Manisa

Koordinatlar: 38°36′47″K 27°25′35″D / 38.61306°K 27.42639°D / 38.61306; 27.42639

<tr class_"mergedrow">

Manisa
—  İl & Büyükşehir  —
Manisa Büyükşehir Belediyesi

Şehrin görünümü

Arma
Takma ad: Şehzadeler Şehri
Slogan: Emin adımlarla geleceğe
Manisa

Manisa'nın Türkiye'deki konumu
Koordinatlar: 38°36′47″K 27°25′35″D / 38.61306°K 27.42639°D / 38.61306; 27.42639
Ülke Türkiye
Bölge Ege Bölgesi
Yönetim [1]
 - Tür Büyükşehir
 - Vali Mustafa Hakan Güvençer[2]
 - Belediye Başkanı Cengiz Ergün (MHP)
Yüzölçümü
 - Toplam 13,269 km2 (5,1 mi2)
Rakım 71 m (233 ft)
Nüfus (2015)
 - Toplam 1,380,366
 - Yoğunluk 103/km² (266,8/sq mi)
Zaman dilimi DAZD (UTC+2)
 - Yaz (YSU) DAYZD (UTC+3)
Alan kodu (+90) 236
Plaka kodu 45
İnternet sitesi:
Manisa Valiliği
Manisa Büyükşehir Belediyesi

Manisa (Latince: Magnesia, Osmanlıca: مغنیسا), Türkiye'nin bir ili ve en kalabalık on dördüncü şehri. 2015 TÜİK verilerine göre 1.380.366 kişi Manisa'da yaşamaktadır. Anadolu Yarımadası'nın batısında, Ege Bölgesi'nin ortasında yer alır. Doğudan Uşak ve Kütahya, Güneyden Aydın ve Denizli, Kuzeyden Balıkesir ve Batıdan İzmir ile komşudur. 27°08’ ve 29°05’ doğu boylamları ile 38°04’ ve 39°58’ kuzey enlemleri arasında yer alır. 17 ilçesi bulunur. Toplam nüfus bakımından İzmir'den sonra Ege Bölgesinin 2. büyük ilidir. 2012 yılında çıkarılan 6360 sayılı kanun ile büyükşehir olmuştur.[1]. "Şehzadeler Şehri" olarak da adlandırılan yerleşim, mesir macunu, sultaniye üzümü ve Manisa Tarzanı ile tanınır. Antik çağda "Magnesia", Roma İmparatorluğu döneminde tam ismiyle "Magnesia ad Sipylum" olarak anılmıştır. Şehir, Spil Dağının eteklerinde kurulmuştur. Gediz Nehrinin büyük bir bölümü il sınırları içerisinden geçmektedir.

Tarihçe

Prehistorik dönem

Manisa'nın tarihi Yontma Taş Devri'ne kadar uzanır. Antik kaynaklar şehrin kurucuları olarak, bugünkü Yunanistan’ın Tesalya Bölgesi'ndeki Pelion Dağı civarında yaşayan Magnetleri işaret etmektedir. Magnetler, Batı Anadolu'ya göç ettiklerinde önce Menderes Nehri kıyısındaki Magnesia’yı, daha kuzeye giden bir kolu da Sipylos Dağı eteğindeki Magnesia’yı kurmuşlardır. Magnesia şehrini Menderes Magnesia’sından ayırt etmek için Magnesia ad Sipylum adını kullanmışlardır.

Katakekaumene

Strabon tarafından Katakekaumene (Yanık Ülke), olarak anılan Kula yakınlarında 1,1 milyon yıl ile 12 bin yıl arası süreçte gerçekleşen volkanik patlamalar nedeniyle oluşmuş geniş bir arazi vardır. Yapılan araştırmalar bölgede Yontma Taş Devri'nden kalma 15 bin ile 25 bin yıl öncesine ait ayak izleri bulunmuştur.

Manisa sırasıyla Hititler, Frigler, İyonyalılar, Lidyalılar, Persler, Romalılar, Bizanslılar, Saruhanoğulları ve Osmanlıların hâkimiyetinde kalmıştır.

