Şarm el-Şeyh Memorandumu

	İsrail
	Batı Şeria, Gazze Şeridi, Golan Tepeleri ^a

Görüşmelere katılan taraflar

Filistin yönetimi

İsrail

Barış sürecinin geçmişi

Camp David Sözleşmesi · Madrid Konferansı
Oslo Barışı / Oslo II · Hebron Protokolü
Wye Nehri / Şarm el Şeyh Memorandumu
Camp David Zirvesi · Taba Zirvesi
Yol haritası · Annapolis Konferansı

Başlıca pazarlık konuları

Antisemitizm teşvikleri · İsrail yerleşimleri
İsrail Batı Yakası Duvarı · Yahudi devleti
Filistinli göçmenler · Filistin Devleti
Kutsal yerler · Kudüs'ün durumu

Bugünkü önderler

Mahmud Abbas
Salam Fayyad

Ehud Olmert
Şimon Peres

Uluslararası arabulucular

Diplomatik Dörtlü · Arap Birliği · Mısır

^a	Golan Tepeleri, İsrail-Filistin barış sürecinin bir parçası değildir.

Şarm el Şeyh Memorandumu, 4 Eylül 1999'da İsrail Başbakanı Ehud Barak ile FKÖ Lideri Yaser Arafat tarafından Mısır'ın Şarm El-Şeyh kentinde ABD gözlemciliğinde imzalanan memorandum.

Memorandumun arka planı ve imzalanması

Wye Nehri Memorandumu'nda İsrail ve Filistin Ulusal Otoritesi taraflarının üzerinde anlaştıkları konuların gerçekleştirilmesi için bir takvim oluşturmuşlardı. Ancak, her iki tarafın da bu takvimi takip etmemesi üzerine yeni bir takvimin oluşturulmasına ihtiyaç duyuldu. Bu amaçla İsrail'in yeni seçilen başkanı Ehud Barak ile Yaser Arafat, Mısır'da bir araya geldiler. 4 Eylül 1999 tarihinde imzalanan antlaşma ile taraflar, 1993'te imzalanan Oslo I'i izleyerek tüm antlaşmaların gereklerine uyacaklarına tekrar taahhüt ettiler.

Antlaşmada en önemli konu ise müzakerelerdeki ara dönemin bir an önce sona erdirilmesi ve nihai statü görüşmelerine geçilmesiydi. 1993 Oslo I'de oluşturulan takvime göre nihai statü görüşmeleri için verilen süre, 4 Mayıs 1999 tarihinde bitmekteydi. Bu tarihin aşılması nedeniyle Şarm el Şeyh Memorandumu'nda verilen süre 13 Mart 2000 tarihine kadar uzatıldı ve taraflar bu tarihe kadar bir taslak oluşturmaya çağrıldılar. Bu çağrıya dayanarak ABD, Kasım 1999'da Temmuz 2000'e kadar yapılan çalışma toplantılarına kolaylaştırıcı bir rol üstlenerek katıldı. Amaç, nihai statü antlaşmasına ön hazırlık olan taslağı mayıs ayı itibariyle bitirmek ve böylece Şarm El-Şeyh'te belirtilen takvimi yerine getirmekti.^[1]

Memorandum sonrası

ABD, çatışmalar sebebiyle aksayarak devam eden toplantıların sonuçlanabilmesi çaba harcamaktaydı. Başkan Bill Clinton, İsrail-Filistin Barış Antlaşması'nı Kasım 2000 tarihinde sona erecek çalışma toplantılarına ve birtakım sorun ve gecikmelere rağmen, nihai statünün görüşüleceği bir zirvenin toplanılması için yeterli gördü ve tarafları Camp David Zirvesi'ne davet etti.

Bu memorandum İsraillilerin Batı Şeria'da yeniden yayılmasına olanak tanıyan, önemli ara dönem konuları gündeme getirmesi, en önemlisi ise sürekli yerleşim konusunda bir "çerçeve anlaşması" ve kapsamlı bir İsrail-Filistin barış anlaşması yapılması için kesin bir zaman belirlenmesini sağlamıştır.

Kaynakça

↑ Berna Süer & Ayşe Ömür Atmaca (2007). Arap–İsrail Uyuşmazlığı. Ankara: ODTÜ Yayıncılık. s. sf. 105-106. ISBN 9944-344-15-X.

