Gazi Atik Ali Paşa Camii
Koordinatlar: 41°00′31″K 28°58′14″D / 41.008720°N 28.970550°E
Gazi Atik Ali Paşa Camii | |
---|---|
Temel bilgiler | |
Yer | Türkiye İstanbul Fatih |
Coğrafi koordinatlar | 41°00′31″K 28°58′14″D / 41.008720°N 28.970550°E |
İnanç | İslam |
Mimari | |
Tamamlanma tarihi | 1496 |
Özellikler | |
Minare sayısı | 1 |
Atik Ali Paşa Camii, İstanbul’un Fatih ilçesine bağlı Çemberlitaş mahallesinde Yeniçeriler Caddesi üzerinde bulunan camidir. Banisi Bosnalı Gazi Hadım Ali Paşa'dır. 1496’da yapılmıştır. Sedefçiler Camii , Eski Ali Paşa Camii, Çemberlitaş Camii , Dikilitaş Camii, Vezirhanı Camii, Sandıkçılar Camii adlarıyla da anılan Atik Ali Paşa Camii, kesme taştan yapılmıştır.
Tarihçe
1648 yılında gerçekleşen İstanbul depreminde kubbesi tamamen, minaresi ise kısmen çökmüş olan caminin; 1716, 1766 senelerinde meydana gelen diğer sarsıntılarda hasar gördüğü ve bu sarsıntılardan sonra yeniden ihya edildiği muhakkaktır. İmareti ortadan kalkmış, medresesi cami karşısındadır.Avlu kapısından caddeye çıkınca yanda bir çeşmesi bulunur. Son cemaat yerine üç avlu kapısından girilir, şadırvanı yoktur, abdestlik ve tuvalet bölümü sonradan yapılmıştır. Cami haziresinde Kemankeş Ali, Sadrazam Lefkeli Mustafa, Hüseyin Paşa, Boynueğri Mehmet Paşa, Derviş Mehmed ve Küçük Çelebi Mehmed Efendi'nin mezarları bu camide bulunmaktadır.[1]
Mimari
21.55x28.13 m alana sahip caminin, tavan örtüsünü meydana getiren 13.30 m çapındaki ana kubbesi, bir yarım ve dört adet küçük kubbe ile desteklemiştir. Kubbe eteğindeki 16 pencere ile diğer kubbelerdeki pencere açıklıkları caminin aydınlık görüntüsüne katkı sağlamış; klasik çizgiler barındıran mukarnaslı mihrap, siyah ve beyaz mermerlerin kullanıldığı minber, yapının inşa edildiği ilk yıllardaki mimari sadeliği korumuştur. Tek şerefeli cami minaresi ise; 1648 yılındaki depremden sonra özgün biçimini büyük ölçüde yitirmiştir. 1
Camii giriş kapısı üzerinde, celî sülüs yazı ile Hattat Sâmi Efendi’nin “Namaz şüphesiz, inananlara belirli vakitlerde farz kılınmıştır” meâlindeki Nisâ sûresinin 103. âyeti yer almaktadır.[2] Minare kapısı üzerindeki Besmele-i Şerif de yine aynı hattata aittir.
Popüler Kültür
Ressam Muhittin Sebati’nin Ali Atik Paşa Camii isimli bir çalışması bulunmaktadır.
Fotoğraf galerisi
- Gazi Atik Ali Paşa Camii, Çemberlitaş, Fatih
- Atik Ali PAşa Camii, Melchior Lorch, 1576
Ayrıca bakınız
- Atik Ali Paşa Külliyesi
- Semavi Eyice, "Atik Ali Paşa Camiinin Türk Mimari Tarihindeki Yeri", Tarih Dergisi, İstanbul:Đ.Ü.Edebiyat Fakültesi, C.XIV, S:19, Mart, 1964,s.99-l 14
Dipnotlar
- ↑ Gazi Atik Ali Paşa Camii’nde bir ikindi namazı. dunyabizim.com. Erişim Tarihi:15.10.2016
- ↑ İstanbul, Açıkhava Hat Müzesi, Akademik Araştırmalar Dergisi, Sayı 47 48, 2010-2011, s.367, Süleyman Berk
Dış bağlantılar
- Atik Ali Paşa Camii'nin archnet.org sitesindeki kaydı: Atik Ali Pasa Camii / Archnet.org
- İstanbul Kültür Envanteri sitesindeki Atik Ali Paşa Külliyesi kaydı