Hititler, Frigler, Lidyalılar ve Persler

Hitit döneminde bölgenin Arzava adıyla anıldığı düşünülmektedir. Dönemin en önemli eseri Kybele Kaya Anıtıdır. MÖ 13. yüzyıla ait eser, bölgeye yapılan bir Hitit seferi sırasında yapılmıştır.

MÖ 1200'lerde Trakya ve Boğazlar üzerinden Anadolu'ya gelen Frigler, MÖ 8. yüzyıl ortalarından itibaren günümüz Manisa topraklarının büyük bölümünde kısa süreli bir hakimiyet kurdu.

Tunç Çağı'nın sonlarından başlayarak MÖ 6. yüzyıla kadar Manisa ve Aydın çevresinde hüküm süren Lidya Krallığı'nın başkenti, bugün Salihli ilçesi sınırlarında yer alan Sardes kentidir. Tarihteki, ilk parayı basan ve kullanan Lidya Krallığıdır. Altın-gümüş karışımı "elektrum" madeninden basılan bu ilk sikkelerin üzerinde Lidya Krallığının arması olan aslan başı bulunuyordu. Günümüzde Salihli ve Akhisar ilçeleri arasında kalan Bintepeler bölgesinde Lidyalılar'a ait tümülüsler ve kral mezarları bulunmuştur. Antik ticaret yolu olan Kral Yolu da İran ve Mezopotamya'dan başlayarak il sınırları girer ve Lidya Krallığı'nın merkezi Sardes şehrinden geçerdi. Lidya Krallığı MÖ 546 yılında Ahameniş İmparatorluğu ile yapılan savaşta yenilerek, Krallığının başkenti Sardes ele geçirilmiş ve bu yenilgi sonrası Lidya Krallığı dönemi sona ermiştir.

Helenistik, Roma ve Bizans dönemi

Büyük İskender'in Asya seferi sırasında, MÖ 334-333 yıllarında Manisa'nın da içinde olduğu Batı Anadolu bölgesi Makedon Krallığı topraklarına katıldı. İskender'in MÖ 323 yılında ölümünden sonra Manisa, generalleri tarafından idare edilmiş ve MÖ 301 yılından gerçekleşen İpsos Savaşı sonrasında da Lysimakhos'un hakimiyetine geçmiştir. MÖ 281 yılından gerçekleşen Korupedyon Muharebesi sırasında Lysimakhos'un ölmesi üzerine Manisa'nın içinde olduğu tüm bölge Seleukos İmparatorluğu topraklarına katıldı.

MÖ 190 Magnesia Savaşı sonrasında Roma topraklarına katılan Manisa, Romalılar tarafından müttefikleri olan Pergamon Krallığı'na bırakıldı. Bu dönemde II. Attalos tarafından Philadelphia kuruldu. MÖ 133 yılında varisi olmayan III. Attalos'un vasiyeti üzerine Pergamon Krallığı ile birlikte Manisa'da Roma hakimiyetine geçti. MS 395'te Roma'nın ikiye bölünmesiyle Manisa ve civarı Bizans topraklarında kaldı. Bu döneminde Manisa piskoposluk merkezi olmuş ve Sardes, Philadelphia, Thyateira yerleşimleri önemli bir konumda bulunmuştur. Bizans hakimiyetinde ilin büyük bölümü ve merkezi Thrakesion theması içerisinde yer almıştır. Latinler'in Konstantinopolis'u işgali sırasında İznik İmparatoru III. İoannis Vatacis hükümdarlığının büyük bölümünde Manisa'da yaşadı. Bu dönemde Manisa merkez ve çevresi büyük ölçüde gelişme gösterdi.

Beylikler ve Osmanlı dönemi

1071 yılında meydana gelen Malazgirt Meydan Muharebesi sonrasında Türk akınları Manisa yakınlarına kadar uzanmıştır. Selçuklu komutanı Çaka Bey tarafından Manisa ve çevresi denetim altına alınmış ancak Dorileon Muharebesi (1097) sonrasında yeniden Bizans egemenliğine geçmiştir.

