1974 FIFA Dünya Kupası

1974 FIFA Dünya Kupası
Fußball-Weltmeisterschaft 1974

Turnuvanın resmi logosu
Turnuva detayları
Ev sahibi ülke  Batı Almanya
Tarih 13 Haziran-7 Temmuz 1974
Takım 16 (5 konfederasyondan)
Stadyum(lar) 12
Final durumu
Şampiyon  Batı Almanya (2. şampiyonluğu)
İkinci  Hollanda
Üçüncü  Polonya
Dördüncü  Brezilya
Turnuva istatistikleri
Oynanan maç 38
Atılan gol 97 (maç başına 2.55)
Seyirci 1.774.022 (maç başına 46.685 )
Gol kralı Polonya Grzegorz Lato (7)
← 1970
1978 →

1974 FIFA Dünya Kupası, FIFA'nın 4 yılda bir düzenlediği Dünya Kupası turnuvalarının onuncusudur. 13 Haziran ile 7 Temmuz tarihleri arasında Batı Almanya'da düzenlenmiştir.

16 takımın katıldığı turnuvada, toplam 38 maç oynandı. Turnuvanın ikinci tur aşamasında, bir üst tura yükselen 8 takım arasında A ve B grupları oluşturuldu. Kendi gruplarında birinci olan takımlar finale yükselirken, ikinci sırayı alan takımlar ise aralarında üçüncülük maçı oynadı.

Turnuvanın ev sahibi olan Batı Almanya, A grubunun birincisi olarak finale yükselmeye hak kazanmıştı. Rakip, B grubunun birincisi olup tarihinde ilk kez final oynayan Hollanda'ydı. Münih'te oynanan final maçını 2-1'lik skorla Batı Almanya kazandı. Batı Almanya bu şampiyonlukla beraber, 1954'den sonra ikinci kez Dünya Kupası şampiyonluğu elde etti. Turnuvanın üçüncüsü olan Polonya'nın oyuncusu Grzegorz Lato, turnuva boyunca atmış olduğu 7 golle turnuvanın gol kralı oldu. Önceki şampiyonanın gol kralı Gerd Müller ise bu turnuvada attığı 4 golle birlikte dünya kupalarındaki toplam gol sayısını 14'e çıkardı. İlk kez bir Dünya Kupası'nda mücadele etme hakkı elde eden dört takımdan Avustralya, Zaire ve Haiti millî takımları, gruplarını son sırada tamamlarken; Doğu Almanya birinci turu geçmeyi başardı.

Almanya, ilk kez bir FIFA Dünya Kupası turnuvasında ev sahibi görevini üstlendi. Bu turnuvadan 32 yıl sonra, 1990 yılında birleşen Doğu ve Batı Almanya'nın meydana getirdiği Almanya, 2006 FIFA Dünya Kupası'na ev sahipliği yaptı. Yapılan araştırmalara göre ise turnuvada yapılan 38 maç, stadyumlara gelen toplam 1,77 milyon kişi tarafından izlenmişti. Öte yandan Brezilya, 1970 FIFA Dünya Kupası'ndaki şampiyonlukla birlikte kupayı üçüncü kez kazanarak Jules Rimet Kupası'nın sahibi olma hakkını etmiş olduğundan bu organizasyon için yeni bir kupa üretildi. İtalyan heykeltıraş Silvio Gazzaniga'nın yaptığı bu tasarım hâlen FIFA Dünya Kupası organizasyonlarında kullanılmaktadır.

Ev sahipliği seçimi

Turnuvaya ev sahipliği yapmak isteyen bazı ülkelerin başarısız olan başvurularından sonra, 6 Temmuz 1966'da Londra'da düzenlenen FIFA Kongresi'nde, 1974 FIFA Dünya Kupası'nı düzenleme hakkı Batı Almanya'ya verildi.[1] Demokratik bir şekilde yapılan oylamada Arjantin 1978 FIFA Dünya Kupası'nı, İspanya ise 1982 FIFA Dünya Kupası'nı düzenlemeye hak kazandı.

1974 FIFA Dünya Kupası'na ev sahipliği yapacak ülkenin belirlenmesinden 3 ay önce, 16 Nisan 1966 tarihinde Bavyera kesiminin başkenti Münih'e 1972 Yaz Olimpiyatları'nı düzenleme hakkı verilmişti. Bavyera eyalet meclisi tarafından turnuvada ırkçılık yapılması ise kesinlikle yasaklanmıştı.[2]

Stadyumlar

Maçlar, Batı Almanya'nın 9 farklı şehrinde oynandı:[3]

Batı Berlin Münih Hamburg
Olympiastadion Olympiastadion Volksparkstadion
Kapasite: 74.228 Kapasite: 69.250 Kapasite: 57.274
Dortmund Düsseldorf Gelsenkirchen
Westfalenstadion Rheinstadion Parkstadion
Kapasite: 67.000 Kapasite: 55.900 Kapasite: 45.067
Frankfurt Hannover Stuttgart
Waldstadion Niedersachsenstadion Neckarstadion
Kapasite: 52.300 Kapasite: 49.000 Kapasite: 58.000

Maç hakemleri

Avrupa
Asya
Afrika
Okyanusya
Kuzey ve Orta Amerika
Güney Amerika

Elemeler ve katılan ülkeler

  Dünya Kupasına katılma hakkı kazananlar
  Dünya Kupası elemelerini geçemeyenler
  Dünya Kupası elemelerine katılmayanlar
  FIFA üyesi olmayan ülkeler

1974 FIFA Dünya Kupası'nın elemelerine katılım için son başvuru günü 30 Haziran 1971 tarihiydi. Eleme gruplarının kura çekilişi 17 Haziran 1971 tarihinde Almanya'nın Düsseldorf kentinde yapıldı. Kayıtlı 99 ülkeden ikisi doğrudan şampiyonanın katılma hakkına sahipti. Ayrıca, yedi takımın katılım isteklerini geri çekmesi sonrası geri kalan 90 takım elemelere katılmıştı.[4] Son Dünya Şampiyonu olan Brezilya'nın yanı sıra ev sahipliği yapan Batı Almanya da turnuvaya direkt olarak katılan ülkelerden olurken, onlara elemeleri başarıyla geçen 14 millî takım daha eşlik etmiştir.

Elemeler sürecinde eski şampiyonlardan biri olan İngiltere'nin o tarihe kadar dünya kupalarına sadece bir kez katılan ve dereceye giremeyen Polonya'ya yenilerek şampiyonaya katılma hakkını elde edememişti. Böylelikle, 1974 Dünya Kupası'na eski şampiyonlardan biri katılmamıştı. Bulgaristan ise Eusebio'lu kadrosuyla 1966 FIFA Dünya Kupası'nda üçüncülük elde eden Portekiz Millî Takımı'na karşı başarılı olarak kupaya tekrar katılma hakkı elde etmişti. 1950 FIFA Dünya Kupası'nda dördüncü olan ve 1964 Avrupa Uluslar Kupası'nı kazanan İspanya da Yugoslavya'ya kaybederek elenmişti. Meksika ise eleme turunda Haiti ve Trinidad ve Tobago'nun gerisinde kalarak kendi grubunda üçüncülüğü elde edebilmişti. Karayiplerden gelip şampiyonaya ilk kez katılacak bu futbolcuların yanı sıra, ilk kez katılacak diğer ülkelerin arasında Doğu Almanya, Avustralya ve ilk Afrikalı siyahî bir ülkenin takımı olarak Zaire de bulunmaktaydı. İspanya gibi Fransa da turnuvaya katılmaya hak kazanamayan ülkeler arasına girerken,[5] Polonya ve Hollanda da, II. Dünya Savaşı'ndan sonra ilk kez bir Dünya Kupası'na katılmaktaydı.[6]

Diğer eleme gruplarının liderleri doğrudan dünya kupasına katılmaya hak kazanırken, Sovyetler Birliği 9. Avrupa Grubu'nun galibi olarak, dünya kupasına katılım için 3. Güney Amerika Grubu'nun galibi olan Şili takımına karşı rövanşlı eleme maçı oynamak zorunda kalmıştı. Moskova'da oynanan ilk maçta iki takımdan da gol sesi çıkmamıştı. Şili'de oynanması gereken deplasman maçına, 1973 yılında yapılan askerî darbe esnasında komünist muhaliflerin tutuklandığı Santiago'daki Şili Ulusal Stadyumu'nda çıkılacak olmasından ötürü, Sovyetler Birliği takımı maça çıkmayı ve bu nedenle Şili'ye gelmeyi reddetmişti. Sahaya sadece Şili takımının çıkmasına rağmen, hakem maçı başlatmış ve Şili başlama vuruşu yapıp topu boş kaleye göndererek maçı kazandı. Çünkü, kurallar gereği başlama vuruşunu diğer takım yapması gerektiğinden, maç yarıda kaldı ve Sovyetler Birliği şampiyonadan elendi.[7][8]

Elemeler sonucunda 1974 Dünya Futbol Kupası'nın final turuna katılmaya aşağıdaki takımlar hak kazanmıştır:

Avrupa'dan 9 takım Bulgaristan Batı Almanya Doğu Almanya İtalya Yugoslavya
  Hollanda Polonya İskoçya İsveç  
Güney Amerika'dan 4 takım Arjantin Brezilya Şili Uruguay  
Kuzey ve
Orta Amerika'dan 1 takım		 Haiti        
Afrika'dan 1 takım Zaire        
Asya ve Okyanusya'dan 1 takım Avustralya        

Yeni turnuva düzeni ve kupası

1974 Futbol Dünya Kupasında, ilk kez yeni bir düzen uygulandı. Önceki turnuvalarda olduğu gibi 16 takımın arasından, her biri 4 takımdan oluşan 4 ayrı grup oluşturuldu. Ayrıca, bu gruplardan ilk iki sırayı alacak takımlar bir sonraki tura çıkmaya hak kazanmış olacaktı. Ancak, turnuvada bu sefer yenilen takım elenir sistemi uygulanmayarak, iki ara tur düzenlenecekti. İkinci final turunun galipleri kupanın final maçında karşılaşacak, ikinci sırada yer alan takımlar ise üçüncülük maçında mücadele edecekti.[9]

Birden fazla takımın grup maçlarında aynı puana sahip olmaları halinde, sıralamayı belirlemek için öncelikle gol averajı ve daha sonra da gol sayısına bakılacaktı. Gol ve puan durumu birden fazla takımda aynı olduğu takdirde, takımların puan cetvelindeki sıralaması birinci final turunda kura ile, ikinci final turunda öncelikle önceki tur sonuçları ve daha sonra yine kura ile belirlenecekti.

