T1 (İstanbul)
T1 İstanbul | |
---|---|
Genel bilgiler | |
Tip | Tramvay |
Sistem | İstanbul metrosu |
Durum | İşletmede |
Bölge | İstanbul, Türkiye |
Terminal |
Bağcılar Kabataş |
İstasyonlar | 31 |
Sefer sıklığı | 5 dakika |
Yolculuk süresi | 42 dakika |
Website | www.istanbululasim.com.tr |
İşletim | |
Açılış | 20 Nisan 1996 |
Sahibi | İstanbul Büyükşehir Belediyesi |
İşletmeci(ler) | İstanbul Ulaşım |
Depo Merkezleri | Zeytinburnu, Topkapı |
Teknik | |
Hat uzunluğu | 18,5 km |
Hat açıklığı | 1435 mm |
T1 Bağcılar - Kabataş tramvay hattı, İstanbul'da yer alan demiryolu hatlarından biridir. Günlük ortalama 350 bin yolcuyla, T1 hattı, İstanbul ulaşımında en çok kullanılan raylı sistemdir. Topkapı istasyonu dışındaki istasyonlarının tamamı yer üstünden geçen hattın kullanımda olan 31 istasyonu vardır. İlk etapları Yapı Merkezi tarafından anahtar teslim olarak inşa edilmiştir. 1992 ve 2006 yılları arasında hatta yapılan yeni eklemelerle hat toplamda 13.2 kilometre uzunluğa erişmiş ve İstanbul'un en yoğun bölgelerinde toplu taşımacılığa büyük katkılar sağlamıştır. Yakın zamanda T2 ile kesintisiz ulaşıma başlanmış ve tüm güzergâh T1 Bağcılar - Kabataş hattı olarak adlandırılmıştır. Hat, hafta içi 06:00-00:00 saatleri arasında yoğun zamanlarda 5 dakikada bir sıklıkla çalışır.
İstasyonlar
- Bağcılar: (M1B)
- Güneştepe
- Yavuz Selim
- Soğanlı
- Akıncılar
- Güngören
- Merter Tekstil Merkezi
- Mehmet Akif
- Zeytinburnu: (M1A) (Metrobüs)
- Mithatpaşa
- Seyitnizam/Akşemsettin
- Merkez Efendi
- Cevizlibağ-AÖY: (Metrobüs)
- Topkapı: (T4) (Metrobüs)
- Pazartekke
- Çapa-Şehremini
- Fındıkzade
- Haseki
- Yusufpaşa: (M1A) (M1B)
- Aksaray
- İstanbul Üniversitesi - Laleli: (M2)
- Beyazıt-Kapalıçarşı
- Çemberlitaş
- Sultanahmet
- Gülhane
- Sirkeci: (Marmaray)
- Eminönü
- Karaköy: (F2) (İDO)
- Tophane
- Fındıklı-MSÜ
- Kabataş: (F1) (İDO) (M7)
Yapımı
İstanbul'da, Osmanlı İmparatorluğu'nun başkenti iken, Asya ve Avrupa yakasında iki büyük tramvay şebekesi vardı. İlk olarak atlı tramvay olarak başlayan hatlar ve zamanla yerini elektrikli tramvayla değiştirdi ve İstanbul Elektrik Tramvay ve Tünel İşletmeleri A.Ş. (İETT) kuruldu. Yıllar içinde adım adım inşa edilen tramvay hatları, 1956 yılında 56 hatta 270 tren ve 108 milyon yolcu ile zirve yıllarını yaşadı. 1960'larda 27 Mayıs ihtilali, sonrası şehirdeki tramvay hizmeti kapanmaya başladı, ve 1966 yılında tamamen durduruldu. Hatlar sökülerek yerine o günün şartlarında daha hızlı ve seri hareket edebilen motorlu taşıtların ilerleyebilecegi yollar inşa edildi.