Saruhanoğulları Beyliği dönemi

Anadolu Selçuklu Devleti dağılmasıyla başlayan Anadolu Beylikleri döneminde, 14. yüzyıl başlarında Manisa çevresinde Saruhan Bey tarafından kurulan bir beyliktir. Saruhanoğulları Beyliği, Afşar boyunun Saruhanlı kolundandır. Bazı kaynaklar Er Saru veya Saruhan adlı bir Harezm emirin Selçuklu Devleti'nde görev yaptığını iddia ederler. Bu şahsın oğlunun adının Alpağı olduğu ve Saruhan Bey'in de Alpağı'nın oğlu olduğu söylenmektedir.

Saruhan Bey, beyliğini kurduktan sonra 1313 yılında ele geçirdiği Manisa'yı başkent yaparak topraklarını genişletmiş, donanma kurarak Yunanistan sahilleri ve Trakya kesimine seferler yapmış, çevresindeki beylik ve devletlerle ittifaklar kurmuş, donanma sayesinde elde ettiği ganimetlerle ekonomik durumu düzeltip cami, medrese ve kütüphaneler yaptırmıştır. 1366/67 yılında yapılan "Manisa Ulu Cami" Saruhanlılar döneminden günümüze kadar ulaşabilen en önemli eserdir.

Yıldırım Beyazıt’ın Anadolu birliğini sağlamak amacıyla 1390 yılında giriştiği Batı Anadolu harekatı esnasında Saruhan Beyliği'nin başında bulunan Hızırşah, Yıldırım’ı karşılayarak barış yoluyla Manisa’yı Osmanlılara teslim etmiş; şehre hâkim olan Yıldırım Bayezit ise şehrin doğu kesimlerinin yönetimini Hızırşah’a bırakıp Manisa’yı da Karesi Beyliği ile birleştirerek oğlu Ertuğrul’un idaresine vermiştir.

Timur'un Anadolu'ya girip Yıldırım Bayezit’i Ankara Savaşı'nda mağlup etmesi üzerine, daha önce Timur'a sığınan Hızırşah'ın kardeşi Orhan Bey, Manisa'ya gelip bağımsızlık simgesi olarak 1403 yılında adına para bastırmıştır. Ancak Timur güçlerinin ayrılması üzerine tekrar Hızırşah'ın yönetimi ele geçirdiği, Osmanlı Devleti'nin ikinci kurucusu olarak kabul edilen I. Mehmed'in Anadolu birliğini sağlamak gayesiyle 1405-1406 yıllarında giriştiği Batı harekatı sırasında Hızırşah, I. Mehmed tarafından yakalanarak öldürülmüş, kardeşi Orhan Bey'in de 1412 yılında ölümünden sonra Saruhan Beyliği kesin olarak Osmanlı Devleti topraklarına katılmıştır.

Osmanlı dönemi

Manisa, 1412 yılında Osmanlı egemenliğine girdikten sonra, Saruhan Sancağı adıyla anılarak, idari bir birim haline getirilmiştir. Şehir, özellikle 1437-1595 yılları arasında Osmanlı şehzadelerinin saltanat tecrübesini kazandıkları önemli siyasi eğitim merkezlerinden biri haline gelmiştir. Manisa’da II. Murad, Fatih Sultan Mehmet, Kanuni Sultan Süleyman, II. Selim, III. Murad, III. Mehmet ve I. Mustafa gibi sonraları tahta da oturan Osmanlı padişahlarının da içerisinde olduğu 16 şehzade bu dönemlerde sancak beyliği yapmışlardır. Manisa ve çevresinde Osmanlı idaresi altında nispeten sakin bir dönem geçmekle birlikte 17. yüzyılda Kalenderoğlu, Birgili Cennetoğlu gibi isyancılar ile Yusuf Paşa ve İlyas Paşa gibi devlet görevlilerinin saldırı ve yağma hareketlerine maruz kaldı. 1833 yılında kısa süreli Kavalalı İbrahim Paşa komutasındaki Mısır egemenliği görüldü.