Final ve üçüncülük maçlarında berabere kalındığında, kurallar gereği önce maç süresi uzatılacaktı. Uzatmada da bir skor farkı meydana gelmediği takdirde, üçüncülük maçının galibi doğrudan penaltı ile belirlenecekti. Final maçı ise, takip eden günler içinde yeniden oynatılacaktı. Böylece oynanan ikinci bir final maçında uzatma sonrası da bir skor farkı meydana gelmeseydi, 1974 Dünya Kupası şampiyonu penaltı ile belirlenecekti.[10]

Coupe Jules Rimet isimli eski kupa Meksika'da düzenlenen 1970 FIFA Dünya Kupası'nda Brezilya'nın üçüncü kez şampiyon olmasıyla kalıcı olarak Güney Amerikalı futbolculara geçtikten sonra, FIFA gelecek turnuvalar için yeni bir FIFA dünya kupası yapmaya karar verdi. Yeni kupa için Atina'da toplanan FIFA kurulunun başlattığı yarışmayı, sunulan 53 tasarım içinden İtalyan sanatçı Silvio Gazzaniga'nın kollarını uzatarak yerküreyi elinde tutan iki futbolcuyu tasvir eden tasarımı kazandı.[11]

1974 FIFA Dünya Futbol Turnuvası'nda ilk kez verilen kupa, 18 ayar masif altından yapılmış olup 36,8 santimetre yüksekliğinde ve 6,175 gram ağırlığındadır. Alt tarafındaki şampiyon takımların isimleri yazılan kaidesine, yarı değerli taş olan malakit taşından iki halka yerleştirilmiştir.[11] 1971 yılında bu kupaya 100.000 İsviçre frangı kadar değer biçilmiştir.[12]

Kupanın tasarımının değişmesinin yanında önceden "Jules Rimet Kupası" olarak adlandırılan organizasyon, bu turnuvadan itibaren "FIFA Dünya Kupası" olarak kayıtlara geçmeye başladı.[11] Önceki kupadan farklı olarak, bu yeni zafer simgesi FIFA'nın mülkiyeti altında kalarak, hiçbir ülkeye kalıcı olarak verilmedi. Bu turnuvadan itibaren uygulanan sisteme göre, halihazırdaki dünya şampiyonu, kupayı her seferinde bir sonraki dünya turnuvasına kadar kazanmakta ve daha sonrasında şampiyona kupanın orijinali gibi masif değil de, sadece altın kaplamalı olan bir taklidi verilmektedir.[13][14]

Grupların kura ile belirlenmesi

Dünya Kupasi finallerindeki grupların kurası 5 Ocak 1974 tarihinde Alman devlet televizyon kanalı Hessischen Rundfunk'a ait olan Frankfurt'taki büyük yayın salonunda çekildi.[15]

Eleme turlarını geçen takımlar çekiliş için dört farklı torbaya dağıtıldı. Torbalara dağıtılış şekli ise FIFA'nın aynı gün belirlediği bir kararnameye göre düzenlendi. Bu kararnameye göre, takımların geçmiş Dünya Kupalarındaki başarıları ve güncel performansının dışında coğrafi-kıtasal özellikleri de takımların gruplara dağıtılmasında belirleyici etkenler olacaktı. Çekilişin ayrı bir özelliği de, çekilişe katılacak toplam on altı takımdan sadece on beşinin yerinin belirlenmesiydi. Bunun sebebi, Avrupa 7. eleme grubundaki İspanya ile Yugoslavya arasındaki play-off maçının henüz oynanmamış olmasıydı. 13 Şubat 1974'te oynanacak olan maçı ise sonradan Yugoslavya kazandı. Torbalardaki takımlar şöyle oluştu:[16]

Federal Almanya ve Brezilya, çekiliş yapılmadan önce 1. ve 2. grubun birinci torba takımları olarak belirlenmişlerdi. Takımlar, bir Alman çocuk korosu Schöneberger Sängerknaben'nin üyesi olan on bir yaşındaki Detlef Lange tarafından 35 dakikalık bir sürede çekildi.[17] Çekilişten önce 2. Torbadan Arjantin veya Şili'nin, Brezilya veya Uruguay'ın olduğu gruba alınmaması kararlaştırılmıştı. Böylece her ön eleme grubunda bir Güney Amerika ekibi olması sağlanacaktı. Çekilişte iki Almanya ekibi de 1. Gruba düştü. Dönemin FIFA Başkanı Sir Stanley Rous'un bu çekiliş sonucunu açıkladıktan sonra salonda bir sessizlik oluştu ve birkaç saniye sonra bu sessizliği uzun süren bir alkış takip etti. Organizasyon sonrası Demokratik Almanya Cumhuriyeti'nin Federal Almanya ile aynı gruba düşmesinden dolayı Dünya Kupasını boykot etmeyi düşündüğü söylentisi ortaya atılsa da, bu söylenti Doğu Alman yetkililer tarafından yalanlandı.[18]

Çekilişten sonra gruplar şu şekilde oluşmuştur:

1. torba: Batı Avrupa 2. torba: Doğu Avrupa 3. torba: Güney Amerika 4. torba: Geri kalanlar

Açılış töreni

10. FIFA Dünya Kupası açılış töreni, 13 Haziran 1974 tarihinde Yugoslavya ile son dünya kupası şampiyonu Brezilya arasındaki açılış maçından önce yapıldı. 1974 FIFA Dünya Kupası, ilk defa ev sahibi olan takım yerine daha önceki dünya kupasında şampiyon olan takımın açılış maçını oynamasına sahne oldu.[13] Bu uygulama, 2002 FIFA Dünya Kupası'na kadar devam etti. Daha sonra 2006 FIFA Dünya Kupası'ndan itibaren ev sahibi ülke takımı eskiden olduğu gibi tekrar açılış maçını yapmaya başladı. Turnuvanın açılış töreni için Almanya Futbol Federasyonu'nun merkezi olan Frankfurt am Main şehri seçildi. Açılış gününde kutlamaların yapılacağı alanda hava oldukça kapalıydı ve aralıksız devam eden bir yağmur yağmaktaydı. Hava sıcaklığı ise 13 °C idi. Saat 15:00'te Frankfurter Waldstadion (Commerzbank Arenası - Frankfurt Orman Stadyumu)'nda 90 dakika sürecek olan, Alman Ordu Orkestrası'nın müziğiyle eşlik ettiği kutlamalar başladı. Beraberinde, katılımcı 16 ülkenin folklor ekipleri ve sanatçıları sunum yaptılar. Kendilerini stadyum sahasını kaplayacak kadar büyük olan 16 plastik futbol topuyla saklayan bu ekipler ve sanatçılar, ortaya çıktıklarında plastik toplar da çiçek şeklinde açılıyorlardı.[19] Başlangıcı Yugoslav grup „Gradimir“ yaptı. Bunu İtalya'nın Floransa şehrinden gelen bayrak sallayan grup, tulumlu flüt çalan İskoçyalılar, Şili folklorcuları, geleneksel tahta ayakkabılı Hollandalı dansçılar, Polonyalı sanatçı Maryla Rodowicz ve Brezilyalı sambacılar „Ballett Tropical“ takip etti. Almanya'yı Cochem-Zell'den (Mosel) Trachten Grubu, Doğu Almanya'yı ise Frank Schöbel ve karma bir bale dans grubu Freunde gibt es überall (Dost Her Yerde Vardır) şarkısıyla temsil etti.

Uwe Seeler ve Pelé'nin sahanın ortasında eski kupa ile yeni kupayı sembolik olarak değiş tokuş etmelerinden sonra stadyumda bulunan organizasyon komitesi başkanı Hermann Neuberger, dünyanın farklı ülkelerinden gelen konukları selamladı. 2000'in üzerinde beyaz giysilere bürünmüş olan Frankfurtlu okul öğrencileri, stadyum sahasında 1974 FIFA Dünya Kupası ambleminin şeklini oluşturmaya çalışırken, Alman Cumhurbaşkanı Gustav Heinemann, protokolden seyircilere şu sözlerle seslenerek turnuvayı başlattı: „Dünyanın her tarafından Dünya Kupası karşılaşmaları için Alman Federal Cumhuriyeti'ne gelen binlerce konuğa kalpten hoş geldiniz diyor ve en iyi dileklerimi iletiyorum. Umarım 10. Dünya Kupası karşılaşmaları dostluğun ve centilmenliğin karşılaşması olur. 10. Dünya Futbol Şampiyonluğu karşılaşmaları başlamıştır.“[20]

Kadrolar

Finalde yer alan takımların listesi için bakınız: 1974 FIFA Dünya Kupası Kadroları

Turnuva özeti

1. tur

Batı Almanya karşısında Doğu Almanya'nın tek golünü atan Jürgen Sparwasser.

1. grup

Doğu Almanya, katıldığı ilk ve tek dünya kupasında grup birincisi oldu. Avustralya'yı 2-0'lık skorla yenen ve Şili ile 1-1 berabere kalan Doğu Almanya, gruptaki son maçını Batı Almanya ile oynadı ve bu maç, her iki ülke arasında millî takımlar düzeyindeki tek karşılaşma olarak tarihe geçti. Ev sahipliği avantajı bulunan Batı Almanya, Jürgen Sparwasser'in attığı tek golle karşılaşmayı Doğu Almanya önünde 1-0 yenik tamamladı.[21]

1972 Avrupa Futbol Şampiyonası birincisi Batı Almanya'nın grup maçlarındaki performansı Alman medyasındaki beklentilerin altında kaldı. Takımın tek golle aldığı Şili galibiyeti sonrası teknik direktör Helmut Schön Alman basını tarafından çokça eleştirildi.[22] Bu eleştirilerin ardından kupaya ilk kez katılan Avustralya karşısında alınan 3-0'lık galibiyeti, 1-0'lık Doğu Almanya yenilgisi takip etti. Doğu Almanya yenilgisi, aynı zamanda, Batı Almanya'nın bu turnuvada oynadığı maçlar arasında aldığı tek yenilgiydi.[21] Kaybedilen bu maç, Batı Almanya'yı grup ikincisi yaparak, B Grubu'nda yer almasına neden oldu. Böylelikle Batı Almanya, A Grubu'nda yer alan Brezilya, Arjantin ve Hollanda'yla aynı gruba düşmedi. Buna istinaden yenilginin akşamında Batı Alman millî takımının kaldığı otelde Franz Beckenbauer, yenildikleri geceyi: "Nacht von Malente" (Malente'nin gecesi)[dn 1] şeklinde tanımlayarak Batı Alman millî takımının kupada hâlen iddiasının devam ettiğini vurguladı.[23]

1962 FIFA Dünya Kupası'ndaki üçüncülüğünün haricinde katıldığı dünya kupalarında ilk turu geçemeyen Şili, 1974 FIFA Dünya Kupası'nda da bu geleneğini bozmadı. İlk maçta Batı Almanya'ya karşı alınan yenilgiyi, Doğu Almanya ve Avustralya beraberlikleri takip etti. Bu sonuçlarla Şili elenirken turnuva boyunca oynadığı her maç protesto gösterilerine sahne oldu. Batı Almanya - Şili maçı esnasında seslerini duyurmak isteyen ve 1973 Şili Darbesi'ne karşı çıkan göstericiler, maçın aksamasına neden oldu. Ayrıca, Batı Almanya-Şili maçında Şili kaptanı Carlos Caszely'i kırmızı kartla oyundan ihraç eden Doğan Babacan, Dünya Kupası tarihinin ilk kırmızı kart gösteren hakemi oldu.[6][13][dn 2]

Şampiyonaya ilk kez katılan Avustralya takımı, Doğu Almanya'ya karşı 2-0 kaybettiği maçı yaklaşık bir saat boyunca gol yemeden sürdürürken rakip kalede de gol girişimlerinde bulundu. Batı Almanya'ya karşı oynadığı maçtan ise 3-0'lık yenilgiyle ayrılan Avustralya, son maç öncesi gruptan çıkma şansını kaybetmişti. Avustralya, bu atmosferde oynadığı maçta düşük de olsa gruptan çıkma şansı bulunan Şili ile golsüz berabere kalarak grubu gol atamadan kazandığı 1 puanla tamamladı.

2. grup

Zaire-Brezilya maçından bir kare.

Grubu lider olarak tamamlayıp bir üst tura adını yazdıran Yugoslavya, turnuvanın açılış maçında, son dünya kupası şampiyonu unvanını taşıyan Brezilya'yla 0-0 berabere kaldı. Bunu, takım olarak turnuvada gol atma başarısı gösteremeyen Zaire'ye karşı alınan 9-0'lık galibiyet[24] ve peşinden gelen 1-1'lik İskoçya beraberliği izledi. Elde ettiği farklı galibiyetle Dünya Kupası tarihinin o zamana kadarki en farklı sonucunu elde eden Yugoslavya'nın bu rekoru daha sonra, 1982'de El Salvador'u 10-1 yenen Macarlar tarafından egale edildi.[25]

3 dünya kupası şampiyonluğu kazanmış Brezilya, önceki dünya kupasındaki futbolcusu Pelé'nin yokluğunda Yugoslavya ve İskoçya karşısında gol kaydedemedi.[26] Ayrıca, Brezilya'nın önceki dünya kupalarındaki atak futbolunun yerini savunmaya dayalı bir oyun düzeni aldı.[8] İskoçya önünde beraberliği kurtaran takım,[27] toplamda iki beraberlik ve Zaire'ye karşı alınan bir galibiyetle gol averajının daha iyi olması sayesinde turu geçti.

