Ramazanoğulları Beyliği
| Ramazanoğulları Beyliği | ||||
| ||||
 | ||||
| Başkent | Adana | |||
| Dil(ler) | Türkçe | |||
| Din | Sünni İslam | |||
| Bey | ||||
| - 1352-1378 | Ramazan Bey | |||
| - 1594-1608 | Pir Mansur Bey | |||
Ramazanoğulları Beyliği, Misis ve Adana yöresinde kurulmuş bir Anadolu beyliğidir. 1352 yılında kurulan beylik 1514 yılında kısmen, 1608 yılında tam anlamıyla Osmanlı Devleti hâkimiyetine girmiştir.[1] Bu sülale Oğuzların Üçok kolunun Yüreğir boyuna mensuptur.
Kuruluşu
Moğolların istilası üzerine Anadolu'ya geçen Türkmenler (Yörükler), burada Moğollarla mücadele eden Memlük Devleti'ne büyük yararlar sağlamışlardır. Zamanla bu Türkmenlerden Bozok koluna mensup olanlar Maraş ve Elbistan civarına yerleşip Dulkadiroğulları Beyliği'ni kurmuş, Üçok koluna mensup olanlar ise Adana, Misis ve Payas çevrelerinde yerleşmeye başlamıştır.
Çukurova'nın Memlûklar tarafından fethedilmesinde Üçok Türkmenlerinin büyük yardımlarına istinaden Memlûklular, bu zaferde büyük payı olan Üçoklardan Yüreğir boyunun reisi Ramazan Bey'e Adana çevresi ile Misis'in idaresini vermişlerdir. Bektaşi tarikatından gelen geleneklerin etkisi ile diğer tüm Anadolu beylikleriyle olduğu gibi Osmanlılarla da sıcak ilişkiler devam etmiştir.[2]
Memlüklere tabi olarak uzun zaman hizmet ettikten sonra Yavuz Sultan Selim döneminde Çukurova'da Osmanlı hakimiyetinin kabul edilmesi üzerine Osmanlı ile iyi ilişkiler kurmuşlardır. Bu dönemde beyliğin başında bulunan Halil Bey'in bu tür davranışlarından ötürü Memlük Devleti tarafından azledilmiş, O da bunun üzerine Mısır Seferine çıkan Yavuz Sultan Selim'in Kaşlıca (Misis) dolaylarındaki ordugahını ziyareti sırasında Osmanlı'ta tabiiyetini resmen arz etmiştir.[3] En son Pir Mansur Bey tarafından yönetilen beylik daha sonra fiilen de sona ermiştir.
Yıkılış dönemi
Anadolu Beyliklerinin en uzun ömürlülerinden birisi olan Ramazanoğulları Beyliği, kuruluşundan itibaren yarım asır kadar Memlûklar'a tabi olmuş, 1510 yılından sonra ise Osmanlılara tabi olarak yaklaşık bir yüzyıl kadar daha varlığını sürdürmüştür.[4] I. Ahmed dönemine denk gelen 1609 yılından sonra Adana'nın Halep'e; Sis ve Tarsus'un da Kıbrıs Beylerbeyiliği'ne bağlanmasıyla Ramazanoğulları Beyliğinin etkinliği resmen sona ermiştir. Günümüzde beyliği yönetenlerin uzak torunlarının çoğu Sivas, Tarsus, Mersin, Adana, Misis, Yumurtalık, Trabzon (Vakfıkebir), Sakarya (Akyazı), Ardahan ve İstanbul civarında yaşamaktadırlar.
Beyler
| Türk tarihi |
İlk Çağ
Orta Çağ
Yeni Çağ
Yakın Çağ
|
| Bey | Hüküm Süresi | Notlar |
|---|---|---|
| Ramazan Bey | 1352-1378 | |
| İbrâhim Bey | 1378-1383 | |
| Şihâbeddîn Ahmed Bey | 1383-1416 | |
| II. İbrâhim Bey | 1416-1418 | |
| İzzeddîn Hamza Bey | 1418-1426 | |
| Mehmed Bey | 1426-1435 | |
| Eylûk Bey | 1435-1439 | |
| Dündar Bey | 1439-1470 | |
| Ömer Bey | 1470-1485 | |
| Gıyâseddîn Halil Bey | 1485-1510 | |
| Mahmud Bey | 1510-1514 | |
| Selim Bey | 1514-1516 | |
| Mahmud Bey | 1516-1517 | |
| Kubad Paşa | 1517-1520 | |
| Pîrî Mehmed Paşa | 1520-1568 | |
| Derviş Bey | 1568-1569 | |
| III. İbrahim Bey | 1569-1589 | |
| II. Mehmed Bey | 1589-1594 | |
| Pir Mansur Bey | 1594-1608 | |
Kaynakça
- ↑ Enver Kartekin, "Ramazanoğulları Beyliği Tarihi", İstanbul 1979.
- ↑ Kasım Ener, "Tarih Boyunca Adana Ovasına (Çukurova’ya) Bir Bakış", İstanbul 1986.
- ↑ Naci Kum, "Ramazanoğulları Tarihi ve Adana Şehrindeki Eserleri", Görüşler, sy. 35, Adana 1941, s. 6-8, 22-23.
- ↑ Faruk Sümer, "Çukurova Tarihine Dair Araştırmalar (Fetihden XVI. Yüzyılın İkinci Yarısına Kadar)", TAD, I/1 (1963), s. 1-113.
| ||||||||||