Münih

Başlığın diğer anlamları için Münih (anlam ayrımı) sayfasına bakınız.

Münih Şehri

Arma	Harita
Bilgiler
Ülke :	Almanya
Eyalet:	Bavyera
İdari Bölge:	Yukarı Bavyera
Coğrâfî konum:	48° 08′ K, 11° 34′ D
Ortalama yükseklik:	519 m
Yüzölçümü:	310,43 km² (31 Aralık 2003)
Nüfusu:	1.407.836 (31 Aralık 2013) [1]
Nüfus yoğunluğu:	4.205 kişi/km²
İşsizlik oranı:	5,6% (Şubat 2006)
Yabancılar:	23,1 % (28 Şubat 2006)
Posta kodu:	80000–81929 (eski: 8000)
Telefon kodu:	089
Plâka kodu:	M
Resmî Kodu:	09 1 62 000
UN/LOCODE:	DE MUC
İlçeleri:	25 İlçe
Belediye adresi:	Marienplatz 8 80331 München
Resmî Web sitesi:	www.muenchen.de
Harita:	www.geoinfo-muenchen.de/
Politika
Belediye Başkanı:	Dieter Reiter (SPD)
Partiler:	SPD, Yeşiller, Rosa Liste München

Münih (Almanca: München), Berlin ve Hamburg'dan sonra Almanya'nın en büyük üçüncü kentidir. Bavyera eyâletinin en büyük şehri ve başkentidir. Avrupa Birliği'nin onikinci en büyük şehridir.

Şehir, 2006 sayımına göre 1,3 milyon nüfusa sahiptir. Civarındaki nüfusla bu rakam 2,6 milyona ulaşır. Büyük Münih şehirleşmiş bölgesinde (Augsburg, Ingolstadt, Rosenheim, Landshut ve Landberg) 5 milyondan fazla insan yaşamaktadır. Münih, Bavyera Alpleri'nin kuzeyinde ve İsar nehri kıyısında kurulmuştur. Şehri tanımlayan Slogan (Motto) uzun zaman Die Weltstadt mit Herz (yürekli dünyâ şehri) idi. Fakat son zamanlarda bu München mag dich (Münih seni seviyor) şekline dönüştü. Münih'in Almanca ismi München eski dilde 'keşişlerin yeri' anlamına gelen Munichen'den gelmektedir. Bu nedenle Münih'in armasında bir râhip vardır. Siyah ve altın sarısı - Kutsal Roma İmparatorluğu rengi - Kral Ludwig zamanından beri şehrin resmî renkleridir. Almanya'nın önemli finansal kaynaklarından biri olan Münih, yüksek yaşam standartları ile birçok göçmenin tercih ettiği bir şehirdir.

Her yıl Eylül ayının son haftası ile Ekim'in ilk haftası düzenlenen ve binlerce turistin de ziyaret ettiği "Ekim Festivali" (Oktoberfest) adlı bira festivaline ev sahipliği yapar. Bu festival, dünyanın en büyük 10 festivali arasında sayılır ve her ne kadar biralarıyla bilinse de, yalnızca bu bağlamda değerlendirilmemekte, Bavyera geleneklerinin tanıtımı için bir ortam teşkil etmektedir.

Tarih

Şehrin kuruluş tarihi MS 1158 olarak kabul edilmiştir çünkü bulunan en eski belgelerde bu tarih vardır. Bu tarihten yaklaşık 20 yıl sonra Münih resmi olarak şehir haline gelmiştir.

1328 yılında Loius IV Kutsal Roma İmparatorluğu'nun başına geçmiş ve şehrin gelirini arttırarak Münih'i daha güçlü bir duruma taşımıştır. 15. yüzyılda Gotik Sanat etkisi altına giren şehrin merkezi büyütülüp birçok gotik yapı inşa edilmeye başlanmıştır. Şehrin en büyük katedrali olan ve 1468 yılında başlanarak 20 yılda tamamlanan Frauenkirche bu gotik yapılara bir örnektir.

