Fethullah Gülen

Fethullah Gülen
Doğum Fetullah Gülen
27 Nisan 1941 (1941-04-27)
Pasinler, Erzurum, Türkiye
İkâmet Saylorsburg, Pensilvanya, Amerika Birleşik Devletleri
Din İslam (Sünni (Hanefi))

Fethullah Gülen veya nüfustaki kaydıyla Fetullah Gülen[1] (d. 27 Nisan 1941, Pasinler), eski imam,[2] vaiz[2] ve yazar. 2016 yılında kapatılan Gazeteciler ve Yazarlar Vakfı'nın kurucuları arasındadır ve vakfın onursal başkanıdır.[3][4] 1999 yılının Mart ayında, 28 Şubat sürecindeki Türkiye'nin içinde bulunduğu siyasi atmosfer sebebiyle[5] Amerika Birleşik Devletleri'ne giden Gülen, o tarihten bu yana Pensilvanya eyaletindeki Saylorsburg kasabasında yaşamaktadır.

50'yi aşkın kitabı, çeşitli dergilerde makaleleri ve birçok vaazı yayımlanmıştır. Arapça, Farsça ve Osmanlı Türkçesi bilmektedir.[6]

28 Ekim 2015 yılından beri, Türkiye Cumhuriyeti İçişleri Bakanlığı tarafından yayımlanan "en çok aranan teröristler" listesinin kırmızı kategorisinde yer almakta, Fethullahçı Terör Örgütü (FETÖ) ve Paralel Devlet Yapılanması (PDY) lideri olmakla suçlanmaktadır.[7][8]

15 Temmuz 2016'da Pensilvanya'dan Türk Silahlı Kuvvetlerinde bulunan takipçilerine verdiği emirle 16 Temmuz 2016 sabahına karşı Türkiye Cumhuriyeti hükumetini yıkmak için bir darbe girişiminde bulunmuştur.[9][10][11] Fakat Gülen demokrasiden yana olduğunu söyleyerek[12] darbe girişiminin Cumhurbaşkanı Erdoğan ve çevresindekiler tarafından kurgulandığını iddia etti.[13] 18 Temmuz 2016'da Erdoğan, Gülen'in iadesini ABD'den resmen talep etti.[14][15] ABD makamları, Gülen aleyhinde yeterli delil olmadığı iddiası ve hâl böyleyken idam edilebileceği endişesiyle henüz bu başvuruya olumlu yanıt vermedi.[16]

Hayatı

Erzurum'un Pasinler ilçesi Korucuk köyünde 27 Nisan 1941'de doğan[17] Gülen'in babası Ramiz Bey cami imamı, annesi Refia Hanım ev hanımıdır. Gülen, altısı erkek, ikisi kız, sekiz kardeşin ikincisidir.

Öğrenimi

1945'de Kur'an öğrenmeye başlayan ve kısa zamanda Kur'an'ı hatmeden Gülen, 1946 yılında ilkokula başlamıştır. Babasının 1949 yılında Alvar köyüne imam olması ve ailesinin oraya taşınması nedeniyle ilkokulu bırakmak zorunda kalmış, sonradan Erzurum'da dışarıdan girdiği imtihan ile ilkokul diplomasını almıştır. Babası Ramiz Efendi'den Arapça dersler, Hasankale'de bulunan Hacı Sıtkı Efendi'den tecvid ve Kur'an dersleri alan Gülen, 1951'de hafızlığını tamamlamıştır. Gülen, 1954'de Erzurum'daki Kurşunlu Camii medresesinde Alvar İmamı Muhammed Lütfi'nin torunu Sâdi Efendi'den medrese dersi almıştır. İki buçuk ay içinde Emsile, Bina ve Merah'ı metin ezberleyerek okuyan ve İzhar'ı bitiren Gülen'in Kâfiye okumasına lüzum görmeyen Sâdi Efendi onu Molla Câmi'ye başlatmıştır. 1955'den 1959’da Edirne'ye gidinceye kadar Osman Bektaş'tan fıkıh ve din eğitimi almıştır.[18]

Gençlik dönemi

Askerlik öncesi ve sonrasında Edirne Üç Şerefeli Cami'de toplam dört yıl süre ile imamlık yaptı. Askerlik acemi eğitim dönemini Ankara Mamak ve usta erlik dönemini İskenderun'da tamamladı.