Kurtuluş Savaşı dönemi

Manisa şehri Yunan ordusu tarafından 26 Mayıs 1919'da işgal edildi ve 8 Eylül 1922 tarihinde Türk ordusu tarafından geri alındı. Yunan ordusu Batı Anadolu'dan geri çekilirken yakıp yıkma taktiği uyguladı.[3] Orta Doğu tarihçisi Nettleton Fisher konu hakkında, "Geri çekilen Yunan ordusu bir yakıp yıkma politikası benimsedi ve önüne gelen bütün savunmasız Türklere karşı vahşilikler uyguladı." yazdı.[4] İskoçyalı tarihçi Kinross Yunan geri çekilişini, " Zaten onun (Yunan ordusu) önünde bulunan çoğu mahalle harap içindeydi. Tarihi kutsal şehir Manisa'da 18 bin binadan sadece 500'ü ayakta kalabilmişti." sözleriyle tasvir etmiştir.[5]

Cumhuriyet dönemi

2012 yılında çıkarılan 6360 sayılı kanun ile Manisa'da sınırları il mülki sınırları olan büyükşehir belediyesi kuruldu ve 2014 Türkiye yerel seçimlerinin ardından büyükşehir belediyesi çalışmalarına başladı.[6]

Coğrafya

Manisa’nın komşu illere olan uzaklıkları, Aydın 156 km, Balıkesir 137 km, Denizli 208 km, İzmir 36 km, Kütahya 317 km ve Uşak 195 kilometredir. Önemli merkezlere olan uzaklığı ise kilometre olarak Adana 884 km, Ankara 563 km, Antalya 428 km, Bursa 286 km, Gaziantep 1.089 km, İstanbul 525 km, Konya 534 km, Kayseri 832 kilometredir. İl alanı doğal açıdan kuzey ve kuzeydoğudan Demirci Dağları ve uzantıları, doğudan Kula - Gördes - Uşak platoları, güneyden Bozdağ kütlesi, batıdan Spil Dağı, Yamanlar Dağı uzantıları, Menemen Boğazı ve Yunt Dağı'nın uzantılarıyla kuşatılmış durumdadır. İl topraklarının %54.3'ü dağlardan oluşmaktadır. Bunu %27.8 ile platolar ve %17.9 ile ovalar izlemektedir.[7]

İlin başlıca akarsuları kollarıyla birlikte Gediz Nehri ve Bakırçaydır. Ege bölgesinin önemli doğal iki gölünden biri olan Marmara Gölü, bu ildedir.Demirköprü Barajı ise sadece ildeki değil, tüm Bölgedeki önemli barajlardandır. Diğer barajlar ise Afşar Barajı ve Sevişler Barajıdır

İklim

Ege bölgesinin batı kesiminde geniş bir alanı kaplayan Manisa ilinde, batı kesimlerinde ve Gediz Nehri havzası boyunca karasal nitelikli Ege-Akdeniz iklimi hakim olmakla, özellikle doğu ve dağlık bölgelerinde İç Anadolu'nun karasal ikliminin etkileri de görülür. İlin batısından doğusuna gidildikçe, toprak, iklim ve topografya gibi çevre koşulları aşamalı olarak değişmeye başlar. Bu değişime bağlı olarak, bitki örtüsü de değişir. Bitki örtüsü batıdan doğuya doğru sırayla, ova bitkileri, makiler, ormanlar ve alpin bitkilerinden oluşur. Ancak bunların aşamaları birbirlerini düzenli bir biçimde izlemez. Dağlarda egemen bitki örtüsü ormanlar ve makilerdir.

İlde ortalama sıcaklık 16.8 °C'dir. En sıcak aylar, ortalama sıcaklığın 30 °C'nin üzerine çıktığı Haziran, Temmuz ve Ağustos aylarıdır. Yıllık sıcaklık ortalaması kışın (Ocak Ayı) 6 °C'nin altına düşmez. Yılda ortalama 25 gün don(lu) geçer. Yılda ortalama 107.5 gün sıcaklık 30 °C'nin üzerindedir. Ortalama olarak yılın 91 günü yağışlı geçmektedir. Yıllık ortalama yağış miktarı m² ye 750.3 kg'dır. En fazla yağış Aralık, Ocak ve Şubat aylarında görülür. Genel bitki örtüsü makidir.

