Kırgız Kağanlığı
Kırgız Kağanlığı (Kırgızca Кыргыз кагандыгы Ḳırġız kaġandıġı) ya da Kırgız hanlığı, 840 yılında Ötüken ve çevresini ele geçirerek merkezi Asya'da kurulan Türk devleti. 840 yılında Uygurlar'ı yıkan Kırgızlar, Uygur topraklarının ele geçirerek, Kırgız Kağanlığını kurdular.
Batıda Karahanlılar ile komşu olan Kırgız Hanlığı Batıya doğru genişleyemedi. Ötüken ve çevresini diğer bir deyişle, yönetim merkezini ve hanedanlığı ele geçirdiler. Doğu'da da Kitanlar tarafından sıkıştırıldı.
| Türk tarihi |
İlk Çağ
Orta Çağ
Yeni Çağ
Yakın Çağ
|
Uygur Kağanlığı'nın bir parçası olan Kırgızlar, 840 yılında Orhun bölgesine giderek Uygur hakimiyetini ortadan kaldırdılar ve Orta Asya merkezini ele geçirdiler. Karahanlılar'ın tesiriyle İslam dinini kabul ettiler. Kırgız kaynaklarına göre, 10. yüzyılda 200 bin müslüman Kırgız ailesi vardı. 920 yılında Moğol Kitan devleti, Kırgızları baskıya uğratarak, Tanrı dağları çevresine göç etmelerine sebep oldu.
1207 yılında Moğol hakimiyetini kesin kabul eden Kırgızlar, Moğol hakimiyetine giren ilk Türk halkı oldu. Yenisey nehri kıyılarında bulunan buluntular, Kırgız Türklerinin ileri düzeyde bir medeniyete sahip olduklarını göstermektedir.