Artuklu Beyliği
| Artukoğulları Beyliği | ||||
| — Beylik — | ||||
| ||||
 | ||||
| Başkent | Hasankeyf daha sonra Diyarbakır | |||
| Dil(ler) | Türkçe | |||
| Din | İslam | |||
| Bey | ||||
| - 1098 - 1104 | Sökmen Bey | |||
| - 1104 - 1109 | Hüsameddin Timurtaş | |||
| - 1376 - 1407 | Zahir Mecdeddin İsa | |||
| - 1407 - 1409 | Şihabeddin Ahmet | |||
| Tarihi | ||||
| - sikkolu | 1102-1231 | |||
| - Mardin kolu | 1104-1409 | |||
| - Harput kolu | 1185-1224 | |||
| Para birimi | Dinar | |||
| Türk tarihi |
İlk Çağ
Orta Çağ
Yeni Çağ
Yakın Çağ
|
Artuklu Beyliği ya da diğer adıyla Artuklular, Mardin, Hasankeyf ve Harput bölgelerinde 1102-1409 yılları arasında hüküm sürmüş bir Oğuz Türkmen Beyliğidir.
Artuklular, 1102 yılında, Güney ve Doğu Anadolu'da Artuk Bey tarafından kurulmuş bir beyliktir. İsmini Türkmen beyi olan Artuk Bey'den almıştır. 1086 yılında Kudüs'ü alan Artuk Bey aynı yıl burada öldü. Daha sonrasında Artuklular Hasankeyf, Mardin ve Harput olmak üzere üç ana koldan idare edildiler.
Hasankeyf kolu, Artuk Bey'in oğlu Sökmen Bey tarafından kurulmuştur. Başkenti Hasankeyf, daha sonra da Diyarbakır olarak belirlenmiştir. 1231 yılında Eyyubiler tarafından yıkılmışlardır.
Mardin kolunun kurucusu İlgazi Bey'dir. Sırasıyla Anadolu Selçuklu, Eyyubi ve Moğol hakimiyetine girmişler, 1409 yılında Karakoyunlular tarafından yıkılmışlardır.
Harput kolunun kurucusu Mardin Artuklularından Melik İmameddin Ebubekir'dir. 1224 yılında I. Alaaddin Keykubad, Harput'u alarak bu kola son vermiştir.
Artuklulardan günümüze kadar gelen tarihi eser, halen ayakta durmakta olan Malabadi Köprüsü'dür. Malabadi Köprüsü 1147 yılında yapılmıştır. Malabadi Köprüsü dünyanın en büyük taş kemerli köprüsüdür ve Ayasofya'nın kubbesini içine rahatlıkla alabilecek kadar büyüktür.
Resimler
Elazığ'da Artuklular'a ait bir türbe.
İstanbul Türk ve İslâm Eserleri Müzesi'nde bulunan Artuklular'a ait bir mimari parça.
İstanbul Türk ve İslâm Eserleri Müzesi'nde bulunan Artuklular'a ait bir mimari parça.
Ayrıca bakınız
Kaynakça
| ||||||||||