 Manisa iklimi 
Aylar Ocak Şubat Mart Nisan Mayıs Haziran Temmuz Ağustos Eylül Ekim Kasım Aralık Yıl
En yüksek sıcaklık rekoru,  °C 23,3 26,4 31,6 34,7 39,1 41,8 45,5 44,5 40,3 37,3 29,9 26,4 45,5
Ortalama en yüksek sıcaklık, °C 10,8 12,6 16,1 21,2 27,0 32,1 34,9 34,8 30,6 24,1 17,3 12,3 22,8
Ortalama sıcaklık, °C 6,8 8,1 10,6 15,2 20,5 25,4 28,1 27,8 23,4 17,8 12,2 8,4 17,0
Ortalama en düşük sıcaklık, °C 3,1 3,8 5,5 9,1 13,5 17,9 20,7 20,6 16,4 12,0 7,5 4,7 11,2
En düşük sıcaklık rekoru,  °C −13,1 −8,9 −5,1 −2 4,0 7,6 12,3 12,1 6,2 0,4 −6,8 −8,3 −13,1
Ortalama yağış, mm 122,2 107,5 79,9 57,1 39,2 17,1 5,4 5,9 15,5 49,4 91,7 139,2 730,1
Kaynak: Meteoroloji Genel Müdürlüğü[8]

Nüfus

Osmanlı döneminde şehzadelerin de yerleştiği merkezlerden biri olması nedeniyle şehir nüfusu artmaya başlamıştır. 1531 tarihli tahrir defterine göre yerleşimde otuz yedi mahalle bulunurken, 1575 yılında kırk iki mahalle bulunmaktaydı. 16. yüzyılın başlarına kadar sadece Müslüman nüfusun yaşadığı Manisa'ya ilk gayrimüslim nüfusu bu yüzyıl başlarında İspanya'dan gelen Yahudiler oluşturmaktaydı. 1531 yılında 88 Yahudi hane şehirde yaşamaktayken bu rakam 1575 tarihinde 117 haneye çıkmıştır. Aynı dönemde şehre yakın Horos adlı köyde şehzadelerin sarayında hizmet eden Rum nüfusta (1521 yılında 7 hane, 1575 yılında 22 hane) bulunmaktaydı. 17. yüzyılda Celali isyanları nedeniyle köy ve nahiyelerde yaşayan halkın emniyetli buldukları merkeze gelmesiyle Manisa nüfusu daha da artmaya başladı. Bu yüzyılda Yahudi nüfusta azalma görülürken, Rum ve Ermeni nüfusta artış görüldü. 1660-1661 sayımında, Manisa'nın nüfusu 3684 haneye ulaşmıştı. Elli iki mahallesi bulunan şehrin içinde; iki Ermeni (172 hane), bir Yahudi (73 hane) bir de Rum (62 hane) mahallesi bulunmaktaydı. Bu dönemde 18.000 olarak tahmin edilen şehir nüfusunun takriben 1200'ü gayrimüslimlerden oluşmaktaydı. 1770’lerde Rumlar, bölge ayanlarından Karaosmanoğulları’nın çiftliklerinde çalışmaya başlamış ve zamanla Manisa'da en kalabalık gayrimüslim topluluk olmuştur. 1842-1843 sayımında şehirde 7.569 Türk, 2.523 Rum, 1.126 Ermeni ve 412 Yahudi erkek yaşamaktaydı. 1899-1900 yılı salnamesine göre şehirde; 24.079 Müslüman Türk, 5.953 Rum, 2.488 Ermeni, 1578 Yahudi, 146 Protestan ve 338 katolikten oluşan 34.572 kişi bulunmaktaydı. 1919-1922 yılları arasındaki işgal ve yaşanan tahribat sonrasında nüfusunda azalma görülen Manisa, Cumhuriyet’in 1927 yılındaki ilk nüfus sayımında 28.635 kişilik nüfusa sahipti. 1900'lü yılların ortalarından itibaren şehir nüfusu artmaya başlayıp olup, günümüzde Türkiye'nin en yoğun göç alan şehirlerinden birisi konumundadır.

