İoannis Komnenos (şişman)

İoannis Komnenos
Bizans İmparatorluğu gaspçısı
Hüküm süresi 31 Temmuz 1201 (ya da 1200)
Babası Aleksios Aksuh
Annesi Maria Komnene
Ölüm 31 Temmuz 1201 (ya da 1200)

İoannis Komnenos (Latince hali Comnenus), lakabı "Şişman" (Yunanca: Ἰωάννης Κομνηνὸς ὁ παχύς), 31 Temmuz 1201 (ya da 1200) tarihinde Konstantinopolis'te bir darbeyle III. Aleksios Angelos'tan imparatorluk tacını gasp etmeye teşebbüs etmiş Bizans soylusu.[1] Darbeyi, hüküm süren Angelos Hanedanı'nın yabancı düşmanlara karşı başarısızlıklarından memnun olmayan rakip soylu aileler ile sıradan insanlar beraber bu hanedana karşı yapmışlardı. O ana kadar sönük bir kişilik olan, İoannis şöhretli Komnenos Hanedanı'dan (1081–1185 arası hüküm süren) gelen soyu ile imparatorluk kanı taşıması nedeniyle baş role yükseldi fakat gücü gerçekte yöneten hırslı Aleksios Dukas Murzuphlus'du. Başkent nüfusunun desteği ile, komplocular Konstantinopolis'in güneydoğu ucunda bulunan Büyük Saray'ı ele geçirdiler, güruh yağmalamaya devam edip, İoannis Komnenos'a Aya Sofya'da tac giydirdiler. III. Aleksios, bu arada şehrin kuzeybatısında bulunan Blaherne Sarayı'nda hanesini güvence altına alıp, Büyük Saray'ın bir kısmını elinde tutan kendisine bağlı Vareg Muhafızlar'ına denizden karaya kuvvet indirerek destek yolladı. Gece şehirli güruhun büyük kısmı dağıldı, Vareg Muhafızları büyük bir zorlukla karşılaşmadan cuntayı bastırdı. İoannis Komnenos ve birçok taraftarı tutuklanıp idam edildiler.

Aleksios Dukas Murzuphlus, İoannis Komnenos cuntasının muhtemel fikir babası
Bizans Konstantinopolis'i haritası

Aile

Bazı modern soy araştırmacıları İoannis'i, Trabzon İmparatoru I. Aleksios Komnenos'un (1204–1222 arası hükümdar) karısı Teodora Aksuhina'nın muhtemel babası olarak düşünürler, ancak bunun sebebi varsayımsaldır: aile ismi Ahsus annesinde en büyük oğlu Trabzon İmparatoru I. Yuhannes Megas Komnenos Ahsus (1235–1238 arası hükümdar) nedeniyle kullanılmıştır.[2]

Kaynakça

  1. 1201 geleneksel kronolojidir, fakat bazı bilim adamları yılı 1200 olarak yorumlarlar. cf. Brand (1968), p. 348
  2. Williams (2007), p. 173

Birincil kaynaklar

İoannis'in bu cuntası geniş şekilde çağdaşı tarihçiler tarafından yazılmıştır: Niketas Honiates, kısaca ve hor görerek anlatırken Nicholas Mesarites olayları tanıklığıyla uzun bir şekilde işlemiştir. Dönemin yazarları Nikephoros Chrysoberges ve Euthymios Tornikes cuntanın başarısızlığı üzerine yapılan kutlama konuşmalarını yazmışlardır.[1]

Kaynaklar

  1. Angold (2005), pp. 59–61
This article is issued from Vikipedi - version of the 7/22/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.