İstanbul Deniz Otobüsleri

İstanbul Deniz Otobüsleri
Tür	Anonim şirket
Slogan	"Türkiye'nin Deniz Otobanı!"
Kuruluş	1987
Şehir	Yenikapı, İstanbul
Önemli kişiler	Ufuk Tuğcu, Genel Müdür
Ana sayfa	ido.com.tr

İDO - İstanbul Deniz Otobüsleri Sanayi ve Ticaret A.Ş. İstanbul'un deniz ulaşımına ve trafik sorununun çözümüne katkıda bulunmak amacıyla İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı tarafından 1987 yılında kurulmuştur. 2005 Mart ayında, TDİ'ye bağlı Şehirhatları İstanbul Deniz Otobüsleri'ne devredilmiştir. İDO günümüz itibariyle 103 gemi ve 88 iskelesiyle dünyanın en büyük araç ve yolcu deniz taşımacılığı şirketidir.

Tarihi

İstanbul'da her geçen gün artan trafik sorununa alternatif arayan İ.B.B. 1987 ve 1988 yıllarında Norveç'ten satın alınan 449 yolcu kapasiteli 10 adet deniz otobüsü ile hizmete başlamıştır. Bugün toplam 22 deniz otobüsü ile hizmet veren İDO 1995 yılında Avustralya'dan satın alınan 2 adet Monohull tipi 155 yolcu kapasiteli deniz otobüsü ile 10 olan gemi adedini 12'ye çıkarmıştır (Akşemseddin & Ertuğrul Gazi).

10 gemilik bir projenin ilk 2 adedi olan ve 1996 yılında teslim edilen Avustralya yapımı catamaran tipi 450 yolcu kapasiteli deniz otobüsleriyle (Sinan Paşa & Piyale Paşa) ile bu sayı 14'ü bulurken, 1997 Norveç yapımı 350 kişilik 3 gemi ve 400 kişilik 2 gemi ve yine ilk defa Türkiye Gemi Sanayi Pendik Tersanesi'nde imal edilen 400 kişilik 1 gemi ile sayı 20'ye yükselmiştir. 1997 yılında Yalova - Yenikapı arasında çalıştırılmak üzere 500 yolcu, 94 araç kapasiteli arabalı feribot Avustralya'da inşa ettirilmiştir. 1998 yılında Yenikapı - Bandırma arasında karşılıklı çalıştırmak üzere yine aynı tersaneden - Austal Ships firmasından 800 yolcu kapasiteli 200 araçlık arabalı 2 feribot inşa ettirilmiştir (Turgut Özal & Adnan Menderes). Bu iki feribot 36 deniz mili hıza ulaşabiliyor. 12 Aralık 2005'te yine Austal firmasıyla kontratı imzalanan ve 2007'de teslim edilen 2 yeni feribotla yine Bursa-Yenikapı arasında ulaşım kolaylaşmıştır. Her biri 1200 yolcu ve 225 araç kapasiteli katamaran tipi bu gemiler 35 deniz mili hıza sahip olup mesafeyi 75 dakikaya indirmiştir. Ayrıca 2007 yılında Hollandalı Damen Shipyards'tan 5 adet 30 deniz mili hız, 449 yolcu kapasiteli deniz otobüsü alınmıştır.

2004 yılının Nisan ayında Akşemseddin ve Ertuğrul Gazi deniz otobüsleri İDO'dan Kocaeli Büyükşehir Belediyesi'ne devredilmiştir.

İDO, 2005 Şubat ayında ise İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı Özelleştirme Yüksek Kurulu (ÖYK) ile bir protokol yaparak Türkiye Şehir Hatları İşletmesini devralma iradesini ortaya koymuştur. Devralma işlemleri İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı adına İDO tarafından yürütülmüştür. Devralma işlemiyle birlikte İstanbul’da deniz ulaşımından sorumlu tek otorite İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanlığı olmuş ve bu otorite de büyük ölçüde İDO’ya devredilmiştir.

İDO filosu; Toplam 33 hatta, 25 Deniz Otobüsü, 10 Hızlı Feribot, 18 Araba Vapuru, 35 Şehirhatları Yolcu Vapuru, 10 Deniz Taksi ve Mavi Marmara Yolcu Gemisi ile 88 noktaya hizmet götürmektedir.

İstanbul Büyükşehir Belediyesi'nin iştiraki İstanbul Deniz Otobüsleri Sanayi ve Ticaret A.Ş'nin (İDO) yüzde 100 oranındaki hissesinin özelleştirilmesi ihalesinin nihai pazarlık sonucu ihaleyi, 861 milyon dolarlık teklifle Tepe-Akfen-Souter-Sera Ortak Girişim Grubu kazandı.^[1]

İstanbul-Bursa seferlerinde 2013'te hizmete başlayan Bursa Deniz Otobüsleri (BUDO) şirketi yolculara bir seçenek daha sunmaktadır.

Yıllara göre Deniz Otobüsleri

• 1988: 10 adet
• 1994: 12 adet
• 1996: 14 adet
• 1997: 22 adet (20 deniz otobüsü, 2 Hızlı Feribot)
• 1998: 24 adet (20 deniz otobüsü, 4 Hızlı Feribot)
• 2000: 26 adet (22 deniz otobüsü, 4 Hızlı Feribot)
• 2009: 99 adet (25 deniz otobüsü, 10 Hızlı Feribot, 18 Arabalı Vapur, 1 Yolcu Gemisi, 35 Yolcu Vapuru, 10 Deniz Taksi) * Şehir Hatları ile birleşme
• 2012: 53 adet (25 deniz otobüsü, 10 Hızlı Feribot, 18 arabalı vapur) ^[2]

Görseller

• 
  Damen yapımı bir deniz otobüsü.
• 
  Austal yapımı bir deniz otobüsü.

Referanslar

1. "İDO yeni sahibini buldu" (Türkçe). www.haberdar.com. 5 Mart 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20120305220302/http://www.haberdar.com/haber/ido-yeni-sahibini-buldu-2488818. Erişim tarihi: 08 Nisan 2011. 
2. http://www.ido.com.tr/tr/kurumsal/filo-ve-iskeleler

Dış bağlantılar

• İstanbul Deniz Otobüsleri A.Ş.