Manisa il nüfus bilgileri
Yıl Toplam Sıra Fark Şehir - Kır
1965[9] 748.545 8
  %36     265.857
482.688     %64  
1970[10] 805.650 8 %8
  %37     299.202
506.448     %63  
1975[11] 872.375 8 %8
  %39     341.489
530.886     %61  
1980[12] 941.941 9 %8
  %42     396.297
545.644     %58  
1985[13] 1.050.130 8 %11
  %46     481.897
568.233     %54  
1990[14] 1.154.418 9 %10
  %51     590.374
564.044     %49  
2000[15] 1.260.169 12 %9
  %57     714.760
545.409     %43  
2007[16] 1.319.920 14 %5
  %64     841.059
478.861     %36  
2008[17] 1.316.750 14 -%0
  %64     843.999
472.751     %36  
2009[18] 1.331.957 14 %1
  %65     868.809
463.148     %35  
2010[19] 1.379.484 14 %4
  %67     924.267
455.217     %33  
2011[20] 1.340.074 14 -%3
  %67     891.084
448.990     %34  
2012[21] 1.346.162 14 %0
  %67     904.513
441.649     %33  
2013[22] 1.359.463 14 %1
  %100     
     %0  
2014[23] 1.367.905 14 %1
  %100     
     %0  
2015[24] 1.380.366 14 %1
  %100     
     %0  

Yönetim

Manisa Büyükşehir Belediyesi şehrin tüm karar yetkisini elinde bulundurmaktadır. Şehrin yönetimi 3 ana organda toplanmıştır. 1. Belediye Başkanı (her 5 yılda bir partili sistem ile seçilir.), 2. Büyükşehir Belediye Meclisi, 3. Büyükşehir belediye encümeni. Manisa'nın mevcut belediye başkanı MHP'den Cengiz Ergün'dür. Manisa Büyükşehir Belediyesi'ne bağlı 17 ilçe bulunmaktadır.

Eğitim

Şehirde bulunan Celal Bayar Üniversitesi, bölgenin sosyal ve kültürel beklentilerine ve gereksinimlerine cevap verecek araştırma merkezlerini de açmış ve bunları işlevsel hale getirmiştir. Bugün 5 fakültesi, 4 yüksek okulu, 15 meslek yüksek okulu, 3 enstitüsü ve 9 araştırma merkeziyle 17 yerleşkede eğitim ve öğretime devam eden Celal Bayar Üniversitesi, 1156 akademik personeli, 732 idari personeli ve 26500 öğrencisiyle, Ege Bölgesi'nin en büyük 3 üniversitesinden biridir.

Ekonomi

Sanayi

Manisa, Türkiye'nin gelişmiş organize sanayi bölgelerinden birisine sahiptir. Liman, tren yolu gibi ulaşım yollarına yakınlığında ötürü bir çok sanayi şirketinin üretim tesisi kurduğu şehir, 2005 yılında Financial Times tarafından dünyanın en iyi yatırım kenti seçilmiştir.[25] Bu sebeple Vestel, Indesit, Bosch, Schneider, ECA, Eczacıbaşı, Ülker, Keskinoğlu, Ferrero, Serel gibi birçok marka ve firma, Türkiye'deki üretim üslerini Manisa'da kurmuştur. Manisa, Ege Bölgesinin İzmir'den sonra ikinci büyük sanayi ve ticaret merkezidir.

Manisa, 2011 yılında gerçekleştirdiği 7.116.049.087 TL[26] ihracatla Türkiye'nin en çok ihracat yapan 7. şehri konumuna gelmiştir.

Tarım

Gediz Nehri kıyısında kurulu olan Manisa'da, tarım önemli geçim kaynaklarından biridir. Tarımsal faaliyetlerin başında üzüm üretimi gelmektedir. Özellikle Sultani cinsi üzüm üretiminde ülke tarımında önemli bir paya sahiptir. Bunun yanı sıra il sınırları içerisindeki zeytin üretimi de önemli bir yere sahiptir.