Askerlik sonrasında, 1963 yılında, Erzurum'a giderek bir yıla yakın ailesinin yanında kaldı. Bu sırada Komünizmle Mücadele Derneği'nin 2. şubesinin Erzurum'da kuruluşunda yer almış yönetimine girmiştir.[19]

Edirne'deki görevi sırasında Dar'ul-Hadis Camii'nin imam odasında özel sohbetler başlattı. 1965’te Kırklareli'ne tayin olup burada bir yıl vaizlik yaptı. 1966'da İzmir'e merkez vaizliğine atanan Gülen, 1971 yılına kadar buradaki görevine devam etmiştir. 1968 yılında resmi görevlendirme ile ilk kez Hacca gitmiş; ve gezici bölge vaizi olarak da Ege Bölgesi'nin çeşitli il ve ilçelerinde vaaz ve sohbetlerde bulunmuştur.[18] Bu dönemlerde Turgut Özal ile de tanıştı. Turgut Özal ile tanışıklığının 1960'ların ortalarında olduğunu ifade eden Gülen, Turgut Özal hakkında "sık sık Bornova camiinde vaaz yaptığımda, vaaz dinlemeye gelirdi" demektedir.[20]

1971-1980

5 Mayıs 1971 tarihinde, 12 Mart döneminde askeri cuntanın isteğiyle TCK'nın 163. maddesinden tutuklandı.[21] 7 ay tutuklu kaldıktan sonra, 5 Kasım 1971 tarihinde tutuksuz yargılanmak üzere serbest bırakıldı ve 1974 yılında beraat etti. 23 Şubat 1972 tarihinde Edremit vaizliğine atandı aynı zamanda Manisa ilinde de vaizlik görevlerine devam etti. Gülen, daha sonra İzmir'in Bornova ilçesi vaizliği görevine atandı.

1975 ve 1976 yıllarında Anadolu’nun bazı şehirlerinde Kur'an ve İlim, Darwinizm, Altın Nesil, İçtimaî Adalet ve Nübüvvet isimli konferansları vermiştir. İlk sayısı Şubat 1979'da çıkan Sızıntı dergisinde önce başyazıları, daha sonra orta sayfa yazılarını da yazmaya başladı.[22]

1981-1990

1980'de 12 Eylül Darbesinden sonra askeri cuntanın İzmir ve Ege Ordu Sıkıyönetim Komutanlıkları tarafından yakalanma emri yayınlandı.[23] Aynı tarihte İzmir'i terk etti. Anadolu'da çeşitli illerde dolaştı, dost ve akrabalarında kaldı. 20 Mart 1981 tarihinde Diyanet İşleri Başkanlığındaki vaizlik görevinden istifa etti.

1986'da Hacca giderek hacı oldu.[24] İlk sayısı 1 Temmuz 1988'de çıkan ve üç aylık periyotlarla yayın hayatına devam eden Yeni Ümit dergisinde başyazılar yazmaya başladı. 1989'da İstanbul ve İzmir'de Diyanet İşleri bünyesinden bağımsız, gönüllü olarak vaazlarına yeniden başladı. Üsküdar'da Yeni Valide Külliyesi'nde 13 Ocak 1989 tarihinden 16 Mart 1990 tarihine kadar (62 hafta) verdiği vaazlar, daha sonra Sonsuz Nur adıyla üç cilt halinde kitaplaştırıldı. 1992 yılına kadar gönüllü olarak vaazlarını sürdürdü.[25]

1991-2000

1990'lı yıllarda Turgut Özal, Tansu Çiller, Mesut Yılmaz, Bülent Ecevit, Abraham Foxman, Morton Abramowitz, Papa II. John Paul gibi tanınmış din ve devlet adamları ile görüşmeler yapmış, Amerika'da hayatını kaybeden Cumhuriyet Halk Partisi eski genel sekreterlerinden Kasım Gülek'in cenaze namazını vasiyeti üzerine kıldırmış[26] ve çeşitli gazetelerde röportajları yayınlanmıştır. 1995’te Sabah'tan Nuriye Akman ve Hürriyet'ten Ertuğrul Özkök'e Türkiye'nin içinde bulunduğu durum, Başbakan Tansu Çiller ile görüşmesi, İslam, siyaset, kadın ve eğitim konularında röportajlar vermiştir. Bu yıllarda ayrıca Cumhuriyet gazetesi ve Hikmet Çetinkaya'dan dava yoluyla almaya hak kazandığı 150 milyonluk tazminatları Türk Polis Teşkilatını Güçlendirme Vakfı'na bağışladı.[27]

