Aitlik eki

İyelik eki ile karıştırılmamalıdır.

İlgi eki ile karıştırılmamalıdır.

Örnekler
okuldaki onunki Turgut'unki yarınki dünkü^[1]

Aitlik eki, eklendiği isim soylu sözcüklere bir yerde veya zamanda bulunma veya bir varlığa ait olma anlamı katan "-ki" eki. Çoğunlukla ismin bulunma hâli (-de) ve ilgi hâli (-in) ile kalıplaşmış şekilde bulunur.^[2] Her zaman sözcüklere birleşik yazılır.

Aitlik eki ve ilgi eki ile oluşturulmuş zamirlere "ilgi zamiri" denir. Bu nedenle "aitlik eki" kavramı, zaman zaman ilgi zamiri ile eş anlamlı olarak kullanılır.^[3] Ancak aitlik eki ile oluşturulmuş sözcükler cümlede farklı görevlerde kullanılabilirler:

Evdeki hesap çarşıya uymadı. (sıfat)
Seninki çok daha güzel olmuş. (zamir)

Aitlik eki, "dünkü, bugünkü" gibi birkaç sözcük haricinde hemen her zaman "-ki" şeklinde yazılır. Bu nedenle küçük ve büyük ünlü uyumlarına uymayabilir:^[1]

yarınki (büyük ünlü uyumuna uymaz)

Kaynakça

1 2 "Aitlik eki." TDK. Dilimiz.com. Erişim: 16 Aralık 2013.
↑ "Aitlik eki." Türkdili.gen.tr. Erişim: 16 Aralık 2013.
↑ Keskin, Raşit. Türkçe Dil Bilgisi: Kelime ve Cümle Tahlilleri. sf IX. Çizgi Kitabevi. 2003

Türkçe dilbilgisi

Fonetik

Sesler	Ünlü • Ünsüz

Ses uyumları	Büyük ünlü uyumu • Küçük ünlü uyumu

Ses olayları	Hece kaynaşması • Kaynaştırma ünsüzü • Koruyucu ünsüz • Pekiştirme • Ses türemesi • Ulama • Ünlü düşmesi • Ünsüz düşmesi • Ünsüz benzeşmesi • Ünsüz sertleşmesi • Ünsüz yumuşaması • Ünlü daralması

Kök ve ekler

Yapım ekleri	İsimden isim yapan ekler • İsimden fiil yapan ekler • Fiilden fiil yapan ekler • Fiilden isim yapan ekler

Çekim ekleri	Haber (bildirme) kip ekleri • Dilek kip ekleri • Ek-fiiller • Hâl (durum) ekleri • Çoğul ekleri • Eşitlik eki • Vasıta eki • Bildirme eki • İlgi ekleri • İlgi zamiri • İyelik ekleri • Koşaç • Olumsuzluk eki • Şahıs ekleri • Soru eki

Sözcük bilgisi

Sözcük türleri

İsim soylu	İsim (ad) • Sıfat (önad) • Zarf (belirteç) • Zamir (adıl) • Bağlaç • Edat (ilgeç) • Ünlem

Fiil soylu	Fiil (eylem) • Fiilimsi (eylemsi) [İsim-fiil (mastar) • Sıfat-fiil (ortaç) • Zarf-fiil (ulaç)]

Anlamına göre sözcükler

Temel • Yan • Gerçek • Mecaz • Deyim • Terim • Eşanlamlı • Eşsesli • Karşıtanlamlı

Yapısına göre sözcükler

Basit • Türemiş • Birleşik

Tamlamalar

İsim tamlaması • Sıfat tamlaması

Cümle bilgisi

Cümlenin öğeleri

Ana öğeler	Özne • Yüklem

Yardımcı öğeler (tümleçler)	Nesne (Belirtili nesne • Belirtisiz nesne) • Dolaylı tümleç • Zarf tümleci

Anlamına göre cümleler

Olumlu • Olumsuz • Soru • Ünlem • Emir • Gereklilik • İstek • Dilek • Şart

Yapısına göre cümleler

Basit • Birleşik • Bağlı • Sıralı

Öğelerinin dizilişine göre cümleler

Kurallı (Düz) • Devrik • Eksiltili • Parantez

Yüklemin cinsine göre cümleler

İsim cümlesi • Fiil cümlesi

Anlatım

Anlatım bozuklukları

Bağlaşıklık sorunları • Bağdaşıklık sorunları

This article is issued from Vikipedi - version of the 12/16/2013. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.