Kültür

Manisa Tarzanı

Asıl adı Ahmet Bedevi olan Manisa Tarzanı'nın nüfus kayıtlarındaki ismi Ahmeddin Carlak'tır. 1888'de Bağdat'da doğup Türk ordusunda askerlik yapan Carlak, daha sonra milli mücadeleye katıldı, kırmızı şeritli İstiklal Madalyası ile onurlandırıldı. Cumhuriyet döneminin ilk yıllarında Manisa'ya gelip yerleşen Bedevi, belediyede temizlik işçisi olarak göreve başladı ve daha sonraları bahçıvan yardımcısı ve itfaiye eri olarak çalıştı. Manisa'yı yeşillendirmek için özellikle Spil Dağı çevresinde adım attığı her yere ağaç fidanı ve tohumları diken Bedevi, yaz kış demeden üstsüz olarak giydiği siyah şortla dolaşmaasından dolayı Manisa Tarzanı adını aldı. Spil'de bir kulübede yaşamını sürdürürken 31 Mayıs 1963'te yaşamını yitirdi.

Mesir macunu

Kanuni Sultan Süleyman'ın annesi Hafsa Sultan Manisa'da hastalandığında saray doktorları bir türlü tedavi edemezler ve sonunda Merkez Efendi'nin, 41 çeşit baharat karışımından hazırladığı mesir macunuyla şifa bulur. Padişah da olayı kutlamak için kalan macunu halka dağıtır. Bu olay da gelenekselleşir ve Hafsa Sultan adını taşıyan halk arasında Sultan Camii olarak bilinen cami ve külliyenin çatılarından mesir macunu saçılarak "Mesir Festivali" olarak kutlanır. Mesir şenliği 476 yıldır (2016 itibarıyla) Manisa'da devam edip yaşatılmaktadır.

Görüntüler

Medya

Yerel TV Kanalları

  • Manisa ETV (Karasal)
  • Manisa Medya TV (Türksat 4A, Digiturk)

Yerel Radyo Kanalları:

  • Tempo FM (90.2) Manisa-Merkez
  • Radyo Hiraş (90.8) Manisa-Merkez
  • Radyo Yıldız (91.8) Manisa-Merkez
  • Radyo 45 (93.5) Manisa-Merkez (Yayın Hayatına Ara Vermiştir.)
  • Manisa FM (97.2) Manisa-Merkez (Yayın Hayatına Ara Vermiştir.)
  • Radyo Metronom (93.6) Manisa-Akhisar
  • Efe FM (95.5) Manisa-Akhisar
  • Radyo Akigo (97.4) Manisa-Akhisar
  • Radyo Ekol (94.0) Manisa-Alaşehir
  • Demirci RHTFM (103.3) Manisa-Demirci
  • Kula Sembol FM (100.3) Manisa-Kula
  • Kula Seç FM (101.8-102.6) Manisa-Kula
  • Radyo Seçil (91.0) Manisa-Salihli
  • Radyo Gökkuşağı (97.0) Manisa-Salihli
  • Salihli Gökay FM (102.2) Manisa-Salihli
  • Soma Çağrı FM (89.9) Manisa-Soma
  • Soma SRTFM (98.8) Manisa-Soma
  • Soma FM (103.5) Manisa-Soma
  • Ege FM (93.0) Manisa-Turgutlu
  • Turgutlu FM (95.0) Manisa-Turgutlu
  • Radyo İmaj FM (98.5) Manisa-Turgutlu

Gazeteler

  • Yeni Manisa Gazetesi
  • Manisa Manşet Gazetesi
  • Manisa Denge Gazetesi
  • Manisa Olay Gazetesi
  • Manisa Haber Gazetesi
  • Manisa Hür Işık Gazetesi
  • Akhisar Gündem Gazetesi
  • Yeni Akhisar Gazetesi
  • Salihli Gazetesi
  • Salihli Sektör Gazetesi
  • Gelişen Salihli Gazetesi
  • Soma Olay Gazetesi
  • Soma Gündem Gazetesi
  • Soma Karaelmas Gazetesi
  • Demirci Halıkent Müstakil Bölge Gazetesi
  • Demirci'de Denge Gazetesi
  • Alaşehir 5 Eylül Gazetesi
  • Yeni Turgutlu Gazetesi
  • Turgutlu Yankı Gazetesi
  • Turgutlu Manşet Gazetesi
  • Turgutlu Haberci Gazetesi
  • Turgutlu Postası