1999 yılı Mart ayında sağlık sorunları nedeni ile Amerika Birleşik Devletleri'ne giden Gülen, o tarihten bu yana, ABD'nin Pensilvanya eyaletindeki Saylorsburg kasabasında yaşamaktadır.[28]

2000 sonrası

Haziran 2008'de ABD'den Foreign Policy ve Birleşik Krallık'tan Prospect dergilerinin internet üzerinden okuyucu anketleri ile oluşturduğu Dünya'nın ilk 100 entelektüeli listesinde yer almıştır. Ayrıca 2013 yılında Time dergisi tarafından dünyanın en etkili 100 kişisinden biri olarak gösterilmiştir.[29]

Hakkında açılan davalar

Fethullah Gülen, 16 Temmuz 2016

28 Şubat süreci devam ederken[30] 1999 yılı Haziran ayında ulusal televizyon kanallarında yayınlanan bazı video görüntüleri Türkiye'deki, laik düzen yerine şeriata dayalı bir İslam devleti kurmak için taraftarlarını teşvik ettiği suçlamalarına neden oldu.[31] Bunun üzerine, 22 Ağustos 2000 tarihinde aleyhinde dava açılmış, bu dava 2000 yılı Aralık ayında çıkan af ile askıya alınmıştır. 2006 yılında Terörle Mücadele Kanununda (TMK) yapılan değişiklik sonrasında Gülen'in avukatlarının başvurusu nedeniyle yeniden görülmüş, 2008 yılında cürüm ve şiddete başvurarak teşekkül oluşturduğuna dair delil olmadığından beraat etmiş ve karar Yargıtay Ceza Genel Kurulunca da oybirliği ile onanmıştır.

Ocak 2008'de devlet kadrolarına sızdıkları yolundaki iddialara değinen Gülen, bir insanın kendi millet fertlerini yine kendi memleketindeki bazı müesseselere girmesi için teşvik etmesine 'sızma' denemeyeceğini söyledi :

Teşvik edilen insanlar da o müesseseler de bu ülkeye ait. Kastedilen manadaki sızmayı belli bir dönemde Türk milletinden olmayanlar yaptılar hatta belli yere kadar geldiler. Belki endişelerinin altında o sızıntıların fark edilmiş olabileceği endişesi var. Bir milletin ferdi, kendi milleti için var olan müesseselere sızmaz; hakkıdır girer oraya; mülkiyeye de girer adliyeye de, istihbarata da girer hariciyeye de. [32]

30 Ekim 2014 yılında gerçekleştirilen ve yaklaşık 10 saat süren MGK sonucunda Fethullah Gülen'e bağlı kurumlar ifade edilerek legal görünüm altında illegal faaliyet yürüten paralel yapılanmalar olarak kaydedilmiştir. Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan alınacak bu karar için öncesinde "Onlarla ilgili çok daha farklı bir adımı atacağız. Çünkü bu operasyon öyle lokal değildir. Geneldir ve bunun adımını atacağız. Bu ay yapacağımız Milli Güvenlik Kurulu toplantısında benim de önemli bir gündemim olacak, o da bunların yanında ülkemizi tehdit eden hangi unsurlar varsa, bunlara yönelik Milli Güvenlik Belgesi'nin gözden geçirilmesidir" demiştir. Bu karar sonrasında MGK Genel Sekreteri Seyfullah Hacımüftüoğlu tarafından Kırmızı Kitap veya Milli Güvenlik Siyaset Belgesi (MGSB) olarak adlandırılan resmi kitaba Fethullah Gülen ile bağlantılı kurumlar PDY/PÖ (Paralel Devlet Yapılanması/Pensilvanya Örgütü) adı altında eklenmiş ve Fethullah Gülen devlet düşmanı olarak kabul edilmiştir. MGK'da alınan bu kararlar 24 Kasım 2014 yılında gerçekleştirilen Bakanlar Kurulunda onaylanmış ve böylece resmiyet kazanarak MGK Genel Sekreterliği'ne gönderilmiştir.[33][34][35]

