Karamanoğulları Beyliği
| Karamanoğlulları Beyliği | ||||
| — Beylik — | ||||
| ||||
|
Tarihi Katalan Atlası'na göre Karamanoğulları Beyliği'nin bayrağı. | ||||
 | ||||
| Başkent | Germenicapolis (Ermenek) Larende Konya Mut Ereğli [1] | |||
| Dil(ler) | Türkçe | |||
| Yönetim | Mutlak Monarşi | |||
| Bey | ||||
| - 1250-1256 | Nûre Sûfî Bey | |||
| - 1256-1261 | Kerimüddin Karaman Bey | |||
| - 1261-1283 | Karamanoğlu Mehmet Bey | |||
| - 1283-1300 | Güneri Bey | |||
| - 1300-1308 | Bedreddin Mahmud Bey | |||
Karamanoğulları Beyliği veya Karamanoğulları Devleti, Türkiye Selçuklu Devleti'nin ardından kurulan Karaman merkezli beyliktir. Karamanoğlu Mehmet Bey, Türkçeyi beylik sınırları içerisinde konuşulacak tek resmî dil ilan etmişti. Bu yönüyle Karamanoğulları, Türkçeyi resmî dil olarak kullanan Anadolu'daki ilk Türk beyliğidir. 13. yüzyılda Anadolu'daki en güçlü Türk beyliği kabul ediliyordu. Bu yüzden Osmanlı Beyliği onlardan ilk başlarda uzak durmuş, iyice büyüyüp güçlendikten sonra Karamanoğullarını kendisine bağlamıştır. Beyliğin ana kütlesi Afşar boyuna bağlıdır.[2]
Tarihi
Karamanoğulları'nın kökeni ağırlıklı olarak yukarı Hazar Havzasından bugünkü Azerbaycan ve Güney Azerbaycan alanına kadar Hazar Boylarında yayılmış Dışoğuz ve İçoğuz Boy ve taifeleriden'dir. Sivas'a göç eden Hoca Saadettin'in oğlu Nûre Sûfi'ye dayanmaktadır. Karamanoğulları Beyliği Toplumunda Oğuzların Salur alt grupları ile çok yaygın ve kalabalık Nüfus sahibi olmuştur . Afşar Boyu ve Taifeleri sonradan bugünkü İran ve Suriye Bölgesinden Adana üzerinden Karaman topraklarına Yörük olarak girmişler. Anadolu'da yayılmış olan Babailer tarikatına girerek yöredeki diğer Türkmenler üzerinde etkisini göstermiş ve Hristiyanlara ait yerleri ele geçirerek topraklarını genişletmiştir. Nure Sofi'nin oğlu Kerimeddin Karaman Bey 13. yüzyılda buradan başlamak üzere Kilikya bölgesinin büyük bir kısmında güç sahibi olmuş. Bunun üzerine Anadolu Selçuklu Devleti sultanı I. Alaeddin Keykubad tarafından eski adı Germanikopolis olan Ermenek merkezli bu beyliği bölgenin beyi olarak atamıştır.[3]
Osmanlı Devleti'nin Balkanlar'da ilerlediği dönemde Karamanoğulları bir Osmanlı kenti olan Beyşehir'i ele geçirmişti, bunun üzerine Osmanlılar, Konya'ya ilerlemişti. Bunun üzerine iki beylik arasında bir antlaşma imzalanmış ve bu antlaşma II. Bayezid yönetimine kadar geçerli olmuştu.
1403 yılında Timur'un Anadolu seferi sırasında Timur'a bağlılığını sunan beyliğin yönetimi bizzat Timur tarafından II. Sultanzâde Nâsıreddin Mehmed Bey'e verilmiştir. Bu durum Büyük Timur İmparatorluğu ile savaş halinde olan Osmanlı Devleti ile Karamanoğulları arasındaki güç mücadelesini Karamanoğulları lehine çevirmiş ve beylik Osmanlı himayesindeki toprakları ele geçirmeye başlamışlardı. Bursa'yı kuşatan Karamanoğulları, kenti ele geçirememiş, ancak Osmanlıların başkenti olan bu kenti yağmalamışlardı.