İskoçya, karşılaşmalar esnasında hiç yenilgi almayan tek takım olmasına rağmen gol averajı nedeniyle turnuvaya veda etti. İskoçya'nın elenmesinde etkili olan sebeplerden biri de; Yugoslavya'nın 9 ve Brezilya'nın 3 golle geçtiği, kupada hiç gol kaydedememiş Zaire'ye karşı 2-0 gibi bir skorla aldığı galibiyetti. İskoçya, sonraki iki karşılaşmanın da beraberliklikle sonuçlanmasından sonra averajın önem kazandığı gruptan 1 gol averajı farkıyla elenince, kupada Britanya adasını temsil edecek hiçbir takım kalmadı.[9][28]

Zaire takımı, tarihinde ilk kez katıldığı bu turnuvayı 3 yenilgiyle ve hiç gol atamadan kalesinde 14 gol görerek tamamladı. Yugoslavya'ya karşı oynanan ve 9-0[29] gibi farklı bir sonuçla biten maç, aynı zamanda dünya kupası maçları son turunda bir takımın aldığı en farklı yenilgi anlamına gelmekteydi. Bunun dışında, futbolcularının uluslararası düzeyde karşılaşma tecrübesi olmayan Zaire'de takımın sağ bek oyuncusu Ilunga Mwepu'nun Brezilya'nın kullanacağı bir serbest vuruşta düdük çalmadan barajdan ayrılarak topa vurmuştu.[30][dn 3]

3. grup

Bulgaristan-Uruguay maçından bir kare.

Bu turnuvaya kadar katıldığı dünya kupalarında ilk turu geçememesine rağmen, aldığı 2-0'lık Uruguay ve 4-1'lik Bulgaristan galibiyetleriyle turnuvada yoluna kayıpsız devam eden Hollanda, İsveç'le berabere kalarak grup birinciliğini elde etti.[9]

1958 FIFA Dünya Kupası'nda elde ettiği ikinciliğin ardından uluslararası turnuvalarda başarı elde edemeyen İsveç, grup ikincisi olarak ikinci final turuna yükseldi. Dış ülkelerde top koşturma tecrübesine sahip İsveçli oyuncuların (forvet Roland Sandberg ve Ralf Edström beraberinde yine orta saha oyuncusu Björn Nordqvist ile kaleci Ronnie Hellström) katkılarıyla Hollanda önünde alınan golsüz beraberliğin yanında aldığı 0-0'lık Bulgaristan beraberliği ve 3-0'lık Uruguay galibiyetiyle grupta oynadığı her maçtan puan çıkaran İsveç, Brezilya'yla birlikte hiç gol yemeden ilk turu geçen iki takımdan biri oldu.

Bulgarların dünya kupasına dördüncü kez katılımı da onlara ilk turu geçme başarısını getirmedi. İsveç ve Uruguay karşısında alınan iki beraberlik sonrası Hristo Bonev'in Bulgaristan'ın tek golünü attığı maçta, Bulgaristan Hollanda'ya 4-1 yenilerek kupaya veda etti.

Eski dünya kupası ve olimpiyat şampiyonlarından biri olan Uruguay, önceki dünya kupasının dördüncüsü unvanıyla bu turnuvada mücadele etti. 29 yıl 4 ay ortalaması ile kupanın yaş ortalamasının üstünde kalan bir kadroyla mücadele eden Uruguay, Hollanda'ya ve İsveç'e karşı kaybettiği maçlarda gol atamazken, Uruguay'ın alabildiği tek puan Bulgaristan maçındaki 1-1'lik beraberlikten geldi.

4. grup

Grzegorz Lato, Arjantin karşısında takımını 1-0 öne geçiren golü atarken.

Dünya kupası tarihinde daha önce ilk turu geçememiş olan Polonya, 1972 Olimpiyat Oyunları'nda şampiyonluğa ulaşmıştı. Grupta oynadığı tüm maçları kazanarak Arjantin, Haiti'yi ve İtalya'yı arkasında bıraktı. Polonya, aynı zamanda, turnuvanın ilk tur grup maçlarının hepsini kazanan tek takım oldu.[31] Andrzej Szarmach ise Polonya'nın Haiti'yi 7-0 yendiği maçta, bu şampiyonadaki iki hat trick'ten birini yaptı.

Önceki dünya kupalarındaki tek başarısı 1966 FIFA Dünya Kupası'nda çeyrek final oynamak olan Arjantin, Polonya'nın ardından gruptan çıkan 2. takım oldu. Başlangıçtaki 3-2'lik Polonya mağlubiyeti ve 1-1'lik İtalya beraberliği sonrasında gruptan çıkması oynanacak son maçlara bağlı hâle gelen Arjantin, gol averajı sayesinde ikinci tura yükseldi.[31] Arjantin'in ilk turdaki tek farklı galibiyeti ise son maçta Haiti karşısında alınan 4-1'lik skor oldu.

1970 FIFA Dünya Kupası'nda final oynamış ve tarihinde 2 kez dünya kupası şampiyonluğu kazanmış İtalya, grup maçları sonucunda elendi. İlk maçında şampiyona deneyimi olmayan Haiti'ye karşı 1-0 yenik duruma düşen İtalya'da, toplamda oynadığı 1143 dakikalık millî maç periyodu boyunca kalesinde tek bir gol bile görmeyen Dino Zoff,[dn 4] maçın ikinci yarısının hemen başında Haitili forvet Emmanuel Sanon'dan gol yedi.[32] İtalya, Haiti'nin 1-0 öne geçmesine rağmen, maçı 3-1'lik skorla kazandı.[33][34] Bunu 1-1 berabere sonuçlanan Arjantin maçı ve ardından da 2-1'lik Polonya yenilgisi izledi.[35] Arjantin beraberliğinin ardından, son maçta Polonya'ya yenilen İtalya, Arjantin'in grup maçları sonunda elde ettiği gol averajı nedeniyle ilk turda elendi.

Daha önce dünya kupası deneyimi olmayan Haiti, turnuva boyunca oynadığı tüm maçları kaybetti. Gruptaki ilk maçında, İtalya'ya karşı Emmanuel Sanon'un golüyle öne geçmesine rağmen maçı 3-1 kaybetti ve ikinci maçında ise Polonya'ya 7-0 gibi farklı bir skorla yenildi. Bu maçın bitiminde Haitili defans oyuncusu Ernst Jean-Joseph dopingle yakalandı ve dünya kupası tarihinde doping testlerini geçemeyen ilk futbolcu olarak kayıtlara geçti.[36][37] Kaldıkları otele geri götürülen oyuncu, kendi takım yetkilileri tarafından dövüldü.[8][38] Haiti yine takımın tek golünü Sanon'un attığı son grup maçında Arjantin'e 4-1 kaybetti.

2. tur

Dünya kupası tarihi boyunca ilk defa, dört grupta oynanan maçlardan sonra her gruptan en iyi iki takım ikinci tura yükseldi. Daha önceden 1950'de buna benzer bir ikinci bir grup oluşturulmuştu ancak o kupada sadece en iyi olan dört takım birbiriyle karşılıklı maçlar yapmıştı ve final maçı kavramı da yoktu. Getirilen bu yenilikle, favori olarak gösterilen bir takımın rövanşsız olarak oynayacağı tek maçta alacağı yenilgiyle şampiyonaya veda etmesi engellenecekti. Bu sayede organizasyondan daha çok maçla birlikte, daha çok getiri de sağlanabilecekti. Bu uygulamayla, dünya kupası sahibi olmak isteyen bir takım ilk kez altı maç yerine yedi maçta mücadele edecekti. Böylelikle toplam karşılaşma sayısı 32'den 38'e yükseliyordu ki, bu uygulama getirisiyle yeni stadyumların da inşası ve var olanların onarımları için iyi bir yatırım sebebi oldu. Bilhassa beş ayrı yerleşim bölgesinde yapılan 1970 FIFA Dünya Kupası maçlarına nazaran, bu kupada yer sayısı dokuza çıktı.[39]

Arjantin karşısında 1-0 öne geçen Doğu Almanların sevinci.

Bu yöntem sonraki dünya kupasının yapıldığı Arjantin'de de devam etti. Ancak Brezilya'ya göre Arjantin'in sadece gol averajıyla üstünlük sağlayıp final maçına yükselmesi uygulamadaki ilk tartışmaları açığa çıkardı.[40] 1982 FIFA Dünya Kupası'nda uygulamaya sokulan birkaç ara çözüm yeterli olmayınca, 1986 FIFA Dünya Kupası'ndan itibaren ilk turdan sonra tekrar tek maçlık sisteme geçildi.[41]

A grubunda önceki maçlarında Arjantin[42] ile Doğu Almanya'yı[43] yenen Hollanda, finale yükselmek için beraberliğin bile yeteceği Brezilya maçını 2-0 kazandı.[44] Doğu Almanya'yı ve Arjantin'i birer gol farkla yenen Brezilya ise son maçta aldığı Hollanda mağlubiyetinden ötürü grubu 2. sırada tamamlayarak 3.'lük maçı oynamaya hak kazandı. İlk turdaki grubunu namağlup olarak tamamlayan Yugoslavya ile ilk turdaki grubundan gol yemeden çıkan İsveç, ikinci turda elendi.

Hollanda-Brezilya maçındaki aynı durum, B grubunda da son maçtan önce vardı. Yugoslavya'yı ve sonra da İsveç'i yenen Batı Almanya'nın son maçta, gol averajı nedeniyle, Polonya ile berabere kalması bile final maçı oynaması için yeterliydi. 3 Haziran 1974'te Frankfurter Waldstadion'da (Frankfurt Orman Stadyumu) oynanan bu maç, futbol tarihine "Frankfurt su savaşı" olarak geçti. Maçtan önce yağan aşırı yağmurun sahayı kullanılamaz hâle getirmesinden ötürü Avusturyalı hakem maçı başlatmadı. Bunun üzerine, şehrin itfaiye teşkilatı sahadaki suyu hortumlarla çekerek sahayı boşalttı. Sahanın olumsuz koşullarının oynanan futbola etki ettiği maçta, Batı Almanya 1-0'lık galibiyetle grup birincisi olarak finale çıktı.[45] "Penaltıdan gol yemeyen kaleci" unvanlı Polonyalı Jan Tomaszewski,[dn 5] Polonya'nın İsveç'i 1-0 yendiği maçta penaltı kurtararak takımının galibiyetini korumuştu. Bu karşılaşmada da Uli Hoeneß'in penaltısını kurtaran Tomaszewski, dünya kupası tarihinde 14 golü bulunan Gerd Müller'in golüne engel olamadı.

2. turda oynanan 12 maçta 30 gol atıldı; bunun yarısını maç sonucunda finalist olan Batı Almanya ile Hollanda kaydetti. Hollanda kupa tarihinde ilk kez finale yükselme başarısı gösterirken, Batı Almanya 3. kez finale yükselme başarısı gösterdi.[46]

Brezilya, Münih Olimpiyat Stadyumu'nda Üçüncülük maçına çıkmadan önce.