Modern Hat
Hattın modern haliyle yapımına Temmuz 1992'de Sirkeci, Aksaray, Topkapı arası olmak üzere başlanmıştır. Bu tarihten yaklaşık iki yıl sonra Mart 1994'te Topkapı - Zeytinburnu, Nisan 1996 tarihinde de Sirkeci - Eminönü arası izlemiştir. Bunu Ocak 2005'te Eminönü - Fındıklı uzantısı izlemiş ve mecvut hatta son ekleme Eylül 2006 tarihinde Kabataş durağı ile yapılmıştır. Hat 14 Eylül 2006 tarihinde dönemin Başbakanı Recep Tayyip Erdoğan ve İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş'ın da katılımıyla törenle hizmete açılmıştır. Kabataş durağı ile T1 hattı, füniküler sistemi aracılığı ile M2 hattına ve Kabataş'taki İDO iskelesine entegre hâle gelmiştir.
Güzergâh
Hattın toplam uzunluğu 13.2 kilometredir. Hemen hemen tümüyle daha önceden planlanmamış bir güzergâhla, özellikle tarihî yarımada içinde yerleşim birimlerinin arasından geçtiği için bu uzunluğun büyük bir bölümü diğer motorlu taşıtlarla ortaklaşa kullanılan hemzemin yollardır. Tramvay yolu Zeytinburnu durağından başlayarak yerleşim birimleri içinde, D 100 yolunun paralelinden Topkapı'ya ulaşır. Burada Millet Caddesi'ne giriş yapar. Pazartekke, Çapa-Şehremini, Fındıkzade, Haseki ve Yusufpaşa duraklarını geçerek ve Aksaray durağında Ordu Caddesi'ne katılır. T1 hattı tümüyle yer üstünden geçer. Yalnızca Topkapı istasyonunda üstünden yol geçen yarı kapalı bir alanda yolcu indirir ve bindirir. Hatta son yapılan eklemelerle durak sayısı 31'e yükselmiştir. Hat içinde alçak tabanlı cadde tramvayları işlemektedir. 2001 yılında, bugün hatta kullanılmakta olan araçlar satın alınmadan önce, günümüzde ABB araçları hizmet veriyordu. Bugün kullanımda olan araçlar getirildikten sonra hat 2 gün süreyle seferlere kapatılarak yüksek boylu peronlar yıkılmış ve yerlerine alçak tabanlı cadde tramvayına uygun boydaki mevcut peronlar yapılmıştır. Hattın tüm duraklarında engellilerin ve bebek arabalı yolcuların yararlanabileceği rampalı giriş-çıkışlar bulunmaktadır. T1 hattı, yolcu yoğunluğunun yüksek olduğu bir aksta, özellikle tarihî yarımada içinde İstanbul ulaşımına büyük katkı sağlamaktadır. Binlerce öğrencisi bulunan İstanbul Üniversitesi yerleşkelerinin dağıldığı Laleli semti ve dolayları, Kapalıçarşı ve Mahmutpaşa gibi İstanbul ticaretinin candamarlarının olduğu bölgeler, Sultanahmet, Gülhane, Karaköy gibi tarihî değeri bulunan turistik bölgeler ve Beşiktaş ile Taksim gibi İstanbul'un çok yoğun iki merkezine kolay ulaşım olanağı bulunan Kabataş durakları ile T1 hattı İstanbul toplu taşımacılığında en çok kullanılan araç durumuna gelmiştir.