İstanbul 1. Sulh Ceza Hakimliği, İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığının talebini şu gerekçe ile uygun görüp, Fethullah Gülen hakkında yakalama kararı çıkardı. İstanbul merkezli paralel yapı soruşturması kapsamında Fethullah Gülen hakkında verdiği kararda, "Şüphelinin soruşturma kapsamında, örgüt kurarak yönettiği yönünde kuvvetli suç şüphesinin bulunduğu, 10 yılı aşkın süredir yurt dışında olduğu ve dönmediği, şüpheliye ulaşılamaması ve savunmasının tespitinin mümkün olmaması nedeniyle terör örgütü kurma ve yönetme suçundan hakkında yakalama kararı çıkarılması şeklinde hüküm kurulmuştur" ifadeleri yer aldı.[36][37][38][39][40][41][42][43]

Fethullah Gülen Cemaatinin, "Molla Muhammed" olarak bilinen Mehmet Doğan ve grubuna yönelik soruşturmada kumpas kurduğu ve usulsüzlük yaptığı iddiasıyla yürütülen soruşturma kapsamında hazırlanan iddianamede, Gülen'in "silahlı örgüt kurmak veya yönetmek" suçundan 15 ile 22,5 yıl, "resmi belgede sahtecilik" suçundan 3 ile 7,5 yıl ve "iftira" suçundan da 1 ile 4 yıl olmak üzere toplamda 19 ila 34 yıla kadar hapsi istenmektedir.[44][45] İddianamede Samanyolu Yayın Grubu Başkanı Hidayet Karaca, eski emniyet müdürleri Tufan Ergüder, Ali Fuat Yılmazer, Yurt Atayün, Ömer Köse ve Mutlu Ekizoğlu'nun aralarında bulunduğu 15'i tutuklu 32 kişi de şüpheli olarak yer aldı.[46]

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın oğlu Bilal Erdoğan’ın da şüpheliler arasında yer aldığı kapatılan 17 Aralık yolsuzluk ve rüşvet soruşturmasında usulsüzlükler yapıldığı ve şüphelilere kumpas kurulduğu iddiasıyla yürütülen soruşturma kapsamında Gülen hakkında ağırlaştırılmış müebbet hapis cezası istendi.[47] Gülen, ‘Cebir ve şiddet kullanarak Türkiye Cumhuriyeti Hükumetini ortadan kaldırmaya veya görevlerini yapmasını kısmen veya tamamen engellemeye teşebbüs etmek’, ‘silahlı örgüt kurmak veya yönetmek’ ve ‘devletin güvenliği veya iç veya dış siyasal yararları bakımından, niteliği itibarıyla gizli kalması gereken bilgileri, siyasal veya askeri casusluk maksadıyla temin etmek’le suçlanıyor.[47]

Gülen hareketi

Fethullah Gülen "Dinler Arası Diyalog" girişimi kapsamında Vatikan'da Papa II. Ioannes Paulus ile birlikte.

Gülen hareketi, Risale-i Nur'larda Said Nursi tarafından sıkça kullanılan ve kendisinin ana hareket ekseni olarak tarif edilen "hizmet-i imaniye ve Kur'aniye" deyiminin zaman içerisinde kısaltılması ile oluşan bir terimdir. Cemaatin kendisini bir sivil toplum hareketi olarak konumlandırması ile cemaat'in her türden kurumsal faaliyetleriini de içine alan bir kapsam genişliğine ulaşmıştır.

Gülen hareketi, Türkiye başta olmak üzere çeşitli ülkelerde eğitim ve sosyal amaçlı faaliyetler gösteren bir organizasyondur. Eğitimde Gülen tarafından "altın nesil" olarak ifade edilen bir insan modelini yetiştirme amaçlı ev, okul, dershane, kültür merkezleri, üniversite gibi kurumlar oluşturulmuştur. Ayrıca cemaatin bu faaliyetlerini finanse etmek için kullandığı, yardım organizasyonlarını gerçekleştirdiği çeşitli vakıf ve dernekleri ile ticari faaliyet gösteren basın yayın kuruluşları, hastaneleri ve finans kurumları mevcuttur.

