Şebüsterî

Şebüsterî (1288, Şebister – ö. 1320, a.y.)[1], İranlı[2][3][4] mutasavvıf ve şair.

Hayatı

Doğum tarihi kesin olarak bilinmemekle birlikte 1288 veya 1320 tarihlerinde Tebriz yakınlarındaki Şebister'de doğduğu bilinmektedir.

İlk eğitimi doğduğu şehir Tebriz'de aldı. Şebüsteri'nin en önemli üstadlarından biri hayatı hakkında pek bilgi bulunmayan sufi Şeyh Eminüddin-i Tebrizi, manevi hocası ve mürşidi ise Bahaeddin Yakub-ı Tebrîzî'dir.

Şebüsteri'nin Bağdat, Endülüs, Şam, Mısır, Hicaz'ı dolaştığı Kafkaslar'a kadar gittiği ve oradaki şeyh ve alimlerle görüştüğü bilinmektedir. Vefat tarihi olarak 1319-20 veya 1321 olduğu söylenir. Bu durumda vefat ettiğinde yaşı 35 veya 37'dir.

Tasavvufi Yönü

Fıkıhta Şafii, itikadda Eşari olan Şebüsteri ağırlıklı olarak tasavvuf, kelam ve felsefe konuları üzerinde durmuştur. Eserlerini Moğol işgali döneminde kaleme aldı. Şiirde Ebu Said Ebu'l Hayr, Feridüddin Attar ve Mevlana Celaleddin Rumi'den etkilenmiştir. Muhyiddin İbn Arabi'nin Vahdet-i Vücud öğretisinden ve onun sembolik terminolojisinden etkilendi. Şebüsteri İbn-i Arabi'nin düşünce ve terminolojisini Farsça şiire dahil eden sufilerden biri kabul edilir.

Şebüsteri'nin en ünlü eseri Gülşen-i Râz adındaki mistik metindir. 1311 yılında Mesnevi tarzında yazılan şiir, Emir Hüseyin Herevi'nin sufi metafiziği hakkında sorduğu suallere Şebüsteri'nin verdiği cevaplardan oluşur. Eser, tasavvufun özelde de vahdet-i vücud doktrininin ve sufi terminolojisinin en özlü izahlarından biridir.

Emir Hüseyin'in sorduğu bazı sorular şunlardır:

Eserin otuzun üzerinde şerh, haşiye, nazire ve çevirisi yapılmıştır. Almanca, İngilizce, Türkçe, Urduca gibi dillere çevirileri vardır. Ünlü tasavvuf araştırmacısı A.J.Arberry, eserin sufilerin "Summa Theologica"sı olduğunu söylemiştir. Eser ayrıca François Bernier'in 1688'de yazdığı Lettre sur le Quietisme des Indes adlı eserde tasavvufu açıklamakta kullandığı temel bir referans kitabı olmuştu.

Gülşen-i Raz'ın Türkçeye Çeviri ve Şerhleri

Batı Dillerine Çevirileri

Eserleri

Kaynakça

  1. ↑ TDV İslam Ansiklopedisi, c: 38; sayfa: 400, madde yazarı: Adnan Karaismailoğlu
  2. ↑ Leonard Lewisohn, C. Shackle, "ʻAṭṭār and the Persian Sufi tradition: the art of spiritual flight", I.B. Tauris, 2006. pg 40
  3. ↑ Jon Robertson, "Fire and light: an off-road search for the spirit of God", Celestial Arts, 2006. pg 206: "The great thirteenth-century Persian Sufi poet Mahmud Shabistari"
  4. ↑ Gai Eaton, "Islam and the destiny of man", SUNY Press, 1985. pg 53: "According to the Persian poet Mahmud Shabistari: "The Absolute is so nakedly apparent to man's sight that it is not visible"

Dış bağlantılar

This article is issued from Vikipedi - version of the 6/14/2015. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.