Dış bağlantılar

Filistin-İsrail çatışması

Taraflar

İsrail	İsrail Savunma Kuvvetleri İsrail Polisi Mossad Şin Bet

Filistin	Ana Filistin Kurtuluş Örgütü Filistin Ulusal Yönetimi Fetih Hamas Diğer el-Aksa Şehitleri Tugayları DFLP Filistin Kurtuluş Cephesi Filistin İslami Cihat Örgütü Filistin Halk Mücadelesi Cephesi PFLP PFLP-GC Halk Direniş Komitesi

Etkin grup ve ülkeler	Almanya Arap Birliği Avrupa Birliği Birleşik Krallık Birleşmiş Milletler Amerika Birleşik Devletleri Birleşik Krallık Filistin Mandası (1920–48) Fransa Çin Mısır Hizbullah İran Irak Lübnan Libya Fas Müslüman Kardeşler Pakistan Rusya Suudi Arabistan Suriye Tunus Türkiye Ürdün Yemen

Kişiler

İsrail	Moshe Arens Ami Ayalon Ehud Barak Menahem Begin Meir Dagan Moşe Dayan Avi Dichter Yuval Diskin David Ben-Gurion Ephraim Halevy Dan Halutz Tzipi Livni Golda Meir Shaul Mofaz Yitzhak Mordechai Binyamin Netanyahu Ehud Olmert Şimon Peres Yaakov Peri İzak Rabin Amnon Lipkin-Shahak İzak Şamir Ariel Şaron Shabtai Shavit Moshe Ya'alon Danny Yatom Zvi Zamir

Filistin	Ebu Abbas Ebu Nidal Mahmud Abbas Musa Arafat Yaser Arafat Yahya Ayyaş Mervan Barguti Muhammed Dahlan Muhammed Deif Corc Habaş Wadi Haddad İsmail Haniye Naif Havatme Emin el-Hüseyni Ghazi Jabali Ahmed Jibril Abu Jihad Salah Khalaf Leyla Halid Şeyh Halil Halid Meşal Zuhair Muhsin Abu Ali Mustafa Abu Nidal İzzeddin el-Kassam Cibril Recep Abdülaziz el-Rantissi Ali Hassan Salameh Salah Shahade Ramazan Şallah Fethi Şikaki Ahmed Yasin

Şiddet

1920 Filistin ayaklanmaları
1921 Yafa ayaklanmaları
1929 Filistin ayaklanmaları
- 1929 Hebron katliamı
1936–1939 Arap isyanı
- 1930'larda Irgun saldırıları
1948 Arap-İsrail Savaşı
- 1947 Kudüs ayaklanmaları
- 1948 savaş katliamları
- 1948 Deir Yassin katliamı
- 1948 Lydda ve Ramla'dan göç
- 1948 Hadassah tıbbi konvoy katliamı
- 1948 Filistinli göçü
1948-1972 Arap topraklarından Yahudi göçü
1948-1967 İsrail'e karşı terörist saldırılar listesi
Ceza operasyonları
- 1953-1955 Birim 101
- 1966 Samu Olayı
1967 Altı Gün Savaşı
Yıpratma savaşı
- 1968 Karameh Muharebesi
Filistinlilerin direnişi
- 1970 Avivim okul otobüsü katliamı
- 1970 Ürdün Kara Eylül
- 1972 İzotop Operasyonu
- 1972 Münih Katliamı
- 1972 Tanrı'nın Gazabı Operasyonu
- 1974 Kiryat Shmona katliamı
- 1974 Ma'alot katliamı
- 1975 Savoy Hoteli saldırısı
- 1976 Entebbe Operasyonu
- 1978 Sahil Yolu katliamı
- 1978 Güney Lübnan çatışması
1980 Misgav Am saldırısı
1973 Arap-İsrail Savaşı
1975 Zion Meydanı bombalaması
1982 Lübnan İç Savaşı
- 1982 Beyrut Kuşatması
- Sabra ve Şatila katliamı
1984 Otobüs 300 kaçırılması
1985 Achille Lauro kaçırılması
1985 Tahta Bacak Operasyonu
1987 Gliders Gecesi
1987-1993 İntifada
- 1988 Tunus baskını
- 1989 Otobüs 405 saldırısı
1993–1999 Filistinli intihar saldırıları
1994 Patrikler Mağarası katliamı
1994 Wachsman kurtarma girişimi
2000-2005 İntifada
- Filistin roket saldırıları (liste)
- Filistinli intihar saldırıları
- El-Aksa İntifadası sırasında suikastler
- 2000 Ekim 2000 olayları
- 2001 Santorini
- 2002 Nuh'un Gemisi Operasyonu
- 2002 Savunma Kalkanı Operasyonu
- Cenin Savaşı
- Bethlehem kuşatması
- Nablus Savaşı
- 2002 Kararlı Yol Operasyonu
- 2003 Ebu Hasan
- 2003 Ain es Saheb hava saldırısı
- Gökkuşağı Operasyonu
- Tövbe Günleri Operasyonu
2006 Eve Eşya Getirme Operasyonu
İsrail-Gazze çatışması
- Gazze sahil patlaması
- Sonbahar Bulutları Operasyonu
- Beyt Hanun bombardımanı
- Operation Sıcak Kış Operasyonu
- 2008–2009 Gazze Savaşı (Dökme Kurşun Operasyonu)
- 2010 Gazze filosu saldırısı
- 2010 Filistin militanlığı kampanyası
2008 Mercaz HaRav ateşi
2008 Kudüs buldozer saldırısı
2014 İsrail-Gazze çatışması (Koruyucu Hat Operasyonu)

