X. Konstantin

X. Konstantin Dukas
Κωνσταντίνος Ι' Δούκας

İmparator X. Konstanin sikkesi
Bizans İmparatoru
Hüküm süresi 1059–1067
Önce gelen I. İsaakios Komnenos
Sonra gelen IV. Romanos Diogenes
Eş(leri) Eudokia Makrembolitissa
Çocukları VII. Mihail,
Andronikos Dukas,
Konstantios Dukas
Anna Dukena
Teodora Anna Dukena Selvo
Zoe Dukaina
Hanedan Dükas Hanedanı
Babası Andronikos Dukas
Ölüm 22 Mayıs 1067
Konstantinopolis

X. Konstantin Dukas (Yunanca: Κωνσταντίνος Ι' Δούκας) (ö. Mayıs 1067), 1059-67 arasında Bizans imparatoru

İmparatorluk dönemi

Konstantin Dukas, bir Paflagonyalı büyük toprak sahibi soylu olan ve bir müddet Meosia themasında stragegos (askeri vali) olan, "Andronikos Dukas"'ın oğlu idi. Konstantin, Patrik "Mikhail Kerularios"'un yeğeni ile "Eudokia Makrembolitissa" ikinci evliliğini yapınca saray bürokrasisi içinde yerini güçlendirdi. 1057de I. İsaakios Komnenos'un imparatorluğu bir komplo ile ele geçirmesi sırasında İsaakios taraftarı olmuştu. Sivil soylu bürokratların temsilcisiydi ve bu nedenle İsaakios'un reform tedbirleri aleyhinde olan saray burokrasinin fikirlerini savunucusu oldu. Konstantin Dukas'in bu muhalif tutumuna rağmen, hasta olan İsaakios, çok güçlü danışmanı Mikhael Psellos'un tavsiyelerine uyarak, Kasım 1059'da Konstantin Dukas lehine imparatorluk tahtından feragat etti ve X. Konstantin Dukas imparator olarak tac giydi.

Konstantin'un tahta çıkması sivil aristokrasinin bir zaferiydi. Yeni imparator hemen genc oğullarına ortak imparator olarak tac giydirterek ve kardeşi "Yannis Dukas"'i imparatorluğun hemen altında en yüksek rütbe olan "Sezar" unvanını vererek iktidara bağlarını güçlendirdi. Sivil burokratların ve yüksek kilise hiyerarşinin temsilcisi olarak bu yüksek burjuvazinin en geniş tabakalarının senatoya girmesini kolaylaştırdı ve bürokrasiye yaptığı harcamalar dolayısıyla devlet hazinesi zorlanmaya başladı.

Ama buna bulduğu çareler yeteneksizliğini iyice ortay çikardi. Artan devlet harcamalarını ve mali gereksinimleri karşılamaya çare olarak asker sayısını azaltma ve sınır savunmasını zayıflatmayı uygun buldu. Devlet harcamalarında gereken kısıntıları hep Bizans ordusunun askerî gücünün azaltılması ve ordunun eğitiminin kısılması şeklinde uyguladı. Selçuk Turklerinin ve Türkmenlerin Batıya yönelerek Anadolu'ya sızmalarının en kesif olduğu bir dönemde Bizans doğu yerel askerî savunmasını, 50.000 askerden oluşan Ermenistan yerel milis gücünü dağıtarak, nerede ise ortadan kaldırdı. Bizans ordusunun ana direği askerleri ve askerî komutanları sağlayan Anadolu büyük toprak sahibi soyluları kendisinden gittikce hoşnutsuz oldular. Soylu askerî komutanlar Isaakios'u geri getirmek hedefiyle 1061de Konstantin'e bir suikast düzenlediler ama bu başarılı olmadı.

Konstantin'in sonunda aklı başına geldi ve ülke savunmasını pekiştirme ve asker sayısını artırılması gerektiğini anladı. Bu nedenle halkdan alınan vergileri artırdı. Böylece halk kitlelerinin de kendinden soğumalarına neden oldu.

Selçuklular Anadolu'nun ortalarına kadar ilerlediler. Selçuklu sultanı Alp Arslan Bizans'ın doğu eyaletlerine doğru yayılıp Ani'yi istila etti (1064-65) ve Kaisareia'ya [Kayseri] (1067) saldırdı.

1064'te Macarlar Belgrad'ı işgal etti. Tuna'yı geçip Balkan eyaletlerine saldıran Peçenekler ve Kumanlar Yunanistan'a girdiler.

Hükümdarlığı zamanında İtalya'da Bizans elinde bulunan Apulya bölgesinde asgari dört yeni askerî alt-vali (Katepano) atamasına rağmen, Robert Guiscard yönetimindeki Normanlar İtalya'da Bizans'a ait toprakların hemen hepsini hızla ele geçirdiler. Sadece Bari şehri ve civarı Bizans'ın elinde kaldı.

Konstantin imparatorluğa geldiği zaman zaten epeyce yaşlıydı ve imparatorluk yaptığı dönemde sıhhati hiç iyi değildi. Sonunda 22 Mayıs, 1067'de hayat gözlerini kapadı. Konstantin'in ölümü üzerine karısı Eudokia, üç oğlu (Mihail, Andronikos ve Konstantios) adına naipliği üstlendi.

Ailesi

Konstantin Dalassenos adlı bir soylunun kızı ile yaptığı ilk evlilikten hiç çocuğu olduğu bilinmemektedir.

İkinci eşi olan Eudokia Makrembolitissa ile şu isimlerde çocukları olmuştur:

Dış kaynaklar

Resmî unvanlar
Önce gelen:
I. İsaakios Komnenos
Bizans İmparatoru
1059–1067
Sonra gelen:
IV. Romanos Diogenes
This article is issued from Vikipedi - version of the 7/5/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.