Üçüncülük maçı

Münih Olimpiyat Stadyumu'nda, final maçından bir gün önce üçüncülük maçı oynandı. Son dünya kupası şampiyonu unvanını taşıyan Brezilya, 6 Haziran 1974 günü dünya kupası tarihinde daha önce hiç son dörde girememiş Polonya ile karşılaştı. 77.500 izleyicinin izlediği ve gol açısından sönük geçen karşılaşmanın 79. dakikasında Polonyalı sağ kanat oyuncusu Grzegorz Lato'nun 30 metre uzaklıkta karşı karşıya kaldığı Brezilya kalesini koruyan Zé Maria'yı geçip sağ taraftan ceza sahasına kadar girerek 13 metreden yuvarladığı meşin yuvarlak, maçın sonucunu 1-0 olarak belirledi. Bu gol, Lato'nun turnuvadaki 7. golü oldu ve Polonya'ya da üçüncülüğü kazandırdı. Aynı zamanda Lato, bu golle birlikte attığı gol sayısını yediye çıkararak kupanın gol kralı oldu. Polonyalı futbolcu Lesław Ćmikiewicz ise yedek olarak başladığı altı maçta da oyuna sonradan girerek bu alanda ayrı bir rekora imza attı.[47] Bu maçın ardından Polonya, dünya kupasındaki en iyi derecesini elde etti.[26]

Final maçı

Final maçının düzenlendiği Münih şehri, dünya kupası tarihinde başkent olmadığı hâlde bir final maçına ev sahipliği yapan ilk şehir oldu.[13] Başlangıcında takımlar sahaya çıktıklarında hakemin köşe ve orta çizgi bayraklarının yerinde olmadığını fark etmesi üzerine gecikmeli olarak başlayan finalde[8] Hollandalılar, daha Batı Almanya topa dokunamadan 2. dakikada kazandıkları penaltıyla[dn 6] öne geçseler de 25. dakikada Batı Almanya'nın kullandığı penaltıyla bu üstünlüğü kaybettiler. İlk yarının sonlarına doğru 2002 FIFA Dünya Kupası'na dek dünya kupası tarihinin en çok gol atan futbolcusu olarak kalacak olan Müller,[dn 7] takımını öne geçirdi. İlk yarı 2-1 Batı Almanya üstünlüğüyle tamamlandı. Maç, zaman zaman sertleşse de maçtan başka gol sesi çıkmayınca Batı Almanya, tarihinde 2. kez kupaya uzandı. Batı Almanya; böylece dünya kupası tarihinde ilk kez, finaller oynanırken maç kaybetmesine karşın turnuvayı kazanan takım olma unvanını elde etti.[39]

Organizasyon ve çevresi

1974 Dünya Kupası Finalleri hazırlıklarında Endüstriyel Futbol'un köşetaşlarından olan birçok uygulama bu finallerde kurumsal bir şekilde uygulandı. Stadyum reklamı, yayın haklarının satışı ve yayın gelirleri, sponsorluk anlaşmaları, satılık kupa plakları, maskotlu hediyelik eşyalar ve ilk kez bu kupada uygulanan şans oyunları ile büyük bir havuz, bir futbol pazarı oluşturuldu ve sermaye ile futbol daha iç içe geçmeye başladı.[48]

Organizasyon komitesi

1974 Dünya Kupası sürecinin idaresi ve düzenlenmesi için Dünya Kupası Organizasyon Komitesi (kısaca OK) oluşturuldu. Bu komitenin ana merkezi Otto-Fleck-Schneise/Frankfurt'ta bulunmaktaydı. Bu komitenin başında, ilerleyen dönemde Almanya Futbol Federasyonu'nun (DFB) da başına geçen, Hermann Neuberger bulunmaktaydı. Organizasyon komitesinin basın sözcülüğünü Dr. Wilfried Gerhardt yapmaktaydı. Gerhardt, medya ile ilişkilerden ve gazeteciler ile ilgilenilmesinden sorumluydu. Bu takım, protokol şefi olarak atanan Hartmut Nevries ile stadyumlar ve hakemlerle ilgilenilmesinden sorumlu Hans Lang ile tamamlanmıştı.[49]

Frankfurt'taki Wald stadyumundaki açılış seremonisi ile Münih'te gerçekleşecek finalden önceki kapanış kutlamalarını Arno Scheurer üstlenmişti. Dünya kupasının resmi stadyum sözcüsü ise ZDF spikeri Helmut Bend olmuştu.[49]

Görsel görünüm

1974 Dünya Kupası'nın logosu, stilize edilmiş dönen bir topu, bunun altında ise "WM 74" yazısını göstermekteydi. 1966 yılındaki World Cup Willie ve 1970 Meksika'da düzenlenen kupadaki Juanito'nun ardından dünya kupasında üçüncü kez bir maskot kullanılmıştı. Burada söz konusu olan maskotlara Tip ile Tap adı verilmekteydi. Söz konusu maskotta gülen kırmızı yanaklı, tavşan dişli, üzerinde WM 74 yazan Almanya forması giymiş iki ufak çocuk görülmekteydi.[50] Maskota ismini veren "Tip-Tap" ise çocukların futbol oynamadan önce, topa ilk olarak sahip olacak olan takımı belirlemek için sırayla adım atarak birbirlerinin ayağına ilk basmak için çabalarken sırayla söyledikleri Tip ve Tap'tan esinlenerek konulmuştur. Saarbrückenli bir grafiker olan Horst Schäfer tarafından yaratılan maskot, 1974 Dünya Kupası boyunca da çok geniş çevrelere pazarlanmıştı. Bu bağlamda Tip ve Tap'ı pelüş figürü olarak ya da anahtarlık olarak bulmak mümkündü. Bunun haricinde maskot resimleri kravatlara, çocuk uyku takımlarına, bira testilerine ve hardal bardaklarına da basılmıştı.[51]

Güvenlik

1974 Dünya Kupası, iki yıl önceki Münih olimpiyatlarında yaşanan İsrailli atletlerin rehin alınması ve öldürülmesi gibi terör tehditlerinin baskısı altındaydı. Kızıl Ordu Fraksiyonu tarafından Hamburg'taki Volkspark Stadyumu'na roket saldırısında bulunacağına ve İrlanda Cumhuriyet Ordusu'nun (IRA) da İskoç millî takımına intihar saldırılarında bulunacağına dair tehditkâr açıklamaların gelmesi[48][52] sonucunda güvenlik güçleri yapılan güvenlik hazırlıklarını şu şekilde açıklıyorlardı: „Münih'te yaşanan katliam farkındalıklarımızı değiştirdi, artık hiçbir şey imkânsız olarak görülmemektedir.“[53] Bu sebeplerden dolayı dünya kupası öncesi belli planlamalar gerçekleştirildi. Bu dönem için radikallerin karıştığı şiddet olayları, Alman millî takımına bağlı kişilerin rehin alınması ve stadyumlarda çıkan kargaşaların da aralarında bulunduğu 20 alarm durumu belirlenmişti. Kupaya katılan 16 takımın konakladığı bölgeler özellikle korunuyordu, bu bölgeler sanki silahlandırılmış kaleleri andırmaktaydı. Özellikle, ikinci eleme turunda Düsseldorf yakınlarındaki Ratingen'e geçişi sırasında Doğu Almanya'ya karşı yapılan bir bomba ihbarı ile anavatanlarındaki cunta tarafından şiddetle protesto edilen Şili millî takımı, tel örgüler ve polis barikatı altında konakladığı Berlin'deki Schloss Glienicke'de özenle korunmaktaydı.[53][54] Ancak, başlama vuruşundan büyük finalin son düdüğü ötünceye kadar güvenliği zedeleyecek hiçbir olaya rastlanmadı.[55]

Tribünleri kamera ile izlenen stadyumların önünde ise, ilk defa yapılan denetimlerle stada giren trafatarların içeriye herhangi bir yaralayıcı madde sokmamasına karşı üst araması gerçekleştirilmekteydi.[48] Tribünde yerini alan seyirciler arasına, örneğin Hannover'de olduğu gibi, 900 görevli ile 600 polis konuşlandırılmıştı. Bu sayede tamamen dolu bir stadyumda her bir güvenlik görevlisine 40 seyirci düşüyordu. Ayrıca güvenlik önlemlerinde ABD Dışişleri Bakanı Henry Kissinger, Monako Prensi III. Rainier ya da Almanya Şansölyesi Helmut Schmidt gibi önemli şahsiyetlerin oyunları ziyareti sırasında uygulanacaklar önemli bir yer tutmaktaydı. Burada bu kişilerin korunması için zırhlı araçlar ve makineli tüfeklerle donatılan yüzlerce polisler kullanılmıştı. Ancak tüm bu önlemlere rağmen, herhangi bir kesinlik söz konusu olmadığı için, açılış maçını ziyarete giden Almanya Cumhurbaşkanı Gustav Heinemann'ı taşıyan zırhlı Mercedes-Benz 600'ün peşine, hareket kabiliyeti olan büyük bir operasyon salonu takılmıştı. Ama sorumlular için asıl büyük risk, Yugoslavya Lideri Josip Broz Tito'nun olası ziyareti görülüyordu. Bu gelişmeler neticesinde daha sonra kendisinin ziyareti iptal edilmişti.[53]

Hakemler

Şubat 1974'te "FIFA Hakemler Komisyonu", 38 dünya kupası müsabakasını orta ya da yan hakem olarak yönetecek 30 hakemi zaten belirlemişti. Buna ilaveten Almanya Futbol Federasyonu'nun (DFB), sadece yan hakem olarak görevlendirilecek olan dört tarafsız hakemi seçilmişti. Seçilen 38 hakem açılış karşılaşmasından bir hafta önce Frankfurt'taki Esso Motor Hotel'de konuşlandırıldı. Ön hazırlık çalışmalarında, özellikle teorik eğitim üstüne durularak, hakemlerin birbirine uygun kural kararlarının verilmesi sağlanmaya çalışıldı. FIFA hakem komisyonu, karşılaşmalara atanan hakemleri müsabakadan bir ya da iki gün önce açıklanıyordu. Bu sayede hakemlerin baskı altına alınması engelleniyor ve ayrıca herhangi bir kötü performans gösteriminde yetkililere pek sıkıntı yaşamadan değişikliğe gitme imkânı sağlıyordu.

Turnuva boyunca hakemlerin genel olarak performansları olumlu değerlendirilmişti. Hakemler çok tutarlı ve fazla dikkat çekmeden çalışıyorlardı. Bu durum, organizasyonun diğerleri Dünya Kupalarına nazaran daha az gergin bir havada geçmesin sağlamıştı. Hakemlerin saha içerisindeki olaylara daha sert bakması sonucu, o güne kadar görülmeyen çoklukta uyarı, sarı kart ve kırmızı kart olayları meydana gelmişti. Buna örnek olarak 1970 yılında Meksika'daki Dünya Kupası'nda tüm organizasyon boyunca hiçbir kırmızı kart gösterilmemişken, 1974 yılında daha ilk tur maçları sonunda dört kırmızı kartın çıkması verilebilir. Ayrıca bu turnuva ile birlikte hakemler oyunu oyalamaya yönelik hareketlere karşı da sert tedbirler almaya başlamaktaydı.[56]

Konaklama ve ulaşım

Batı Almanya Millî Futbol Takımı'nın turnuva boyunca kullandığı resmi otobüs.