Diplomasi

Hüseyin-McMahon Yazışmaları Sykes-Picot Anlaşması Balfour Deklarasyonu 1939 Beyaz Kağıt İsrail Bağımsızlık Bildirgesi Filistin Bağımsızlık Bildirgesi 1991 Madrid Konferansı 1993 Oslo Anlaşmaları Filistin için ABD güvenlik yardımı 1997 Hebron Anlaşması 1998 Wye Nehri Memorandumu 1999 Şarm el-Şeyh Memorandumu 2000 Camp David Zirvesi 2001 Taba Zirvesi 2002 Barış için yol haritası Ortadoğu Dörtlüsü 2005 İsrail tek taraflı çekilme planı 2007 Annapolis Konferansı 2009 Aftonbladet İsrail tartışması Barış Girişimi Vadisi 2010 yılında İsrail ve Filistin arasında doğrudan müzakereler Filistin Kağıtları

Birleşmiş Milletler'in tutumu	İsrail, Filistin ve Birleşmiş Milletler BM 181 No'lu Paylaştırma ve Çözüm Planı BMGK 194 No'lu Kararı BMGK 242 No'lu Kararı İsrail-Filistin sorunuyla ilgili Birleşmiş Milletler'in önyargıları iddiaları

Arap-İsrail savaşları

Arap-İsrail savaşlarına katılanlar

Hükümetler	Tüm Filistin Hamas Gazze Filistin Ulusal Yönetimi İsrail Irak Kuveyt Mısır Lübnan Suudi Arabistan Suriye Ürdün

Etkin organizasyonlar	Amal Arap Birliği Arap Kurtuluş Cephesi Ceyş ül-İslam Ebu Nidal Örgütü El Aksa Şehitleri Tugayı El Fetih El Murabıt Es Sa'ika Filistin'in Kurtuluşu için Demokratik Cephe Filistin İslami Cihad Filistin Kurtuluş Cephesi Filistin Kurtuluş Örgütü Filistin Halk Mücadelesi Cephesi Filistin'in Kurtuluşu için Halk Cephesi Filistin'in Kurtuluşu için Halk Cephesi - Genel Komutanlığı Halk Direniş Komitesi Hamas Hizbullah Lübnan Kuvvetleri Kataeb Müslüman Kardeşler Sedir Muhafızları Suriye Sosyal Milliyetçi Partisi

Eskiden etkin organizasyonlar	Arap Yüksek Komitesi Arap Kurtuluş Ordusu Güney Lübnan Ordusu Haganah Kara El Kara Eylül Kutsal Savaş Ordusu Irgun (Etzel) Japon Kızıl Ordu Lehi Palmach Devrimci Hücreler

Diğer hükümetler	ABD Birleşik Arap Emirlikleri Birleşik Krallık Cezayir Çin Halk Cumhuriyeti Fas Fransa İran Kuveyt Kuzey Kore Küba Libya Norveç Pakistan Rusya Sudan Tunus Türkiye Uganda Venezuela Yemen

Diğer organizasyonlar	Avrupa Birliği Birleşmiş Milletler

Eski devletler	Filistin Mandası Sovyet Sosyalist Cumhuriyetler Birliği Birleşik Arap Cumhuriyeti

Arap-İsrail savaşlarına karışmış insanlar

Arap-İsrail silahlı çarpışmaları

Arkaplan	1920 Tel Hai Muharebesi 1936-1939 Arap isyanı 1944 ATLAS Operasyonu

1947–1949	1947-1948 Filistin Mandası'nda İç Savaş 1948-1949 Arap-İsrail Savaşı

1950ler	Filistin Fedaileri saldırıları ve misilleme operasyonları 1956 Süveyş Krizi

1960lar	1966 Shredder Operasyonu 1967 Altı Gün Savaşı 1967-1970 Yıpratma savaşı 1968 Karameh Muharebesi Güney Lübnan'da Filistin isyanı 1968 Gift Operasyonu