Aktarma olanakları
T1 hattı İstanbul'un en işlek bölgelerinden geçerek İstanbul'un iki ayrı yoğun nüfuslu bölgesini birbirine bağlar. Zeytinburnu durağında aktarma olanağı M1 hattıyladır. Araç içi bilgilendirme duyurularında yolculara M1 hattına ayrıca Yusufpaşa durağında da aktarma yapabilecekleri bildirilmektedir. Yusufpaşa durağında aktarma yapmayı seçen yolcular kısa süreli bir yürüyüş ile M1 hattının, Aksaray istasyonuna ulaşırlar. M1 hattına aktarma yapan yolcular otogar ve havalimanı gibi İstanbul'un iki önemli ulaşım üssünden yararlanabilirler. Tramvay hattının Zeytinburnu ve Cevizlibağ-AÖY duraklarında İstanbul ulaşımındaki payını her geçen gün arttıran ve İETT tarafından işletilmekte olan metrobüs hattına da aktarma yapabilirler. Araçlar Topkapı'ya geldiklerinde T4 hattına kolayca ulaşabilirler. Ayrıca İETT'nin Topkapı garajından kalkan çok sayıda otobüs hattı vardır. Hattın bir sonraki önemli aktarma noktası da Galata Köprüsü'nün güney ucunda yer alan Eminönü durağıdır. Burada yolcular için İDO'nun Eminönü-Kadıköy ve Eminönü-Üsküdar vapur hatlarına aktarma yapılabilir. Ayrıca Haliç içinde Üsküdar, Eminönü, Kasımpaşa, Fener, Hasköy, Ayvansaray, Sütlüce rotasında işleyen yolcu motorlarına geçmek de mümkündür. Yine İDO tarafından düzenlenen Boğaziçi Özel Gezisi ve Mehtap Gezisi adlı özel turların da tekneleri Eminönü'nden kalkmaktadır. Galata Köprüsü'nün kuzey ayağında Karaköy durağından, Karaköy iskelesine Karaköy, Haydarpaşa, Kadıköy vapur seferlerinin yapıldığı alana geçilebilir. Ancak 2008 yılında İstanbul'da yaşayan şiddetli fırtınalarda Karaköy iskelesi sulara gömüldüğü için kimi seferler Eminönü iskelesine aktarılmıştır. T1 hattının son önemli aktarma merkeziyse 2006 yılından bu yana son durak olan Kabataş'tır. Buradan F1 hattına aktarma yapılarak M2 hattı ve Taksim'den kalkan İETT otobüslerine geçilebilir. Beşiktaş ve Akaretler semtlerindeki İDO iskelerinden de şehir hatları vapurlarına ve özel yolcu motorlarına aktarma imkânı vardır. T1 hattına yakın gelecekte Dolmabahçe ve Beşiktaş durakları eklenerek, hattın Beşiktaş ilçesine kadar uzatılması düşünülmektedir. Bu uzatmayla birlikte yapılması planlanan M7 Kabataş - Mahmutbey metro hattına da aktarma yapmak mümkün olacaktır.
İstasyon Özellikleri
Zeytinburnu: D 100 karayolu üzerinde, Zeytinburnu ilçesinin Çırpıcı semti içinde kalan baş istasyondur. Metrobüs, M1 hattılarına aktarma olanağı bulunur. Çevresindeki kolay ulaşılabilecek önemli noktalar Merter, Çırpıcı semt parkı ve İETT'nin Zeytinburnu anaduraklarıdır.
Mithatpaşa: Zeytinburnu ilçesinin Mithatpaşa semtinde, Seyitnizam Caddesi-Modabağ 1 Sokağı'nın karşısında yer alır. Çevresindeki kolay ulaşılabilecek önemli noktalar Demirciler Sanayi Sitesi'dir.
Seyitnizam/Akşemsettin: Zeytinburnu ilçesinin Akşemsettin semtinde Seyitnizam Caddesi-101. Sokak ve Akasya sokağı üzerinde yer alır. Çevresindeki kolay ulaşılabilecek önemli noktalar Akevler konutları ve Özel Avrasya Hastanesi'dir.
Merkezefendi: Zeytinburnu ilçesinin Merkezefendi semtinde yer alır. Gümüşsuyu-Davutpaşa Caddesi 42. ve 43. Sokak arasında yer alır. Çevresindeki kolay ulaşılabilecek önemli noktalar Tercüman Sitesi, Atatürk İlköğretim Okulu ve Park ve Bahçeler Müdürlüğü'dür.
Cevizlibağ-AÖY: Zeytinburnu ilçesinin Cevizlibağ semtinde yer alır. Gümüşsuyu-Davutpaşa Caddesi'nden çıkan tramvay D 100 karayoluna pararlel bir konum alır. Çevresindeki kolay ulaşılabilecek önemli noktalar Zeytinburnu Tekstil Meslek ve Endüstri Meslek liseleridir.
Topkapı: Fatih ilçesinin Topkapı semtinde yer alır. T4 hattına ve İETT'nin Topkapı anaduraklarına aktarma olanağı vardır. Çevresindeki kolay ulaşılabilecek önemli noktalar Karayolları 1. Bölge Müdürlüğü 12 Şube Şefliği, İstanbul Fetih Müzesi ve büyükşehir belediyesince oluşturulan rekreasyon alanlarıdır.
Pazartekke: Fatih ilçesinin Pazartekke semtinde, Topkapı Caddesi ve Kemikliburun Sokağı karşısında yer alır. Çevresindeki kolay ulaşılabilecek önemli noktalar Eresin Hotel, Holiday Inn, itfaiye amirliği ve İETT garajıdır.