Katılımcı ülkelerin konaklama istekleri oldukça farklıydı. Bu bağlamda Brezilya millî takımı Herzogenhorn'da,[dn 8] İtalya Ludwigsburg'da bulunan Schlosshotel Monrepos'ta; Doğu Almanya bir spor otelinde; Yugoslavya, Königstein im Taunus'ta; İskoçya millî takımı değirmenden otele dönüştürülen bir mekânda kalırken Polonya, Stuttgart yakınlarındaki Murrhardt'ta, Uruguay ve Haiti millî takımları ise spor okullarına yerleştirildi.[57]

Almanya millî takımı ise organizasyonun başlamasından dört hafta önce Schleswig-Holstein eyaletinde bulunan Malente spor okulunda kampa girmişti. İlk tur sonrası Duisburg yakınlarında bir spor okuluna taşınan millî takım, final karşılaşması öncesinde ise Münih yakınlarındaki Grünwald'da konuşlanmıştı. Mercedes-Benz firması tüm millî takımlara kendi ülke renklerinde boyanmış otobüsler tahsis etmişti. Ancak Doğu Almanya'nın otobüsü konusunda anlaşmazlık yaşanmıştı, çünkü Doğu Almanya yetkilileri otobüsü üzerinde orak ve çekiç bulunmaması gerekçesiyle kabul etmemişti. Daha sonra Doğu Alman yetkililerin yoğun ısrarları ve girişimleri sonucunda Doğu Almanya'nın ulusal simgesi otobüs üzerine eklenmişti.[48] Bu otobüsün Batı Almanya versiyonu daha sonra 2005 yılındaki Frankfurt Otomobil Fuarı'nda sergilenmişti. Günümüzde bu otobüs Stuttgart'ta bulunan Mercedes-Benz Müzesi'nde sergilenmektedir.

Finansman

1974 Dünya Kupası organizasyonun bütçesi, düzenleyen ülke olarak Almanya Futbol Federasyonu (DFB) ile FIFA tarafından karşılanmaktaydı. Bütçenin toplamı ise 80 milyon Alman Markı tutarındaydı. Bu tutar kendi kendini finanse edecek durumdaydı. Stadyum yapımının tersine, ki buraya 238 milyon Alman Markı kaynak aktarılmıştı, bu büyük organizasyonun ise vergiler ile finanse edilecek bir durumu yoktu. Bilet satışından yaklaşık 30 milyon Mark hasılat elde edilmişti. Buna ilaveten televizyon gelirlerinden elde edilen 18 milyon Mark ile stadyumun reklam gelirlerinden kazanılan 20 milyon Mark'ın yanı sıra, lisans haklarının kullanılması dolayısıyla (Dünya Kupası plakları, kitaplar ve Tip-Tap[58] maskotunun kullanılması) elde edilen 12 milyon Mark organizasyonun kasasına girmişti. Dünya kupasına ait hediyelik eşyalar da Ayrıca, organizasyon yetkilileri düzenledikleri şans oyunları ile ek gelirler elde etmeye çalışmışlardır. Tüm bu gelirler tek bir havuzda toplanıyor, gerekli ön harcamalar buradan karşılanıyordu. Bu ön harcamalar, organizasyon ve yönetim için gerekli teçhizat ile görevlilerin, hakemlerin ve turnuvaya katılan 16 takımın giderleriydi ve bunların tümü bu havuzdan ödenmekteydi. Bunun neticesinde katılımcı tüm federasyonlar 25 kişilik ulaşım masrafı ile birlikte, ilk müsabakalarından dört gün öncesine, son karşılaşmalarından da iki gün sonrasına kadarki konaklama ve beslenme bedeli olarak 3.000 Mark tutmaktaydı. Tüm bu masrafların karşılanması sonucunda havuzda kalan vergisi ödenmiş 40 milyon Mark'lık kazanç, belirli kriterler ışığında %65'i söz konusu federasyonlara, %10'u FIFA'ya ve geri kalan %25'lik bölümü de DFB'ye dağıtılmıştı. Bunların sonucunda Almanya Futbol Federasyonu, 10 milyon Mark'lık bir kazanç elde etmişti.[59]

Seyirciler ve stadyumlar

Kupanın final maçı Münih'teki Olimpiyat Stadyumu'nda oynandı.

Dünya Kupası öncesinde oyunlara sahne olacak tüm stadyumlar ya tadilat görmüştü ya da tamamen yeniden yapılmıştı. Her ne kadar o dönemdeki stadyumların üstü kapalı olmasa da, seyirci kapasitelerinin büyük bir kısmını ayakta durma bölümleri oluştursa da, Alman stadyumları o dönem için dünyadaki en modern stadyumlar olarak gösterilmekteydi.[60] Toplamda oynanan 38 müsabaka dokuz değişik stadyumda 1,77 milyon seyirci tarafından izlenmişti. Müsabakaların çok büyük bir bölümü için, stadyumlar tamamen dolmadığı için, maç öncesinde stadyum altında bulunan gişelerden kart alınabilmekteydi. Organizasyon boyunca en ucuz bilet 10 Mark'tan satılırken,[60] final karşılaşması için ucuz biletler 15 Mark'tan, en pahalı biletler ise 80 Mark'tan satışa sunulmuştur.[61]

En çok taraftar çeken müsabakalar ev sahibi konumundaki Batı Almanya ile komşu ülke Hollanda'nın karşılaşmalarıydı. Ayrıca ilk tur müsabakaları boyunca, Almanya'da çalışan misafir işçilerden dolayısıyla İtalya ve Yugoslavya taraftarları da, her ne kadar takımlarına tur atlatmaya yetmese de, stadyumları doldurmuştu.[62] İskoçya'dan gelen binlerce taraftar ise Frankfurt caddelerinde gece gündüz gayda çalıp "İskoçya finale" diye bağırarak yerli halkın rahatça uyumasını engellemişti.[63] Batı Alman seyirciler takımlarının ilk tur müsabakalarını geçeceğini düşündükleri için önceden ikinci tur karşılaşmaları için biletlerini almışlardı. Bunun bir etkisi olarak Doğu Almanya takımı da ikinci turda tamamen dolu tribünler önünde oynamıştı. Sadece Doğu Almanya'nın sonuç olarak ilerlemesi için pek bir önem arz etmeyen Arjantin karşılaşması için 53.000 adet satılmış bilet olmasına rağmen tribünlerde 20.000 seyirci mevcuttu.[64] Finallerdeki 38 maçı stadyumlarda seyredenlerin toplamı 1,880,000 kişiydi. Seyirci rekoru, Türk hakem Doğan Babacan'ın yönettiği Batı Almanya-Şili maçında kırılmış, bu maçta stadyuma 83,593 seyirci gelmişti.[65]

2006'da düzenlenen Dünya Kupası'nın aksine, bu kupada taraftar topluluklarının eksikliği hissedilmekteydi. Bunun en büyük nedenlerinden biri de o zamanki doğu blok ülkeleri olan Polonya, Bulgaristan ve Doğu Almanya vatandaşlarının yurt dışına seyahat kısıtlamasının bulunmasıydı. Ayrıca birçok kişi için de ulaşım bedeli çok yüksek kalmaktaydı. Buna karşılık, ekonomik olarak daha iyi durumda bulunan İngiltere ve Fransa'nın millî takımları kupada yoktular. Tüm bunlara ilaveten, o dönemde yaşanan kötü hava muhalefeti de eklenince (o dönemdeki stadyumların çoğunun üstü kapalı değildi) Alman vatandaşları diğer müsabakalara gitmeyi pek düşünmemişti ki, bu duruma uygun en güzel örnek Berlin Olimpiyat Stadyumu'nda oynanan ve sadece 16.000 kişi (stadyum kapasitesinin %19,4'üne tekabül etmekte) tarafından izlenen Avustralya-Şili mücadelesi olmuştur.[66] Takımlar elendikçe ülkede bulunan toplam taraftar sayısı azalırken 1. Tur maçları sonucunda elenen 8 ülkeden sonra Batı Almanya'dan ayrılan taraftar sayısının 75.000 olduğu saptanmıştır.[67]

Bu Dünya Kupası, Şilili taraftarların Şili'nin her maçında Cunta lideri Pinochet karşıtı protestolara da sahne olmuştur. Şili ile Batı Almanya arasında oynanan karşılaşmada Şili'deki darbeye yönelik protestolarından ötürü maçın geç başlamasına neden olan yaklaşık 1500 biletli seyirciden oluşan Şilili eylemci taraftarlar, Şili'nin millî marşı okunurken "Şili’de Cunta’ya Hayır" sloganları atmışlar ve arama noktalarından geçirilebildikleri pankartlar ile bayrakları açmışlardır. Polisler ise pankart ve bayrakları taraftardan zorla alarak eylemi bastırmıştır. Doğu Almanya-Şili maçında da benzer protestolar düzenleyen Şilili eylemci taraftarlar, Şili'nin Avustralya ile oynadığı son grup maçında da bir eylem düzenlendi ve tribünlerde "Sosyalist Şili" yazılı bir pankart açılınca hakem karşılaşmayı durdurdu. Bunun üzerine, tribünlere akın eden polisler, pankartları indirerek bazı taraftarları gözaltına aldı.[68]

Maç sunumları

1974 yılında Batı Almanya'da gerçekleştirilen 10. Dünya Kupası'nın en büyük özelliği bütün turnuvanın ilk kez renkli televizyonlardan yayınlanmış olmasıydı.[69] Dünya genelinde 112 ülkede 900 milyon izleyiciye ulaşan organizasyon, Sovyetler Birliği ve Çin Halk Cumhuriyeti gibi ülkelerde yayınlanmamıştı.

FIFA, dünya çapındaki yayın haklarını 18 milyon Mark karşılığında iki Alman televizyon kuruluşu olan ARD ve ZDF'ye satmıştı. Bu yayıncı kuruluşların müsabakaları dış ülkelere satma imkânı da mevcuttu. Teknik donanım için gerekli harcama tutarı yaklaşık 22 milyon Mark civarındaydı ve bu tutarın bir bölümü diğer ülke televizyonlarına kiralanan stüdyolar ve saha kenarı röportaj platformları ile karşılanmaktaydı.[70]

Dünya çapındaki yayınlar başlama vuruşundan yaklaşık on dakika önce başlamaktaydı. İlk olarak, Almanya dışında yaşayanlar için, müsabakanın oynanacağı şehir hakkında üç dakikalık tanıtıcı bir film oynatılıyor, geriye kalan yedi dakikada ise takımların sahaya girişi, millî marşların okunması ve kale/top seçimi gösteriliyordu. Müsabakaların kendisi ise beş farklı kamera pozisyonundan izleyiciye ulaştırlıyordu. Bunlardan ikisi her iki saha kenarında bulunurken, diğer iki tanesi kale arkalarında ve bir tanesi de yedek kulübesinin önünde bulunuyordu.[70] Ayrıca, bu dünya kupası, Türkiye'nin televizyondan canlı olarak seyredebildiği ilk dünya kupası olmuştu.[71]

Sonuç

Almanya'da 1974 Dünya Kupası için özel basılmış pullar

Bern Mucizesi'nden 20 sene sonra gerçekleşen bu kupa için organizatör olarak Almanya Futbol Federasyonu büyük övgü aldı. Bunun göstergesi olarak, Almanya'da düzenlenen dünya kupası finalleri iyi bir turnuva olarak algılandı ve tüm beklentileri karşılayan bir turnuva olarak tarihe geçti. Mevkisinden ayrılmak üzere olan FIFA başkanı Sir Stanley Rous, yeni statlarda oynanan karşılaşmaları başarı olarak niteledi. Çünkü, o tarihe kadar düzenlenen hiçbir dünya kupasında 1974'teki kadar yüksek gelir elde edilememişti. Bunun neticesinde, turnuva öncesi konulan tüm maddi hedeflere ulaşılmıştı.[72]

İki sene önce gerçekleştirilen 1972 Yaz Olimpiyatları'nın aksine, 1974 FIFA Dünya Kupası daha çok soğuk bir atmosferde geçmişti. Eleştirmenler bu konuyla ilgili olarak herhangi trajik bir olayın yaşanmaması için futbolcuları tamamen dış dünyadan izole edilmiş bir dünya kupası finallerinin düzenlendiğinden bahsediyorlardı ve bütün takimların dikenli tellerle barikat kurulmuş otel kapıları ardında yaşadıklarını söylüyorlardı.[73] Bu soğuk atmosferden sorumlu olarak da arka planda var olan terör tehditleri ve bununla bağlantılı son derece yüksek tutulan güvenlik önlemleri gösteriliyordu. Bu güvenlik önlemleri sayesinde turnuva esnasında herhangi bir olay yaşanması engellenmiştir.

