Ünsüz Yumuşaması Türkçedeki bir ses olayıdır. Süreksiz sert ünsüzlerle biten sözcüklerin, ünlüyle başlayan bir ek aldıklarında, sözcüklerin sonundaki ç, k, p, t ünsüzlerinin yumuşayarak - sırasıyla- c, g/ğ, b ve d'ye dönüşmesidir.
"K" ünsüzü hemen hemen her zaman "ğ" ünsüzüne dönüşür. Bununla birlikte "g"ye dönüştüğü sözcükler de mevcuttur. Bu duruma genellikle son iki harfi sessiz olan sözcüklerde rastlanır:
- çicek > çiçeği
- ahenk > ahengi
- kepenk > kepengin
Bazı istisnalar
Tek heceli sözcüklerde genellikle ünsüz yumuşaması görülmez:
- top > topa
- koç > koçum
- dut > dutu
Yabancı dillerden Türkçeye geçen kimi sözcüklerde yumuşama olmaz.
- bisiklet > bisikleti
- hukuk > hukuku
- kart > karta
- ahret > ahreti
Ünsüz yumuşaması kuralı özel isimlerin "yazımında" uygulanmaz. Ancak sözcük, kural uygulanarak telaffuz edilir.
- Tokat'ı
- Zonguldak'ı
- Birleşik Krallık'a
Sert ünsüzle biten bazı öztürkçe kelimelerde de yumuşama görülmez:
- bulutu, saçım vb.
Ayrıca bakınız
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
çatı ve yapım ekleri de yumuşamaya uğramaz(sadece "t" için geçerlidir) örnek Konut-u =konutu