Hareket, çeşitli toplum kesimlerince Türkiye içi ve dışında, eğitime, Türk kültürünü tanıtmaya, dinlerarası diyaloğa ve fakirlikle mücadeleye yaptığı katkılardan dolayı desteklenirken [48][49] başka kesimlerince de laiklik için bir tehlike olarak görülmesinin yanı sıra siyasî ve ekonomik bir güç haline gelmesi nedeniyle de eleştirilmektedir.[50][51]

Bibliyografya

Gülen'in; çeşitli konuları ele alan çok sayıda kitap, makale, kaset, görüntülü video ve şiirleri mevcuttur. Eserleri başta İngilizce, Arapça, Almanca, İspanyolca ve Rusça olmak üzere değişik dillere çevrilmiştir.

Gülen hakkında birçok biyografi ve inceleme kitapları yayınlanmış ve yurt dışındaki çeşitli kurum ve üniversitelerde hakkında akademik konferanslar yapılmış ve bu konferanslarda 200'den fazla tebliğ sunulmuştur.[52]

Fethullah Gülen'e ait olan Kırık Mızrap adlı şiir kitabından alınan 11 şiir; 2005 yılında Ahmet Özhan tarafından Hüzünlü Gurbet albümünde yorumlanmıştır.[53] 2013 yılında ise aralarında Natacha Atlas, Bahroma, Ely Bruna gibi ünlü sanatçıların bulunduğu 12 sanatçı Gülen'e ait 12 şiiri İngilizce olarak Rise Up - Colours of Peace adlı albümde yorumlamıştır.[54]

Ödüller

Düşünce yapısı ve eleştirisi

Bu maddenin veya bölümün özgün araştırma, doğrulanamaz veya yorumsal ifadeler içerdiği düşünülmektedir.
Lütfen yapılan iddiaları kontrol ederek ve yeni kaynaklar ekleyerek geliştirin. Özgün araştırmadan oluşmuş ifadeler kaldırılabilir.
Ayrıntılar maddenin tartışma sayfasında bulunabilir.

Gülen'e göre evren bir amacı ve maksadı olan yaratma fiilinin eseridir ve varolmanın gayesi Allah'ı bilmektir ve bilim bu amaca hizmet eden bir araç olarak değer kazanır. Fethullah Gülen'e göre evrim gibi yaratılış inancına karşıt görüşlere ihtimal vermek yıkıcı bir vesvese veya bir Darwin safsatasından ibarettir.[65][66]

Gülen anlatımlarında Kur'an ve siyer kitaplarından alınmış, mucize, şeytan, cin, melek gibi ruhanilere [67] ve Ashab-ı kehf, Hızır, Lokman, Adem, Havva, Nuh gibi kişilere yer verir.[68] Gülen'e göre Adem'in ilk insan olarak yaratılması ve Adem'in eğe kemiğinden Havva'nın yaratılması inancı sebep-sonuç ilişkisi kapsamında ele alınmaması gereken mucize yaratılışlardır.[69][70]

Fethullah Gülen, "altın nesil", " asrı-saadet", "gül devri" gibi deyimleri ile idealize ettiği toplum ve idari yapıya ait düşünce ve amaçlarını ortaya koyar. Bunu başkalarının hayalini kurduğu, ama Muhammed'in gerçekleştirdiği bir nevi "fazilet devleti" olarak anlatır: "Batı'dan bize intikal eden ve ruh yapımıza aykırı olmasına rağmen bize dayatılan, bir kısım cazip taraflarının bulunmasının yanında pek çok çirkin yanları da bulunan muasır medeniyetin bizim için fazla bir şey ifade etmediği söylenebilir. Hatta çoğu yerde başkaldırmaya kaymalar, bu medeniyete karşı tepkinin ifadesi olmuştur. İslam dünyası ondan ahlaksızlık, açık saçıklık, eğlence, istihlak (tüketim) esası üzerine müesses bir iktisadi sistem, israf ve kan-irin görmüş ve ürperti duymuştur/duymaktadır. Eğer önemli bir dönemde biz, biz olabilseydik onu kendimize benzetecek, yeniden şekillendirecek, tekniğini, fennini, ilmini, metodolojisini alacak ve zararlı yanlarını atacaktık ama heyhat!!!"[71] Bu amaca eğitim yolu ile ulaşılabileceği, örnek hayatlar yaşanarak insanlara İslamın gerçek yüzünün gösterilebileceğini düşünür ve İslam'ın siyasi bir ideolojiye dönüştürülmesine şiddetle karşı çıkan bir anlayışa sahiptir.[72]