Turnuvada aşırı yağmurlu geçen 1974 yazı da etkisini hissettirdi. Açılış maçıyla beraber yağmur periyotlar şeklinde başlasa da bu periyotlar, final maçının oynanacağı gün kesildi ve diğer birçok maçtan farklı olarak final maçı güneşli bir havada oynandı. Turnuva genelinde tüm maçlarda stadyumların ortalama %73'ünün dolmasına rağmen aşırı yağmurlardan ötürü bazı maçlarda seyirci sayısı ortalamanın oldukça altında kaldı. Yine de seyirci sayısına göre, o tarihe kadar düzenlenen tüm Dünya kupaları için geçerli olan toplam seyirci rekoru kırılabildi.

Telstar – 1974 Dünya Kupası'nın resmi topu

Turnuvaya damgasını vuran, Johan Cruyff,[dn 9] Johan Neeskens ve Johnny Rep'li kadrosuyla Totaalvoetbal (total futbol) adı verilen yeni bir oyun anlayışını futbol dağarcığına kazandıran Hollandalılar oldu. Teknik direktör Rinus Michels'in getirdiği bu anlayış, bireysellik ile yaratıcılığın bir arada gösterildiği 4-3-1-2 oyun sistemi içerisinde gerçekleşti. Toplam futbol, oyuncularda aranan özellikleri değiştirdi. Bu uygulama tek özelliği olan oyuncular yerine, hem savunma hem de hücum yapacak özellikte oyuncuları teşvik etti.[74] Sahadaki, kaleci hariç, on futbolcunun da beraber hücum veya savunma yaptığı oyun düzeninin getirdiği yeniliklerden biri de, forvet oyuncularının yeri geldiğinde savunmaya yardım etmesiydi. Bu da kalabalık hücum ve savunma anlayışını benimseyen Hollanda'nın finale yükselmesinde büyük katkı sağladı.[75]

Kupada bir önceki turnuvanın gol kralı Gerd Müller, takımının şampiyonluğu ile noktalanan bu turnuvada 4 gol atma başarısı gösterirken, kupanın sürpriz ismi olarak tanınan Polonya'nın golcüsü Grzegorz Lato, kaydettiği 7 golle gol krallığına ulaşmıştır.[6] Polonya'nın şampiyonluğu ile sonuçlanan 1972 Yaz Olimpiyatları'nda yedek kulübesinde oturan Lato, bu turnuva içinde sakatlığı sebebiyle kadroya dahil edilmeyen Włodzimierz Lubański'nin yerine kadroda kendisine yer bulmuştu. Atmış olduğu yedi golün dört tanesini grup müsabakaları sırasında kaydeden Lato, geri kalan üç golünden ikisini ikinci tur müsabakalarında Yugoslavya ve İsveç'e karşı kaydetmiş ve son golünü ise üçüncülük mücadelesindeki 1-0'lık galibiyette kaydetmiştir.

Kupa sonrası Batı Almanya

Alman Grabowski'yi kupayı kaldırırken gösteren 1974 basımı bir Paraguay pulu.

4-3-3 dizilişinde oynayan Batı Almanya Millî Futbol Takımı'nda Wolfgang Overath ile Günter Netzer oyun kurucu pozisyonunda yer aldılar. Takımda yaşlı oyuncuların yanında genç oyunculara da şans tanındı. Kupa sonrası Gerd Müller ve Wolfgang Overath millî takımı bıraktıklarını açıklasalar da, şampiyon olan kadrodaki Franz Beckenbauer ve Berti Vogts gibi oyuncular devam ederek ülkelerini, her ne kadar iki kupada da şampiyonluk unvanı korunamamış olsa da, 1976 Avrupa Futbol Şampiyonası'nda ve 1978 FIFA Dünya Kupası'nda da temsil etmişlerdir. Teknik direktör Helmut Schön ise kendi ülkesindeki kupa ile antrenörlük hayatında son vermeyip 1978 yılına kadar takımın başında kalmıştır.[76] Schön, ülke adına başarısız geçen 1978 FIFA Dünya Kupası sonrası görevi Jupp Derwall'e devretmiştir.[77]

Her bir oyuncu kazanılan kupadan dolayı 60.000 Mark ve bir Vosvos ile ödüllendirildi. Turnuva öncesi dağıtılacak prim meblağı yüzünden büyük tartışmalar yaşanmıştı. Özellikle İtalya'nın kupa kazanımına bağlı olarak oyuncularına 120.000 Mark dağıtacağının öğrenilmesi üzerine Alman futbolcular önce 100.000 Mark ardından da 75.000 Mark talebinde bulundular. Almanya Futbol Federasyonu'nun 30.000 Mark teklif etmesi üzerine, birçok oyuncu takımdan ayrılmak istese de, tüm bu yaşananlar sonucunda 60.000 Mark'ta anlaşılmış ve oyunculara sonunda da vaat edilen prim dağıtılmıştır.[78]

Sonuçlar

  Şampiyon
  İkinci
  Üçüncü
  Dördüncü
  Çeyrek Final
  Son 16
  Grup elemeleri

Birinci Tur

1. Grup

Avustralya maçında Doğu Alman futbolcuların yerlerini alması.
Takım O G B M A Y Av P
 Doğu Almanya 321041+35
 Batı Almanya 320141+34
 Şili 302112−12
 Avustralya 301205−51

14 Haziran 1974
16:00 CET
Batı Almanya  1 – 0  Şili
Breitner  18' Rapor

14 Haziran 1974
19:30 CET
Doğu Almanya  2 – 0  Avustralya
Curran  58' (kk)
Streich  72'		 Rapor

18 Haziran 1974
16:00 CET
Avustralya  0 – 3  Batı Almanya
Rapor Overath  12'
Cullmann  34'
Müller  53'

18 Haziran 1974
19:30 CET
Şili  1 – 1  Doğu Almanya
Ahumada  69' Rapor Hoffmann  55'

22 Haziran 1974
16:00 CET
Avustralya  0 – 0  Şili
Rapor

22 Haziran 1974
19:30 CET
Doğu Almanya  1 – 0  Batı Almanya
Sparwasser  77' Rapor

2. Grup

Takım O G B M A Y Av P
 Yugoslavya 3120101+94
 Brezilya 312030+34
 İskoçya 312031+24
 Zaire 3003014−140

13 Haziran 1974
17:00 CET
Brezilya  0 – 0  Yugoslavya
Rapor

14 Haziran 1974
19:30 CET
Zaire  0 – 2  İskoçya
Rapor Lorimer  26'
Jordan  34'

18 Haziran 1974
19:30 CET
Yugoslavya  9 – 0  Zaire
Bajević  8', 30', 81'
Džajić  14'
Šurjak  18'
Katalinski  22'
Bogićević  35'
Oblak  61'
Petković  65'		 Rapor

18 Haziran 1974
19:30 CET
İskoçya  0 – 0  Brezilya
Rapor

22 Haziran 1974
16:00 CET
İskoçya  1 – 1  Yugoslavya
Jordan  88' Rapor Karasi  81'

22 Haziran 1974
16:00 CET
Zaire  0 – 3  Brezilya
Rapor Jairzinho  12'
Rivelino  66'
Valdomiro  79'

3. Grup

Takım O G B M A Y Av P
 Hollanda 321061+55
 İsveç 312030+34
 Bulgaristan 302125−32
 Uruguay 301216−51

15 Haziran 1974
16:00 CET
Uruguay  0 – 2  Hollanda
Rapor Rep  7', 86'

15 Haziran 1974
16:00 CET
İsveç  0 – 0  Bulgaristan
Rapor

19 Haziran 1974
19:30 CET
Uruguay  1 – 1  Bulgaristan
Pavoni  87' Rapor Bonev  75'

19 Haziran 1974
19:30 CET
Hollanda  0 – 0  İsveç
Rapor

23 Haziran 1974
16:00 CET
Hollanda  4 – 1  Bulgaristan
Neeskens  5' (pen.), 44' (pen.)
Rep  71'
de Jong  88'		 Rapor Krol  78' (kk)

23 Haziran 1974
16:00 CET
İsveç  3 – 0  Uruguay
Edström  46', 77'
Sandberg  74'		 Rapor

4. Grup

8 numaralı formayı giyen Capello'nun Haiti maçında yere düşürülüş anı.
Takım O G B M A Y Av P
 Polonya 3300123+96
 Arjantin 311175+23
 İtalya 311154+13
 Haiti 3003214−120

15 Haziran 1974
18:00 CET
İtalya  3 – 1  Haiti
Rivera  52'
Benetti  64'
Anastasi  78'		 Rapor Sanon  46'

15 Haziran 1974
18:00 CET
Polonya  3 – 2  Arjantin
Lato  7', 62'
Szarmach  8'		 Rapor Heredia  60'
Babington  66'
Neckarstadion, Stuttgart
Seyirci: 31,500
Hakem: Clive Thomas (Galler)

19 Haziran 1974
19:30 CET
Arjantin  1 – 1  İtalya
Houseman  20' Rapor Perfumo  35' (kk)

19 Haziran 1974
19:30 CET
Haiti  0 – 7  Polonya
Rapor Lato  17', 87'
Deyna  18'
Szarmach  30', 34', 50'
Gorgoń  31'

23 Haziran 1974
16:00 CET
Arjantin  4 – 1  Haiti
Yazalde  15', 68'
Houseman  18'
Ayala  55'		 Rapor Sanon  63'

23 Haziran 1974
16:00 CET
Polonya  2 – 1  İtalya
Szarmach  38'
Deyna  44'		 Rapor Capello  85'

İkinci Tur

A Grubu

Doğu Almanya-Arjantin maçında Doğu Almanyalı Streich'ın gölü
Takım O G B M A Y Av P
 Hollanda 330080+86
 Brezilya 32013304
 Doğu Almanya 301214−31
 Arjantin 301227−51

26 Haziran 1974
19:30 CET
Hollanda  4 – 0  Arjantin
Cruyff  11', 90'
Krol  25'
Rep  73'		 Rapor

26 Haziran 1974
19:30 CET
Brezilya  1 – 0  Doğu Almanya
Rivelino  60' Rapor

30 Haziran 1974
16:00 CET
Arjantin  1 – 2  Brezilya
Brindisi  35' Rapor Rivelino  32'
Jairzinho  49'

30 Haziran 1974
16:00 CET
Doğu Almanya  0 – 2  Hollanda
Rapor Neeskens  13'
Rensenbrink  59'

3 Temmuz 1974
19:30 CET
Arjantin  1 – 1  Doğu Almanya
Houseman  20' Rapor Streich  14'

3 Temmuz 1974
19:30 CET
Hollanda  2 – 0  Brezilya
Neeskens  50'
Cruyff  65'		 Rapor

B Grubu

Takım O G B M A Y Av P
 Batı Almanya 330072+56
 Polonya 320132+14
 İsveç 310246−22
 Yugoslavya 300326−40

26 Haziran 1974
16:00 CET
Yugoslavya  0 – 2  Batı Almanya
Rapor Breitner  39'
Müller  82'
Rheinstadion, Düsseldorf
Seyirci: 66,085
Hakem: Armando Marques (Brezilya)

26 Haziran 1974
19:30 CET
İsveç  0 – 1  Polonya
Rapor Lato  43'

30 Haziran 1974
16:00 CET
Polonya  2 – 1  Yugoslavya
Deyna  24' (pen.)
Lato  62'		 Report Karasi  43'

30 Haziran 1974
19:30 CET
Batı Almanya  4 – 2  İsveç
Overath  51'
Bonhof  52'
Grabowski  76'
Hoeneß  89' (pen.)		 Rapor Edström  24'
Sandberg  53'