1443-1444 yılları arasında yapılan Varna Savaşı esnasında Karamanoğlu İbrahim Bey, Ankara ve Kütahya'yı ele geçirmiş, Varna Savaşı'ndan zaferle dönen II. Murat Karamanoğulları'na sefer düzenlemiştir. Beylik 1487 yılında Osmanlı topraklarına katılmıştır. Bugün halen Yukarı Hazar Havzasında Karaman Adında ve Anadolu - Karaman Beyliğinin kurucu unsurların Taifelerinin adında Yer Yerleşim ve Coğrafya yerleri mevcuttur.
Bayrak
Karamanoğullarının bayrağında bulunan 6 köşeli yıldız Müslümanlık öncesinde de öntürk ve Türk kültüründe yer alsa da Müslümanlar arasında Mühr-ü Süleyman olarak bilinen simgedir. Hilafet makamınca Valide Sultan Camii'nin girişinde ve birçok padişah kıyafetlerinde kullanılmıştır. Örneğin Barbaros Hayreddin Paşa'nın flamasında da bu sembol kullanılmıştır.[4]
Mimari
Bunlardan en önemlileri;
- Tol Medrese (Ermenek) (1339)
- Hasbey Medresesi (1241)
- Şerafettin Camisi (13. yüzyıl)
- İçeriçumra Karamanoğlu İbrahim Bey Camii (Cami-i Kebir)(1252)
- İnce Minare (Dar-ül Hadis) Medresesi (1258-1279)
- Hatuniye Medresesi
- Zinciriye Medresesi
- Aksaray Karamanoğlu Camisi (Ulu Camii)
- Niğde Ulu Câmi: Bor ilçesindedir. Karamanoğlu Alâaddin Bey tarafından 1410’da yaptırılmıştır. Câmi dikdörtgen biçimindedir. Ak Medrese: Karamanoğlu AlâaddinAli Bey tarafından 1409’da yaptırılmıştır. Adını kapısındaki beyaz mermerden alır. Selçuklu mîmârî tarzının çok güzel bir örneğidir. Ali Bey Medresesi de denir. 1936’da restore edildikten sonra arkeoloji müzesi olarak kullanılmaktadır. Geometrik motiflerle süslü giriş kapısı çok güzeldir.
Beyler
| Türk tarihi |
İlk Çağ
Orta Çağ
Yeni Çağ
Yakın Çağ
|
| Bey | Hüküm Süresi | Notlar |
|---|---|---|
| Nûre Sûfî Bey | 1250-1256 | |
| Kerimüddin Karaman Bey | 1256-1261 | |
| Karamanoğlu Mehmed Bey | 1261-1283 | |
| Güneri Bey | 1283-1300 | |
| Bedreddin Mahmud Bey | 1300-1308 | |
| Yahşı Han Bey | 1308-1312 | |
| I. Burhâneddin Musa Bey | 1312-1333 | |
| Alâeddin Halil Mirza Bey | 1333-1348 | |
| I. Bedreddin İbrahim Bey | 1348-1349 | |
| Fahreddin Ahmed Bey | 1349-1350 | |
| Şemseddin Bey | 1350-1351 | |
| Hacı Sûfi Burhâneddin Musa Bey | 1351-1356 | |
| Seyfeddin Süleyman Bey | 1356-1357 | |
| I. Damad Alâeddin Ali Bey | 1357-1398 | |
| II. Sultanzâde Nâsıreddin Mehmed Bey | 1398-1399 | |
| II. Damad Bengi Alâeddin Ali Bey | 1418-1419, 1423 | |
| Karamanoğlu II. İbrahim Bey | 1423-1464 | |
| Sultanzâde İshak Bey | 1464 | |
| Sultanzâde Pîr Ahmed Bey | 1464-1469 | |
| Kasım Bey | 1469-1483 | |
| Turgutoğlu Mahmud Bey | 1483-1487 | |
Ayrıca bakınız
Kaynakça
- ↑ Türk Tarih Sitesi, Türk Tarihi, Genel Türk Tarihi, Türk Cumhuriyetleri, Türk Hükümdarlar - Tarih
- ↑ "Avşarlar ve Karamanoğulları". 21 Mart 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160321152212/http://avsarobasi.com/avsarlarin-kurduklari-devletler/karamanogullari.html. Erişim tarihi: 13 Mayıs 2016.
- ↑ Claude Cahen, Pre-Ottoman Turkey: a general survey of the material and spiritual culture and history c. 1071-1330, trans. J. Jones-Williams (New York: Taplinger, 1968), 281-2.
- ↑ http://www.fahnenversand.de/fotw/misc/tr~barb.jpg
| ||||||||||