Şeriat ve Laiklik konusunda eleştirel ifade kullanmayan Gülen'e göre, din, İslam ve şeriat kelimeleri eş anlamlı olarak kullanılmaktadır. Gülen laik sistem içerisinde dinin %95'inin yaşanabileceğini, geriye kalan %5lik kısım için kavga çıkartılıp insanların dinden ürkütülmemesini söyler.[73] Bir başka konuşmasında ise laiklik ve demokrasiyi "Allah'ın bize bahşettiği bir nimet" olarak nitelendirmiştir.[74]

Fethullah Gülen'in genelde Said Nursi'nin Risale-i Nur'larda ifade ettiği düşünce sistematiği içerisinde kaldığı,[75][76] bazı ayrıntılarda ise ondan ayrıldığı görülür.

Eleştiriler

İhsan Eliaçık ve Edip Yüksel'e göre [77], Gülen'in yaklaşımlarının diğer standart İslam alimlerinden pek bir farkı yoktur. Ender Helvacıoğlu ise Gülen'i bilimsel olmamak ve gerçeküstü olaylara inanmakla eleştirir.[78][79] Gülen'in 30 yıllık yol arkadaşı olduğunu iddia eden Nurettin Veren ise Gülen'in ve cemaatinin zaman içinde kadınlara [80], televizyona [81] yönelik tutumundaki değişimi eleştirir. Ayrıca, Gülen'in heterodoks islam'i gruplara karşı sözlerini saldırgan olarak değerlendirir.[82]