3 Temmuz 1974
16:30 CET
Polonya  0 – 1  Batı Almanya
Rapor Müller  76'

3 Temmuz 1974
19:30 CET
İsveç  2 – 1  Yugoslavya
Edström  29'
Torstensson  85'		 Rapor Šurjak  27'

Üçüncülük Maçı

6 Temmuz 1974
16:00 CET
Brezilya  0 – 1  Polonya
Rapor Lato  76'

Final

7 Temmuz 1974
16:00 CET
Hollanda  1 – 2  Batı Almanya
Neeskens  2' (pen.) Rapor Breitner  25' (pen.)
Müller  43'
Final Kadroları

Kazanan

 1974 FIFA Dünya Kupası Şampiyonu 

Batı Almanya
İkinci kez

Gol krallığı

7 gol


5 gol


4 gol


3 gol

2 gol

1 gol
Kendi kalesine gol atanlar

FIFA'nın geçmişe ait sıralaması

1986'da FIFA Dünya Kupası'nda mücadele eden takımların her bir Dünya Kupası için ayrı ayrı sıralamasını yayınladı.[79][80] 1974 Dünya Kupası'nın sıralaması ise aşağıdaki gibi yayınlandı:

D Takım G O G B M AG YG Av. P
1  Batı Almanya 1/B 7 6 0 1 13 4 +9 12
2  Hollanda 3/A 7 5 1 1 15 3 +12 11
3  Polonya 4/B 7 6 0 1 16 5 +11 12
4  Brezilya 2/B 7 3 2 2 6 4 +2 8
2. Tur sonunda elenenler
5  İsveç 3/B 6 2 2 2 7 6 +1 6
6  Doğu Almanya 1/A 6 2 2 2 5 5 0 6
7  Yugoslavya 2/B 6 1 2 3 12 7 +5 4
8  Arjantin 4/A 6 1 2 3 9 12 −3 4
1. Tur sonunda elenenler
9  İskoçya 2 3 1 2 0 3 1 +2 4
10  İtalya 4 3 1 1 1 5 4 +1 3
11  Şili 1 3 0 2 1 1 2 −1 2
12  Bulgaristan 3 3 0 2 1 2 5 −3 2
13  Uruguay 3 3 0 1 2 1 6 −5 1
14  Avustralya 1 3 0 1 2 0 5 −5 1
15  Haiti 4 3 0 0 3 2 14 −12 0
16  Zaire 2 3 0 0 3 0 14 −14 0

Kaynakça

  • (2002). Futbolun Zirvesi: Dünya Kupaları, Boyut Yayın Grubu, İstanbul. ISBN 975-521-656-1
  • Biermann, Christoph (2005). 1974 Deutschland. Süddeutsche Zeitung WM-Bibliothek Süddeutsche Zeitung, Münih. ISBN 3-86615-156-X
  • Coleman, Michael (2006). Tehlikeli Dünya Kupası, Timaş Yayınları, İstanbul. ISBN 975-362-473-5
  • Crouch, Terry (2002). The World Cup: The Complete History, Aurum Press, Londra. ISBN 1-85410-843-3
  • Durusoy, İlhan (2002). Futbol Teorisi, Boyut Yayın Grubu, İstanbul. ISBN 975-521-664-2
  • FIFA. FIFA World Cup 1974 - Final Competition - Technical Study (Download PDF)
  • Glanville, Brian (2005). The Story of the World Cup, Faber and Faber, Londra. ISBN 0-571-22944-1
  • Gifford, Clive (2006). Futbol Ansiklopedisi, Tudem Yayınları, İzmir. ISBN 975-9081-95-4
  • Goldblatt, David (2007). The Ball is Round: A Global History of Football, Penguin, Londra. ISBN 978-0-14-101582-8
  • Grüne, Hardy (2002). WM-Enzyklopädie 1930-2006, Agon-Verlag. ISBN 3-89784-205-X
  • Hunt, Chris (2006). World Cup Stories: The history of the FIFA World Cup, Interact, Ware. ISBN 0-9549819-2-8
  • Kıvanç, Halit (2002). Kupaların Kupası Dünya Kupası: 1930'dan 2002'ye, Türkiye İş Bankası Kültür Yayınları. ISBN 975-458-345-5
  • Lisi, Clemente Angelo (2007). A history of the World Cup: 1930-2006, Scarecrow Press, Lanham, Maryland, ABD. ISBN 0-8108-5905-X
  • Murray, Bill (1998). The World's Game: A History of Soccer, University of Illinois Press, Champaign. ISBN 978-0-252-06718-1
  • Schulze-Marmeling, Dietrich (2006). Die Geschichte der FIFA-Fußballweltmeisterschaft, Aus Politik und Zeitgeschichte: Beilage zur Wochenzeitung Das Parlament, No: 19. ISSN 0479-611X
  • Schulze-Marmeling, Dietrich (2002). Die Geschichte der Fußballnationalmannschaft, Die Werkstatt. ISBN 3895333360
  • Valérien, Harry (1974). Fußball 74 – Weltmeisterschaft Südwest Verlag, Münih. ISBN 3-517-00450-2
  • Weisweiler, Hennes (1974). X. Fußballweltmeisterschaft Deutschland 1974 C. Bertelsmann Verlag, Münih. ISBN 3-570-00036-2

