Salepçioğlu Camii
Salepçioğlu Camii | |
---|---|
Salepçioğlu Camii ön cephesi | |
Temel bilgiler | |
Yer | Konak, İzmir, Türkiye |
Coğrafi koordinatlar | 38°25′01″K 27°07′57″D / 38.417079°N 27.1324642°EKoordinatlar: 38°25′01″K 27°07′57″D / 38.417079°N 27.1324642°E |
İnanç | İslam |
Durum | Etkin |
Mimari | |
Mimari biçim | Osmanlı mimarisi ve Barok mimari |
İnşaat başlangıç tarihi | 1897 |
Tamamlanma tarihi | 1905 |
Özellikler | |
Minare sayısı | 1 |
Salepçioğlu Camii (Hacı Ahmet Sait Salepçioğlu Camii) İzmir'in Konak ilçesinde bulunan Salepçizade Hacı Ahmed Ağa tarafından yaptırılmış ve 1897-1905 yılları arasında inşaası tamamlanmış cami.
Yapımı
Salepçizade Hacı Ahmed Ağa'nın vasiyeti gereği İzmir Kadısı Mehmet Emin Efendinin nezaretinde 1897-1905 yılları arasında inşa edilmiştir. Bazı kaynaklar 1905 yılında sadece minarenin tamamlandığını[1] ve cami inşaatının 1907'ye kadar devam etmiş olabileceğini belirtmektedir. Üst kat cami, ait kat medrese olarak tasarlanmıştır. 1893 tarihli vakfiyeye göre Salepçizade Ahmed Ağa’nın yaptırdığı, mektep, medrese ve dershanenin bulunduğu bir alt yapının üzerine cami inşa edilmiştir.[2] Vakfiyesinde Salepçizade Ahmed Ağa tarafından yaklaşık 80 adet dükkanın ve iki büyük hanın gelirleri cami için kullanılmak üzere bırakılmıştır. Eskiden Büyük ve Küçük Salepçioğlu hanlarının bulunduğu bölgede bugün Salepçioğlu Çarşısı bulunmaktadır.[3] 1924 yılında medrese kısmı kapatılmıştır. Medreselerin kapatılmasından sonra Güreş İhtisas Kulübü ve Yeşilay Cemiyeti gibi kuruluşlar tarafından 1945-1967 yılları arasında kullanılmıştır. 1985'te medrese kısmı ibadete tekrar açılmış ve günümüzde Kur'an kursu olarak hizmet vermektedir.
Mimari özellikleri
Caminin zemin katında ana girişin iki yanında, dışarıda ve içeri girince iki yanda dört adet mermer çeşme vardır. Tavan, merkezi dört adet yivli dökme demir kolon tarafından taşınan volta döşeme ile yapılmıştır. Avluda demir korkuluklara destek olan ve kırmızı taştan yapılmış babalar bulunmaktadır; doğu cephesinde camide kullanılan kırmızı taştan yapılmış bir de havuz vardır.[4] Son cemaat yeri dikdörtgen planlıdır ve üzeri üç kubbeyle kapatılmıştır. Caminin dış duvarları mermer ve koyu nefti yani koyu yeşil renkli taşlarla kaplıdır. Pencere kapı, söve ve kemerleri geniş satıhlı mermerden yapılmıştır; kubbesinin içerisi ise kırmızı, yeşil ve kahverengi renkte kalem işleri ile bezenmiştir.[5] Caminin içerisi altlı üstlü iki sıra pencere ve kubbe bitimindeki küçük çifter pencere ile aydınlatılmıştır. İç cephe renklerinde de yine yeşil tonları hakimdir ve duvarlar kemer süslemeleri ve ayaklar ile çevrelenmiştir.
Mihrap ve minber beyaz ve gri mermerdendir. Minberde geometrik desenler ve bitki motifleri bulunmaktadır. Kubbesi onaltı dilimli radyal bölmelidir; bu bölmelerin ve kubbenin merkezi bitki motifleriyle süslenmiştir.[6] Bölmelerin altında da ikişer ikişer dizilmiş ve vitray süslemeli küçük pencereler bulunmaktadır. Caminin üst katına dar ve işlemeli ahşap bir merdivenle çıkılmaktadır. Minarenin, cami kitlesinin saçağına kadar yükselen sekizgen kaidesi koyu nefti kesme taş ve beyaz mermer ile oluşturulmuştur. Sekizgen kaide üzerine daire kesitli inşa edilmiştir. 1905 tarihli inşa kitabesi olan Salepçioğlu Camii minberi dışında İzmir'deki hiçbir tarihi minberin inşa veya onarım kitabesi yoktur.[1] 1927 yılındaki depremde yıkılan cami minaresi, dönemin İzmir Valisi Kazım Dirik tarafından yaptırıldı. 1974 yılındaki depremde bir kez daha yıkılan minare, 1982 yılında tekrar inşa edildi.[3] 2011 yılında ise İzmir Ticaret Odası'nın üstlendiği bir restorasyon çalışması başlatıldı.[7]
Günümüzdeki önemi
Salepçioğlu Camii günümüzde Kemeraltı'nın ana caddelerinden Anafartalar Caddeesi, Birinci Beyler Sokağı ile Kestelli Caddesi arasında kalan bölgededir. Salepçioğlu Çarşısı kullanılarak Kemeraltı ile cami arasında geçiş sağlanmaktadır. Yeni yapılan bu beton çarşı eski çevre görünümünü değiştirmiş ve caminin Kemeraltı üzerindeki farkındalığını azaltmıştır.
Camide imam hatip görevini Ocak 2016 itibariyle münhal olup; müezzin görevi ise Süleyman Gölpınar tarafından yürütülmektedir.[8]
Kaynakça
- 1 2 Sedat Bayrakal - İzmir Minberleri
- ↑ Türkiye Diyanet Vakfı İslam Ansiklopedisi, Cilt.23, s.526
- 1 2 Kemeraltı Klasikleri: Salepçioğlu Camii ve Çarşısı
- ↑ İzmir İl Kültür ve Turizm Müdürlüğü - Tarihi Camiler
- ↑ İzmir Camileri - Salepçioğlu
- ↑ Hasan Begeç - Salepçioğlu Camii
- ↑ Salepçioğlu Camisi'nde Restorasyon Hızla Sürüyor
- ↑ Konak Müftülüğü - Salepçioğlu Camii