Çapa-Şehremini: Fatih ilçesinin Çapa ve Şehremini semtleri arasında, Turgut Özal Caddesi üzerinde yer alır. Çevresindeki kolay ulaşılabilecek önemli noktalar Çapa Tıp Fakültesi, Çapa Anadolu Öğretmen Lisesi, Şehremini Anadolu Lisesi ve Selçuk Anadolu Meslek Lisesi'dir.
Fındıkzade: Fatih ilçesinin Fındıkzade semtinde, Turgut Özal Caddesi üzerinde ve Oğuzhan Caddesi karşısında yer alır. Çevresindeki kolay ulaşılabilecek önemli noktalar Haliç Üniversitesi ve Oğuzhan Caddesi'dir.
Haseki: Fatih ilçesinin adını içinde barındırdığı Haseki Eğitim ve Araştırma Hastanesi'nden alan Haseki semtinde, Turgut Özal Caddesi üzerinde yer alır. Çevresindeki kolay ulaşılabilecek önemli noktalar Haseki Eğitim ve Araştırma Hastanesi'dir
Yusufpaşa: Fatih ilçesinin Yusufpaşa semtinde, Turgut Özal Caddesi üzerinde, Muratpaşa Sokağı ve Haseki Caddesi'nin karşısında karşısında yer alır. Çevresindeki kolay ulaşılabilecek önemli noktalar Azor Hotel ve tarihî Muratpaşa Camii'dir. Bu durakta kısa süreli bir yürümenin ardından M1 hattının Aksaray istasyonuna aktarma yapılabilir.
Aksaray: Fatih ilçesinin Aksaray semtinde, Atatürk Bulvarı'yla Turgut Özal Caddesi'nin kesişiminde yer alır. Çevresindeki kolay ulaşılabilecek önemli noktalar Aksaray Yeraltı Çarşısı, tarihî Pertevniyal Valide Sultan Camii, Pertevniyal Lisesi, Bozdoğan Sukemeri, İstabul Büyükşehir Belediye Başkanlığı, Şehzadebaşı, İstanbul Üniversitesi İlahiyat Fakültesi ve Saraçhane'dir.
İstanbul Üniversitesi - Laleli: Fatih ilçesinin Laleli semtinde, Ordu Caddesi üzerinde yer alır. Çevresindeki kolay ulaşılabilecek önemli noktalar Laleli Camii, Laleli Kızılay Tıp Merkezi, İstanbul Üniversitesi Edebiyat, Fen, Su Ürünleri fakülteleri ve İstanbul Üniversitesi Merkez Kütüphanesi'dir. M2 Hattının Vezneciler istasyonuna aktarma yapılabilir.
Beyazıt-Kapalıçarşı: Fatih ilçesinin Beyazıt semtinde, Beyazıt Meydanı karşısında yer alır. Çevresindeki kolay ulaşılabilecek önemli noktalar Sultan İkinci Beyazıt Camii, Beyazıt Devlet Kütüphanesi, Kapalıçarşı, İstanbul Üniversitesi Beyazıt Yerleşkesi, Sahaflar Çarşısı, Mahmutpaşa ve Vezneciler'dir. Ayrıca İETT'nin anaduraklarına aktarma yapılabilir.
Çemberlitaş: Fatih ilçesinin Çemberlitaş semtinde, Peykhane ve Vezirhan Caddesi karşısında yer alır. Çevresindeki kolay ulaşılabilecek önemli noktalar Çemerlitaş dikilitaşı, Çemberlitaş Hamamı, Çemberlitaş Anadolu Lisesi, İstanbul Sağlık Müdürlüğü, tarihî Köprülü Mehmet Paşa Camii, Nuruosmaniye Camii, Atık Ali Paşa Camii, Cağaloğlu Anadolu Lisesi ve Şerefiye Sarnıcı'dır.
Sultanahmet: Fatih ilçesinin adını aynı adlı tarihi camiden alan Sultanahmet semtinde, Divanyolu Caddesi üzerinde yer alır. Çevresindeki kolay ulaşılabilecek önemli noktalar tarihî Sultanahmet Camii, Ayasofya Müzesi, tarihî Atmeydanı, Alman Çeşmesi, dikilitaşlar, İstanbul Adalet Sarayı, Türk ve İslam Eserleri Müzesi, Mehmet Âkif Ersoy Parkı, Haseki Hürrem Sultan Hamamı, Firüz Ağa Camii ve Yerebatan Sarnıcı'dır.