Dipnotlar

  1. ↑ fifa.com: Bekanntgabe des Ausrichters der FIFA Fußball-Weltmeisterschaft
  2. ↑ Schulze-Marmeling, 2006, s. 10-17
  3. ↑ Harry Valérien: WM-Stadien 1974 aus Fußball 74 – Weltmeisterschaft, S. 166
  4. ↑ rsssf.com: World Cup 1974 finals
  5. ↑ Gifford, Futbol Ansiklopedisi, s. 112
  6. 1 2 3 B. Almanya 1974 tumspor.com
  7. ↑ Das absurdeste Spiel der Fußballgeschichte (Futbol tarihinin en ilginç maçı) spiegel.de WebCite®
  8. 1 2 3 4 DÜNYA KUPASI TARİHİ - 1974 Batı Almanya ajansspor.com WebCite®
  9. 1 2 3 Kıvanç, s. 221
  10. ↑ Kicker Sonderheft WM 74: Nur das Endspiel wird wiederholt, s. 131
  11. 1 2 3 "Futbol". Spor Ansiklopedisi. İstanbul: Milliyet Yayınları. 1991. ss. s. 159.
  12. ↑ Coleman, s. 111
  13. 1 2 3 4 "Dünya Kupası İndeksi: 1930'dan günümüze Dünya Kupası". İndeks İçerik İletişim. 2010. 12 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20121212034334/http://www.webcitation.org/5zu7s5DcA. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2011.
  14. ↑ "Altın kupa sokaklarda gezecek". Hürriyet.com. 26 Ocak 2002. 13 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20131213035950/http://arama.hurriyet.com.tr/arsivnewsmobile.aspx?id=50637. Erişim tarihi: 21 Şubat 2011. WebCite®
  15. ↑ "Welcher Wochentag war der 5.1.1974?" (Almanca). chroniknet.de. 13 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20140313193958/http://www.chroniknet.de/daly_de.0.html?year=1974&month=1&day=05. Erişim tarihi: 12 Mart 2013. archive.is
  16. ↑ "FIFA World Cup seeded teams". FIFA World Cup seeded teams 1930-2006. 12 Aralık 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20131212065101/http://www.fifa.com/mm/document/fifafacts/mcwc/ip-201_12d_fwc-seedings_57416.pdf.
  17. ↑ "Glückslos Für Germany" (Almanca). RUND Magazine. rund-magazin.de. 5-12-2005 sayısı. 12 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20121212034307/http://www.webcitation.org/5zuDBJDSe. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2011.
  18. ↑ Karl Adolf Scherer: Die Deutschen in einer Gruppe: Die Auslosung am 5. Januar 1974 aus Fußballweltmeisterschaft 1974, S. 114</
  19. ↑ Milliyet Gazetesi, "Kupanın Açılışı ve WM", 15 Haziran 1974, s. 11
  20. ↑ Harry Valérien: Fernseh-Show im Dauerregen aus Fußball 74 – Weltmeisterschaft, S. 24
  21. 1 2 Kıvanç, s. 219-220
  22. ↑ Milliyet Gazetesi, 17 Haziran 1974, "Alman Basını Schön'e Ateş Püskürüyor", s. 11
  23. ↑ "Angestrengter Jubel nach einem selbstverständlichen Titel" (Almanca). faz.net. http://www.faz.net/themenarchiv/2.1084/deutschland-und-die-wm/wm-serie-1974-angestrengter-jubel-nach-einem-selbstverstaendlichen-titel-163216.html. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2011. WebCite®
  24. ↑ Milliyet Gazetesi, "Yugoslavya'nın 9-0'lık galibiyeti sevinç yarattı", 20 Haziran 1974, s. 11; Maçtan sonra açıklama yapan teknik direktör Miljaniç: "Zaire zayıf bir ekip. Daha da gol atabilirdik. Biz Brezilya maçında büyük olduğumuzu ispat etmiştik." dedi.
  25. ↑ "Yugoslavya'dan Gol Yağmuru (Almanya 1974)". Hürriyet.com. 30 Eylül 2010. 13 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20140313184939/http://hurarsiv.hurriyet.com.tr/goster/ShowNew.aspx?id=4521411. Erişim tarihi: 21 Şubat 2011. WebCite®
  26. 1 2 Onur Erdem (Mart 2014). "Jules Rimet Dünya Kupası'ndan FIFA Dünya Kupası'na". Tam Saha (Türkiye Futbol Federasyonu): s. 64-65.
  27. ↑ Milliyet Gazetesi, "Şampiyon Brezilya, İskoçya Karşısında Ecel Terleri Döktü", 19 Haziran 1974, s. 12
  28. ↑ Coleman, s. 109
  29. ↑ Milliyet Gazetesi, 23 Haziran 1974, "Zaire santrforu 1 yıl boykot aldı", s. 9
  30. ↑ Hawkins, Si. "1974 Batı Almanya". FourFourTwo Dergisi Temmuz 2010 sayısı: sayfa 71. ISSN 1306-5920.
  31. 1 2 "Brezilya Yolunda: 1974 Dünya Kupası". Spor365.com. 30 Nisan 2014. 24 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20140824121856/http://www.spor365.com/Brezilya-Yolunda-1974-Dunya-Kupasi_17988.html. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2014. WebCite®
  32. ↑ Milliyet Gazetesi, "Zoff'a gol atan Sanon'a teklif yağıyor", 19 Haziran 1974, s. 11; Dino Zoff maçtan sonra gazetecilere "Ne yapalım... Ben gol yemekten korkmam. Yeter ki arkadaşlarım gol atsınlar. Bizim için önemli olan galibiyettir." dedi.
  33. ↑ Kıvanç, s. 222
  34. ↑ Kıvanç, s. 229; 1143 dakika boyunca gol yemeyen İtalyan kaleci Zoff'a gol atan Emmanuel Sanon'a Haiti devlet başkanı tarafından bir otomobil hediye edildi.
  35. ↑ Milliyet Gazetesi, "Valcareggi: <<Görevime devam edeceğim>>", 26 Haziran 1974, s. 12; Teknik direktör Valcareggi, İtalya'nın kupadan elenmesinin ardından eleştiri oklarının hedefi olsa da görevinden istifa etmedi.
  36. ↑ FourFourTwo Dergisi, Dünya Kupası Eki, Mayıs 2006 sayısı, s. 6
  37. ↑ Milliyet Gazetesi, "Zoff'a gol atan Sanon'a teklif yağıyor", 21 Haziran 1974, s. 12; Ernst Jean-Joseph, kariyeri boyunca mücadele edeceği tüm Dünya kupalarından men cezası aldı.
  38. ↑ Moore, Nick. "10 Dünya kupası Politikacısı". FourFourTwo Dergisi Temmuz 2010 sayısı: sayfa 26. ISSN 1306-5920.
  39. 1 2 Dünya Kupası Tarihi: 1974 Goal.com WebCite®
  40. ↑ "Brezilya Yolunda: 1978 Dünya Kupası". Spor365.com. 2 Mayıs 2014. 12 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20140812033529/http://www.spor365.com/Brezilya-Yolunda-1978-Dunya-Kupasi_18214.html. Erişim tarihi: 10 Eylül 2014. WebCite®
  41. ↑ "Brezilya Yolunda: 1986 Dünya Kupası". Spor365.com. 9 Mayıs 2014. 12 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20140812031224/http://www.spor365.com/Brezilya-Yolunda-1986-Dunya-Kupasi_19101.html. Erişim tarihi: 10 Eylül 2014. WebCite®
  42. ↑ Milliyet Gazetesi, "Brezilya-Arjantin 44 yıl sonra oynayacak", 26 Haziran 1974, s. 11; Brezilya ile Arjantin, 44 yıl sonra ilk kez bir dünya kupası mücadelesinde karşı karşıya gelmiştir.
  43. ↑ Milliyet Gazetesi, "Hollanda Doğu Almanya'yı da yendi", 1 Temmuz 1974, s. 12
  44. ↑ Milliyet Gazetesi, "Hollanda Brezilya'yı da devirdi", 4 Temmuz 1974, s. 12
  45. ↑ Milliyet Gazetesi, "Polonya oynadı Almanya kazandı: 1-0", 4 Temmuz 1974, s. 12
  46. ↑ Milliyet Gazetesi, "Notlar", 6 Temmuz 1974, s. 9
  47. ↑ Tarihçe: Almanya 1974 fifa2010.fanatik.com.tr
  48. 1 2 3 4 "Futbol tarihinin en tartışmalı Dünya Kupası: 1974 Batı Almanya". Sendika.org. 5 Haziran 2014. 24 Ağustos 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20140824133329/http://www.sendika.org/2014/06/1974-dunya-kupasi-futbol-tarihinin-kara-virajlarindan-biri/. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2014. WebCite®
  49. 1 2 Kicker Sonderheft WM 74: Wo die Nacht zum Tage wird…, S. 134
  50. ↑ Oğuz, Başak (28 Ocak 2002). "Dünya Kupası maskotu deyip geçme". ntvmsnbc.com. 14 Mart 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20140314004324/http://arsiv.ntvmsnbc.com/news/132492.asp. Erişim tarihi: 13 Mart 2013. archive.is
  51. ↑ "Tip und Tap" (Almanca). werbefiguren-museum.de. 5 Aralık 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20121205025542/http://www.werbefiguren-museum.de:80/html/tip_und_tap_fussball.htm. Erişim tarihi: 13 Mart 2013. archive.is
  52. ↑ Milliyet Gazetesi, 22 Haziran 1974, "Alman polisi, İskoç kampını kordon altına aldı", s. 12
  53. 1 2 3 Edgar Fuchs: Ein Polizist für 40 Zuschauer aus Fußball 74 – Weltmeisterschaft, S. 168
  54. ↑ Milliyet Gazetesi, 16 Haziran 1974, Magazin, s. 16
  55. ↑ Kıvanç, s. 213
  56. ↑ Edgar Fuchs: Das Geheimnis der Männer in Schwarz aus Fußball 74 – Weltmeisterschaft, S. 156
  57. ↑ Franz Beckenbauer: Die Quartiere: Brasilien ging auf den Berg, Italien zog ins Schloß aus WM 74, S. 40
  58. ↑ Milliyet Gazetesi, 24 Haziran 1974, "Tip-Taplar...", s. 11; Tip-Tap'lar dünya kupası boyunca en çok satılan hediyelik eşya oldu.
  59. ↑ Kicker Sonderheft WM 74: Das 100-Millionen-Spiel, S. 62
  60. 1 2 "WM der Gegensätze: 1974 noch «Steinzeit-Stadien»" (Almanca). Hamburger Morgenpost. 4 Mayıs 2006. 22 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20140222045117/http://www.mopo.de/news/fussball-wm-der-gegensaetze--1974-noch--steinzeit-stadien-,5066732,5714416.html. Erişim tarihi: 13 Mart 2013. WebCite®
  61. ↑ "Die Fussball-WM 1974 und 2006: Ein Vergleich" (Almanca). POLITIK aktuell. 26 Mayıs 2006. 21 Temmuz 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20120721013608/http://bs-wiesau.de:80/berufsschule/berufsschule_fachsozialkunde.html. Erişim tarihi: 13 Mart 2013. WebCite®
  62. ↑ Hennes Weisweiler: Konter mit letzter Kraft: Jugoslawische Tränen nach Polens Sieg aus Fußballweltmeisterschaft 1974, S. 196
  63. ↑ Milliyet Gazetesi, "İskoçya Finale", 18 Haziran 1974, s. 11
  64. ↑ Hennes Weisweiler: Glanztore vor Geisterkulisse: DDR und Argentinien spielten 1:1 aus Fußballweltmeisterschaft 1974, S. 208
  65. ↑ Kıvanç, s. 229
  66. ↑ Harry Valérien: Chile scheiterte im Regen aus Fußball 74 – Weltmeisterschaft, S. 40
  67. ↑ Milliyet Gazetesi, "8 takımın 75.000 taraftarı ülkeyi terk etti", 1 Temmuz 1974, s. 11
  68. ↑ Kraushaar, Wolfgang (8 Temmuz 2008). "Chile Si, Junta No!: Political protests at the 1974 FIFA World Cup" (İngilizce). Eurozine.com. 23 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20140723231351/http://www.eurozine.com/articles/2008-08-07-kraushaar2-en.html. Erişim tarihi: 24 Ağustos 2014. WebCite®
  69. ↑ "Festspiele für das Fernsehen" (Almanca). dradio.de. 2006-06-08. 14 Şubat 2007 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20070214025801/http://www.dradio.de:80/dlf/sendungen/fussballreportage/508424/. Erişim tarihi: 3 Temmuz 2011. WebCite®
  70. 1 2 Kicker Sonderheft WM 74: Wir setzen jeden richtig ins Bild, S. 128
  71. ↑ Kıvanç, s. 214
  72. ↑ Harry Valérien: Fußball zwischen Zölibat und Sicherheitsnetz aus Fußball 74 – Weltmeisterschaft, S. 21
  73. ↑ "Der erhoffte Erfolg nach dramatischen Spielen" (Almanca). fussballdaten.de. 23 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20140223101637/http://www.fussballdaten.de/wm/1974/endrunde/finale/. Erişim tarihi: 13 Mart 2013. WebCite®
  74. ↑ Durusoy, s. 76
  75. ↑ Wijckmans, Ron. ""Wollt ihr den totalen Fußball?" - David gegen Goliath auf dem Spielfeld" (Almanca). fussballdaten.de. 4 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20140204012437/http://www.uni-muenster.de/NiederlandeNet/nl-wissen/freizeit/vertiefung/davidgegengoliath.html. Erişim tarihi: 13 Mart 2013. WebCite®
  76. ↑ Schulze-Marmeling, 2002, s. 292
  77. ↑ "Das Grab von Helmut Schön" (Almanca). knerger.de. 28 Eylül 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/save/http://knerger.de/html/schoenhsportler_2.html. Erişim tarihi: 28 Eylül 2014. WebCite®
  78. ↑ Franz Beckenbauer: Die Nacht, als es um die Prämie ging aus WM74, S. 30
  79. ↑ "page 45" (PDF). 12 Temmuz 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20140712122511/http://www.fifa.com/mm/document/afdeveloping/technicaldevp/50/09/00/fwc%5fmexico%5f1986%5fen%5fpart4%5f279.pdf. Erişim tarihi: 2011-10-28.
  80. ↑ "FIFA World Cup: Milestones, facts & figures. Statistical Kit 7". FIFA. 26 Mart 2013. 21 May 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. https://web.archive.org/web/20130521092116/http://www.fifa.com/mm/document/fifafacts/mencompwc/51/97/55/171012-statisticalkit-fifaworldcup-milestonesfactsfigures-statusafterfwc2010.pdf.

Notlar

  1. ↑ Malente, Kiel yakınlarında göl kenarında bir şehir.
  2. ↑ FIFA, pozisyon gereği kırmızı kart verme yetkisini hakemlere 1970 FIFA Dünya Kupası'nda vermişti ama o turnuvada kimse oyundan atılmamıştı. Bu ilk, Türk hakem Doğan Babacan'a nasip olmuştu.
  3. ↑ Olay hakkındaki diğer bir iddiaya göre; Zaireli futbolcular, Yugoslavya maçından sonra kaldıkları yere Zaire Başkanı Mobutu'nun korumalarını yollayıp oteli kapatması üzerine daha da tedirgin olmuşlar ve Brezilya karşısında üç golden fazla yedikleri takdirde evlerine bir daha geri dönemeyeceklerini işitmişlerdir. Maç 3-0 Brezilyanın üstünlüğüyle devam ederken 85. dakikada Brezilya'nın kullanacağı bir frikik esnasında barajdaki Mwepu Ilunga kendisini kaybedip topa vurur. Bu hareket yıllarca Dünya Kupası'nın en komik anlarında gösterilecek ve Ilunga'nın kuralları bilmemesiyle dalga geçilecektir: WebCite®&Archive.org
  4. ↑ İtalya Millî Futbol Takımı kalecisi ve kaptanı olan Dino Zoff, aynı zamanda, 40 yaşında kupaya katılarak, 1974 itibarıyla Dünya Kupası tarihinin en yaşlı kalecisi unvanını aldı: WebCite®&Archive.org
  5. ↑ Wembley'de penaltı kurtararak İngilizlerin 1974 FIFA Dünya Kupası'na katılmasını engelleyen Tomaszewski, bu maçtan sonra aldığı "Penaltıdan gol yemeyen kaleci" unvanını kupa maçları boyunca devam ettirmiştir.
  6. ↑ Bu aynı zamanda bir final maçında verilen ilk penaltı kararıydı.
  7. ↑ Final maçında Almanya'ya şampiyonluğu getiren golü atan Gerd Müller, toplam 62 golle halen Almanya'nın en golcü futbolcusu unvanını korumaktadır.
  8. ↑ Kara Orman (Schwarzwald) bölgesinde bir dağ.
  9. ↑ Bu dünya kupası, Cruyff'ün katıldığı ilk ve tek dünya kupası olmuştur.

Dış bağlantılar

1974 FIFA Dünya Kupası
Turlar
1. Grup · 2. Grup · 3. Grup · 4. Grup · A Grubu · B Grubu · Final
Genel bilgiler
Adidas Telstar · Hakemler · Elemeler · Fikstür · Kadrolar
1974 FIFA Dünya Kupası finalistleri
Şampiyon
Finalist
Üçüncü
Dördüncü
2. grup aşamasında elenenler
Grup aşamasında elenenler
FIFA Dünya Kupası
Turnuvalar
Finaller
Kadrolar
Elemeler
Diğer
11950'de "puan usulü 4'lü final grubu statüsü" uygulandığından, eleme turlarıyla ulaşılan resmî bir final maçı oynanmamıştır fakat fikstür gereği son maçta, puanı en yüksek ve sadece kendileri kupayı kazanma şansına sahip iki takımın (Brezilya ile Uruguay) karşılaşması; son maçın "1950 Dünya Kupası Finali" olarak hatırlanmasına vesile olmuştur. 2 Bu turnuva için eleme oynanmamış, katılımcılar davet ile belirlenmiştir.
This article is issued from Vikipedi - version of the 12/3/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.