1970ler	Güney Lübnan'da Filistin isyanı 1970 Lübnan bombardımanı 1972 İzotop Operasyonu 1972 Lod Havaalanı katliamı 1972 Sandık 3 Operasyonu 1972 Münih Olimpiyatları katliamı 1972-1979 Tanrı'nın Gazabı Operasyonu 1973 Libya Arap Havayolları Uçuş 114 1974 Ma'alot katliamı 1974 Lübnan hava saldırısı 1975 Savoy Operasyonu 1976 Entebbe Operasyonu 1978 Sahil Yolu katliamı 1978 Litani Operasyonu 1973 Yom Kippur Savaşı

1980ler	Güney Lübnan'da Filistin isyanı 1980 Misgav Am rehine krizi 1982 Damour Hava Saldırısı 1981 Opera Operasyonu 1982 Lübnan Savaşı 1982-2000 Güney Lübnan çatışması 1984 Otobüs 300 ilişkisi 1985 FKÖ gemi bombalaması 1985 Tahta Bacak Operasyonu 1987-1993 Birinci İntifada 1988 Anneler Otobüs saldırısı 1988 Tunis raid

1990lar	1992 Bramble Bush Operasyonu 1993-2008 Filistin intihar saldırıları 1993 Sorumluluk Operasyonu 1994 Lübnan hava saldırısı 1996 Gazap Üzümleri Operasyonu

2000ler	2000-2005 El Aksa İntifadası (İkinci İntifada) 2000-2006 Şiba Çiftlikleri çatışması 2001-günümüz Güney İsrail'e roket ve havan saldırıları 2003 Ain es Saheb hava saldırısı 2006 Bringing Home the Goods Operasyonu 2006 Operation Yaz Yağmuru Operasyonu Sonbahar Bulutları Operasyonu 2006 Lübnan Savaşı 2007-günümüz Lübnan roket saldırıları 2006-günümüz Gazze-İsrail çatışması 2007-2008 Sıcak Kış Operasyonu 2008-2009 Gazze Savaşı 2007 Meyve Bahçesi Operasyonu

2010lar	2010 Adaisseh çatışması 2010 Filistin militanlığı kampanyası Gazze-İsrail çatışması 2011 Güney İsrail sınır ötesi saldırıları 2012 Dönen Yankı Operasyonu 2012 Direk Savunması Operasyonu

Arap-İsrail savaşlarında diplomasi ve barış önerileri

Arkaplan 1914 Şam Protokolü 1915 McMahon–Hüseyin Yazışması 1916 Sykes–Picot Anlaşması 1917 Balfour Deklarasyonu 1918 Seven Deklarasyonu 1918 İngiliz-Fransız Deklarasyonu 1919 Faysal-Weizmann Anlaşması 1920 San Remo Konferansı 1922 Churchill Beyaz Kağıdı 1939 Beyaz Kağıt 1947 BM Bölme Planı 1948 Filistin için Amerikan vesayeti önerisi 1948 İsrail'in Kuruluşu

Çatışma ve barış süreci 1948 BMGK Karar 194 1949 Ateşkes Anlaşmaları 1949 Lozan Konferansı 1964 Filistin Ulusal Sözleşmesi 1967 Hartum Kararı 1967 BMGK Karar 242 1973 BMGK Karar 338 1973 BMGK Karar 339 1974 BMGK Karar 350 1978 BMGK Karar 425 1978 Camp David Anlaşması 1979 BMGK Karar 446 1979 Mısır-İsrail Barış Antlaşması 1979 BMGK Karar 452 1980 BMGK Karar 478 1981 BMGK Karar 497 1983 İsrail-Lübnan anlaşması 1991 Madrid Konferansı 1993 Oslo Anlaşması 1994 İsrail-Ürdün Barış Anlaşması 1995 Beilin-Ebu Mazen Anlaşması 1998 Wye Nehri Memorandumu 2000 Camp David Zirvesi 2000 Clinton Parametreleri 2001 Taba Zirvesi 2002 Beyrut Zirvesi ve Barış Girişimi 2002 Barış için yol haritası 2003 Cenevre Girişimi 2004 BMGK Karar 1559 2004 BMGK Karar 1566 2005 BMGK Karar 1583 2005 Şarm El-Şeyh Zirvesi 2005 İsrail'in tek taraflı çekilme planı 2005 Hareket ve Erişim Sözleşmesi 2006 Filistinli Mahkumlar Belgesi 2006 BMGK Karar 1701 2007 Annapolis Konferansı 2010 İsrail-Filistin barış görüşmeleri 2013 2013 İsrail-Filistin barış görüşmeleri

This article is issued from Vikipedi - version of the 10/27/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.