Kardeş şehirler

Kaynakça

  1. 1 2 "Kanun No. 6360". 17 Aralık 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20151217040214/http://www.resmigazete.gov.tr:80/eskiler/2012/12/20121206-1.htm. Erişim tarihi: 5 Nisan 2014.
  2. ↑ Ntv.com.tr, Valiler Kararnamesi Yayımlandı, Erişim:01 Haziran 2016
  3. ↑ Sydney Nettleton Fisher, The Middle East: a history, New York: Alfred A. Knopf, 1969, sayfa 386
  4. ↑ a.g.e. Nettleton Fisher, sayfa 386
  5. ↑ Lord Kinross, Atatürk: The Rebirth of a Nation, 1960, sayfa 318
  6. ↑ "Kanun No. 6360". 15 Ağustos 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20150815144927/http://www.resmigazete.gov.tr:80/eskiler/2012/12/20121206-1.htm. Erişim tarihi: 21 Ağustos 2014.
  7. ↑ "Sayılarla Manisa". manisa.gov.tr. http://www.manisa.gov.tr/ortak_icerik/manisa/Say%C4%B1larla%20Manisa/Say%C4%B1larla%20Manisa%202013.pdf. Erişim tarihi: 11 Haziran 2016.
  8. ↑ "Resmî İstatistikler - Manisa". Meteoroloji Genel Müdürlüğü. 19 Nisan 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160419202822/http://www.mgm.gov.tr/veridegerlendirme/il-ve-ilceler-istatistik.aspx?m=MANISA. Erişim tarihi: 9 Nisan 2016.
  9. ↑ "1965 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BspulDaS. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  10. ↑ "1970 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BtnjgXqc. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  11. ↑ "1975 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BtqRzaYz. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  12. ↑ "1980 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6Btuoo8Jg. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  13. ↑ "1985 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BtwsbNg6. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  14. ↑ "1990 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BtyXuhw7. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  15. ↑ "2000 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6Bu0ioWAf. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  16. ↑ "2007 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6Bu26wMw2. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  17. ↑ "2008 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6Bu3w0zfH. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  18. ↑ "2009 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BuE8U7yM. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  19. ↑ "2010 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BuFkEkFv. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  20. ↑ "2011 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 3 Kasım 2012 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6BuH1Rt7h. Erişim tarihi: 3 Kasım 2012.
  21. ↑ "2012 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 20 Şubat 2013 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6EZxpW9Is. Erişim tarihi: 8 Mart 2013.
  22. ↑ "2013 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 15 Şubat 2014 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6NPV8emKi. Erişim tarihi: 15 Şubat 2014.
  23. ↑ "2014 genel nüfus sayımı verileri" (html). Türkiye İstatistik Kurumu. 10 Şubat 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://www.webcitation.org/6WFDIjKyc. Erişim tarihi: 10 Şubat 2015.
  24. ↑ "2015 genel nüfus sayımı verileri" (html) (Doğrudan bir kaynak olmayıp ilgili veriye ulaşmak için sorgulama yapılmalıdır). Türkiye İstatistik Kurumu. https://biruni.tuik.gov.tr/medas/. Erişim tarihi: 13 Nisan 2016.
  25. ↑ http://arsiv.ntv.com.tr/news/331207.asp En iyi yatırım kenti, Manisa | ntv.com.tr
  26. ↑ http://www.tuik.gov.tr/VeriBilgi.do?tb_id=12&ust_id=4
  27. ↑ "Üsküp Resmi Sitesi". © 2006-2009 City of Skopje. 28 Ocak 2016 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20160128214852/http://www.skopje.gov.mk/EN/DesktopDefault.aspx?tabindex=0&tabid=69. Erişim tarihi: 2009-07-14.
  28. ↑ Kardeş Belediyeler, Güzelyurt Belediyesi, Erişim tarihi: 26 Ağustos 2012.
  29. ↑ "Büyükşehir’e Yeni Kardeş Şehir". manisa.bel.tr. http://www.manisa.bel.tr/icerik/1/buyuksehire-yeni-kardes-sehir.html. Erişim tarihi: 11 Haziran 2016.

Dış bağlantılar

Manisa'nın ilçeleri
This article is issued from Vikipedi - version of the 1/11/2017. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.