Kaynakça

  1. ↑ "Darbe girişimiyle Fethullah Gülen Hocaefendi'nin irtibatlandırılmasıyla ilgili açıklama". fgulen.com. 16 Temmuz 2016. 16 Temmuz 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://archive.is/7d6eQ. Erişim tarihi: 16 Temmuz 2016.
  2. 1 2 1941-1959 Hayat Kronolojisi - Fethullah Gülen Web Sitesi
  3. ↑ http://www.mynet.com/haber/guncel/kapatilan-vakiflar-listesi-belli-oldu-hangi-vakiflar-kapatildi-2554267-1
  4. ↑ Fethullah Gulen'in GYV hakkinda 1994.01.24 tarihli Kuruluş konuşması
  5. ↑ Alpay, Şahin (06/03/2012). "28 Şubat'ta ne olmuştu?". zaman.com.tr. 14 Ekim 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20131014132011/http://www.zaman.com.tr/yazar.do?yazino=1255104&title=28-subatta-ne-olmustu. Erişim tarihi: 6 Mart 2012.
  6. ↑ Fethullah Gulen in short
  7. ↑ "Arananlar: Kırmızı Liste". Türkiye Cumhuriyeti İçişleri Bakanlığı. 13 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160113154828/http://www.terorarananlar.pol.tr/detaylar/Sayfalar/kirmizi.aspx. Erişim tarihi: 14 Mart 2016.
  8. ↑ "İçişleri Bakanlığı "aranan teröristler"in listesini yayınladı". NTV.com.tr. Anadolu Ajansı. 28 Ekim 2015. http://www.ntv.com.tr/turkiye/icisleri-bakanligi-aranan-teroristlerin-listesini-yayinladi,FVx9nEEElkyNyHpxFlGyjA. Erişim tarihi: 14 Mart 2016.
  9. ↑ Gülen Darbeyi böyle itiraf etti.
  10. ↑ Darbeci FETÖ yanlısı teröristler
  11. ↑ Fethullah Gülen'in darbeyi başlatan talimatı
  12. ↑ Fethullag Gülen kendini kınadı.
  13. ↑ Gülen darbe girişimini ‘Hollywood filmi’ne benzetti: Sahnelenen bir senaryo
  14. ↑ FETÖ elebaşı Gülen'in iadesine yasal engel kalmadı.
  15. ↑ 200 Tankı sokağa dökmek isteyen darbe liderinin kim olduğunu açıklayan darbeci askerler.
  16. ↑ Turkey officials to demand extradition of Fethullah Gülen from US theguardian.com
  17. ↑ Fethullah Gülen, resmî nüfus kaydına göre 27 Nisan 1941'de, Erzurum ili, Hasankale (Pasinler) ilçesi, Korucuk köyünde Dünya'ya geldi.
  18. 1 2 "1941-1959 Hayat Kronolojisi". Fethullah Gülen Web Sitesi. 31 Ekim 2009. http://tr.fgulen.com/content/view/3502.
  19. ↑ Erzurum Komünizmle Mücadele Derneğinin kurulmasıyla ilgili açıklamaları
  20. ↑ Merhum Turgut Özal, fgulen.com Tarih: 16 Nisan 2008.
  21. ↑ Hürriyet arşiv, 3 Nisan 1998, Enis Berberoğlu
  22. ↑ "1971-1980 Hayat Kronolojisi". Fethullah Gülen Web Sitesi. 31 Ekim 2009. http://tr.fgulen.com/content/view/3500.
  23. ↑ Hürriyet, 20 Haziran 1999
  24. ↑ Fethullah Gülen Web sitesi
  25. ↑ 1980-1988 Hayat Kronolojisi, Fethullah Gülen Web sitesi
  26. ↑ Hayatı, Kronolojisi, Fethullah Gülen Web Sitesi
  27. ↑ Hayatı, Kronolojisi, Fethullah Gülen Web Sitesi
  28. ↑ Fethullah Gulen Forum
  29. ↑
  30. ↑ http://arsiv.sabah.com.tr/2006/09/26/gnd126.html
  31. ↑ Hürriyet, Gündemden, 27 Haziran 1999
  32. ↑ http://tr.fgulen.com/content/view/14759/11/
  33. ↑ http://karsigazete.com/gundem/sabah-paralel-yapi-kirmizi-kitapa-resmen-girdi-gulen-devlet-dusmani-h22250.html
  34. ↑ http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/176721/Cemaat_Kirmizi_Kitap_ta.html
  35. ↑ http://www.ahaber.com.tr/gundem/2015/01/02/gulen-orgutu-kirmizi-kitapta-1420162094
  36. ↑ http://www.sabah.com.tr/gundem/2014/12/23/fethullah-gulen-hakkinda-yakalama-karari-cikti
  37. ↑ http://www.mynet.com/haber/guncel/fethullah-gulen-hakkinda-teror-orgutu-kurmaktan-yakalama-karari-1622352-1
  38. ↑ http://www.hurriyet.com.tr/gundem/27828084.asp
  39. ↑ http://www.aa.com.tr/tr/s/439594--gulen-hakkinda-yakalama-karari-cikarildi
  40. ↑ http://www.aa.com.tr/tr/manset/438047--gulen-hakkinda-yakalama-talebi
  41. ↑ http://www.ntvmsnbc.com/id/25557001
  42. ↑ http://www.hurriyet.com.tr/gundem/27807658.asp
  43. ↑ http://www.bbc.co.uk/turkce/haberler/2014/12/141219_dumanli_serbest_karaca_tutuklu
  44. ↑ "Fethullah Gülen hakkında 34 yıla kadar hapis istemi!". Karşı Gazete. 17 Eylül 2015. En son 18 Eylül 2015 tarihinde erişildi.
