Ahmed Amiş Efendi
Halvetiye-Şabaniyye sufilerinden
Hayatı
1807'de Tırnova'da doğdu. 1920'de İstanbul'da vefat etti. Kuşadalı İbrahim Halveti'nin talebelerinden Ömer Halveti'den yirmili yaşlarda tasavvuf eğitimi aldı. Hamamcılık ve Sıbyan mektebinde hocalık görevlerinde bulundu. Osmanlı Rus savaşına katıldı. Hayatının son dönemlerinde Fatih Camii türbesinde görev yaptı. Bu sebeple Fatih türbedarı adıyla anıldığı da olmuştur.
Sufiliği
Ahmed Amiş Efendi Osmanlı'da Vahdet-i Vücud ekolünün görüşlerini paylaşan sufilerden biridir. Osmanlı sufi geleneğinde çeşitli merasimlerin önemli bir yeri olmakla birlikte Amiş Efendi de piri Kuşadalı İbrahim Halveti gibi sufi eğitiminde yapı, giysi tarzı ve belirli merasimlere önem vermemiş bunun yerine ahlaki bir hayat ve sohbetin önemini vurgulamıştır. Kendisinin diğer tanınmış sufilerde olduğu gibi herhangi bir eser bırakmadığı bilinmektedir.
Ahmed Amiş efendi döneminde tanınmış yazar ve devlet büyüklerinden öğrencileri olmuştur. Babanzade Ahmed Naim, Ahmed Avni Konuk [ İsmail Fenni Ertuğrul] bunlardan birkaçıdır. Kendisi yerine Kayserili Mehmed Tevfik Efendiyi bırakmıştır. Ondan emaneti alan da Ahmed Tahir Memiş Maraşî efendi olmuştur.
Ünlü tasavvuf araştırmacısı Abdülbaki Gölpınarlı Ahmed Amiş Efendi'nin sohbetlerinden tutulan notlardan oluşmuş bir kaynağın kendisinde bulunduğu aktarmış ancak şu ana kadar bu kaynağın hangisi olduğu tam olarak tespit edilmemiştir.
Ahmed Amiş Efendinin vahdet-i vücud okulunun görüşlerini içeren konuşmaları zamanında bazı katı şeriat taraftarı kişilerin tepkisi çekmiş olmakla birlikte genel olarak kendisiyle ilgili olumlu görüşlerin bulunması ve dönemin siyasi ortamı hakkında kovuşturma yapılmasını engellemiştir.