Gülhane: Fatih ilçesinin adını aynı adlı saray parkından alan Gülhane semtinde, Ebussuut ve Hüdavendigâr Caddelerinin kesişiminde yer alır. Çevresindeki kolay ulaşılabilecek önemli noktalar İstanbul Çocuk Mahkemeleri, Soğukçeşme Sokağı, eski Eminönü Kaymakamlığı, Topkapı Müzesi Alay Köşkü, Gülhane Parkı, İstanbul Arkeoloji Müzeleri ve Maliye Bakanlığı İstanbul Defterdarlığı'dır.
Sirkeci: Fatih ilçesinin Sirkeci semtinde, Ankara Caddesi üzerinde yer alır. Marmaray Çevresindeki kolay ulaşılabilecek önemli noktalar İstanbul Garı ve PTT Müzesi'dir.
Eminönü: Fatih ilçesinin Eminönü semtinde, Eminönü Meydanı'nın karşısında, Galata Köprüsü'nün güney ucunda yer alır. Çevresindeki kolay ulaşılabilecek önemli noktalar Yeni Cami, İstanbul Ticaret Odası, Vakıflar Genel Müdürlüğü, Kadıköy, Üsküdar ve Boğaz iskeleleri, Eminönü otobüs durakları ve Mısır Çarşısı'dır.
Karaköy: Beyoğlu ilçesinin Karaköy semtinde, Kemeraltı Caddesi üzerinde yer alır. Çevresindeki kolay ulaşılabilecek önemli noktalar Bankalar Caddesi, Galata Kulesi, Kamondo Merdivenleri, Avusturya Lisesi, Saint Benoît Fransız Lisesi, İETT amirliği ve Karaköy-Beyoğlu füniküleri (Tünel)'dir.
Tophane: Beyoğlu ilçesinin Tophane semtinde, Kemeraltı Caddesi ile Meclisimebusan Caddesi'nin birleşim noktasında yer alır. Çevresindeki kolay ulaşılabilecek önemli noktalar Tophane Kasrı, Kılıç Ali Paşa Hamamı, Mimar Sinan Üniversitesi Kültür ve Sanat Merkezi, Nusretiye Camii, Kılıç Ali Paşa Camii, İstanbul Modern Sanat Müzesi, Türkiye Denizcilik İşletmeleri İstanbul Liman İşletmesi Müdürlüğü, İtalyan Hastanesi ve İtalyan Lisesi'dir.
Fındıklı-Mimar Sinan Üniversitesi: Beyoğlu ilçesinin Fındıklı semtinde, Meclisimebusan Caddesi üzerinde yer alır. Çevresindeki kolay ulaşılabilecek önemli noktalar Mimar Sinan Üniversitesi Güzel Sanatlar Fakültesi, Molla Çelebi Camii, Fındıklı Parkı, İstanbul Modern ve Portekiz Konsolosluğu'dur.
Kabataş: Beyoğlu ilçesinin Kabataş semtinde, Meclisimebusan Caddesi üzerinde yer alan istasyondur. Taksim-Kabataş füniküler hattına (F1 hattı) aktarma olanağı bulunur. Ayrıca İDO'nun Kabataş iskelesinden kalkan seferlerine de aktarma yapılabilir. Çevresindeki kolay ulaşılabilecek önemli noktalar İnebolu Sokağı, Setüstü, Kabataş Ticaret Meslek Lisesi, Dolmabahçe Sarayı, İnönü Stadı, Bezmiâlem Valide Sultan Camii, Beşiktaş ve Akaretler semtleridir.
Galeri
- Tramvay Sultanahmet Meydanı'ndan geçerken
- Tramvay Fındıkzade durağından ayrılırken
- M2 hattıyla T1 hattı'nı birbirine bağlayan F1 hattı)
- Gülhane Parkı civarında
Kaynaklar
Dış bağlantılar
Wikimedia Commons'ta T1 (İstanbul) ile ilgili çoklu ortam kategorisi bulunur.
|
|