  45. ↑ http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/turkiye/171409/Cemaat_fezlekesi_ortaya_cikti..._iste_bir_numarali_supheli.html "Cemaat fezlekesi ortaya çıktı... İşte bir numaralı şüpheli"]. Cumhuriyet. 24 Aralık 2014. En son 18 Eylül 2015 tarihinde erişildi.
  46. ↑ "Tahşiye soruşturması tamamlandı". HaberTürk. En son 17 Eylül 2015. 18 Eylül 2015 tarihinde erişildi.
  47. 1 2 "25 Aralık soruşturmasında Fethullah Gülen’e ağırlaştırılmış müebbet istendi". Diken. 1 Ekim 2015. En son 2 Ekim 2015 tarihinde erişildi.
  48. ↑ ""Gülen Hareketi'nin Siyasî Gündemi Yok"". 20.10.2009. 29 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20150129013844/http://tr.fgulen.com/content/view/17909/11/. Erişim tarihi: 12 Ocak 2011.
  49. ↑ "'Hareketin ekonomik faydaları yadsınamaz'". 1 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20140201142001/http://haberevet.com/haber/20110112/272439/hareketin-ekonomik-faydalari-yadsinamaz.html. Erişim tarihi: 12 Ocak 2011.
  50. ↑ Ceylan, Yasin (19/04/2009). "İslam, Nurculuk ve Fethullah Gülen hareketi". radikal.com.tr. 1 Ocak 2011 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20110101235713/http://www.radikal.com.tr:80/Radikal.aspx?aType=RadikalEklerDetay&ArticleID=932027. Erişim tarihi: 12 Ocak 2011.
  51. ↑ Ülsever, Cüneyt (16 Haziran 2010). "Milli Görüş vs. Gülen Hareketi (II)". hurriyet.com.tr. 29 Ocak 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20150129024710/http://www.hurriyet.com.tr/yazarlar/15035874.asp. Erişim tarihi: 12 Ocak 2011.
  52. ↑ http://www.fethullahgulen.org/conference-papers.html
  53. ↑ Ahmet Özhan, Hüzünlü Gurbet Şarkıları Söylüyor
  54. ↑ Natacha Atlas: Gülen, romantik bir bilge
  55. 1 2
  56. ↑ Foreign Policy:The World’s Top 20 Public Intellectuals
  57. ↑ "2008 top 100 public intellectual poll"
  58. ↑ Turkish Muslim scholar, educator and peace activist, Gülen, has been awarded an honorary doctorate by Leeds Metropolitan
  59. ↑ "The 500 Most Influential Muslims"
  60. ↑ Schleifer, Abdallah (2011). The Muslim 500: The World’s 500 Most Influential Muslims, 2012. Amman, Jordan: The Royal Islamic Strategic Studies Centre. s. 55. ISBN 978-9957-428-37-2.
  61. ↑ "World's 100 Most Influential People for 2013"
  62. ↑ "
  63. ↑ " Martin Luther King Jr. International Chair, Morehouse College
  64. ↑ "
  65. ↑ http://tr.fgulen.com/content/view/3587/107/
  66. ↑ http://www.fgulenkitap.com/Kitap/Kucuk_dunyam/19_vesvese.htm
  67. ↑ http://tr.fgulen.com/content/view/578/152/
  68. ↑ http://tr.fgulen.com/content/view/9783/10/
  69. ↑ http://www.sonsuznur.net/fethullah-gulen-asrin-getirdigi-tereddutler/61-fethullah-gulen-asrin-getirdigi-tereddutler-2/170-fethullah-gulen-asrin-getirdigi-tereddutler-hazreti-havvanin-hazreti-ademin-(aleyhisselam)-ege-kemiginden-yaratildigi-soyleniyor-ne-dersiniz.html
  70. ↑ http://tr.fgulen.com/content/view/10842/3/
  71. ↑ http://tr.fgulen.com/content/view/15173/18/
  72. ↑ http://www.haberaktuel.com/fethullah-gulen-in-aksiyonunun-cizgisi-ali-unal-yazisi-2076.html
  73. ↑ http://tr.fgulen.com/content/view/227/141/
  74. ↑ http://www.halkhaber.org/2013/08/15/fetullah-gulen-laiklik-ve-demokrasi-allahin-bize-bahsettigi-bir-nimettir/
  75. ↑ http://www.fethullahgulen.info/moduller/index.php?tid=8&bolum=bediuzzaman
  76. ↑ http://tr.fgulen.com/content/view/14591/12/
  77. ↑ http://www.scribd.com/doc/26592341/Fethullah-Gulenin-Hadis-Anlayi#page=224
  78. ↑
  79. ↑ http://www.yarinlar.net/sayi-37-mayis-2012/bilimin-din-ile-imtihani-hoca-nin-ilmi.html
  80. ↑ belgeler.com Erişim 19/09/2012
  81. ↑ uludag.edu.tr erişim:19/09/2012
  82. ↑ http://www.demokrathaber.net/muhafazakar-zihniyet-nusayrilik-ve-fethullah-gulen-makale,2219.html

Dış bağlantılar

This article is issued from Vikipedi - version of the 1/3/2017. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.