Şehir II. Dünya Savaşı sırasında Müttefikler tarafından yoğun bombardıman tahrip edilmiştir. Şehir altı yıllık bir süre içinde 71 hava saldırılarına uğradı.

Coğrafya

Münih, yukarı Bavyera'nın üst düzlüklerinde yaklaşık 50 kilometreye yayılır. Kuzey Alp Dağları'nın kuzeyinde ve deniz düzeyinin 520 metre üzerindedir. Burada bulunan kumlu plâtonun kuzey bölümünde toprak çok bereketlidir. Güneyi ise buzul çağından kalma taşlardan oluşmuştur.

Nüfus yapısı

Münih'in nüfusu 1 Aralık 2006'da 1.326.000 olarak belirlenmiştir. Bunun 300.129'u yabancılardan oluşur. Şehir nüfusununda önemli bir azınlıklarını Türk ve Balkan ülkeleri vatandaşları oluşturur. Yabancılar arasında guruplar, büyükten küçüğe doğru sırasıyla Türkler (43.049), Hırvatlar (24.866), Yunanlar (22.486), Avusturyalılar (21.411) ve İtalyanlar (20.847)dır, Sırplar (10860). Burada oturan yabancıların %37'sini Avrupa Birliği'inden gelenler oluşturur.

Ekonomi

Almanya'nın teknoloji başkenti kabul edilen Münih, Münih Teknik Üniversitesi'nin de payıyla BMW, MAN, Siemens gibi firmaların genel merkezlerine ev sahipliği yapmakla beraber, Google, Microsoft, IBM, Intel gibi uluslararası firmaların da Almanya ofislerini bulundurmaktadır. 2008 yılı OECD istatistiklerine göre 1,38 milyonluk nüfusu ve gayrısafî yurtiçi hâsılaya (GSYİH) kazandırdığı 64 milyar dolar ile Almanya'da finans başkenti Frankfurt'tan sonra en yüksek kişi başına düşen GSYİH'ya sahiptir.^[2]

Bira

Eski râhip geleneklerinden gelen Weißbier [vaysbîa, "beyaz bira"] üreticilerinin olduğu şehirdir. Schneider, Fransizkaner, HB gibi ünlü üreticilerin birahaneleri buradadır. Bunlardan tarihi açıdan en önemlisi Hofbräuhaus'dur [hofbroyhaus, HB]. Hitler, alt ve orta sınıftan insanlara ulaşmaya çalışırken yaptığı konuşmaların birçoğunu burada yapmış, ilkinde burada yüz kişinin üzerinde bir katılım sağlamıştır.

Politika

Münih'in görevdeki belediye başkanı Christian Ude (doğum: Münih, 26 Ekim 1947) Almanya Sosyal Demokrat Parti (SPD) üyesidir. Münih, hemen hemen II. Dünya Savaşı'ndan beri SPD hükümetlerine rekor seviyede oy veren yerdir. Bu, Bavyera'nın geri kalan seçmenleri tutucu olduğundan özellikle dikkate değerdir. Hıristiyan Sosyal Birliği (CSU), salt çoğunluğu kazanan seçmenler içinde hemen hemen bütün belediye, devlet ve federal seçimlerde kazanır.

Bavyera'nın başkenti olan Münih, Almanya'nın önemli politik merkezlerindendir. pek çok ulusal ve uluslararası yazar Münih'te yaşar. Alman Vergi Yüksek Mahkemesi ve Avrupa Patent Dairesi'nin merkezleri buradadır.

Şehir Kabinesi'nde koltuk dağılımı - 1954'den bu yana.

Oylama	2 Mart 2008	3 Mart 2002	10 Mart 1996	12 Haziran 1994	18 Mart 1990	18 Mart 1984	5 Mart 1978	11 Haziran 1972	13 Mart 1966	27 Mart 1960	18 Mart 1956	30 Mart 1952	30 Mayıs 1948	26 Mayıs 1946
SPD	33	35	31	29	36	35	31	44	36	34	28	25	15	17
CSU	23	30	32	30	25	35	42	29	16	16	16	13	10	20
FDP	5	3	2	3	4	4	6	5	3	1	2	3	2	-
Yeşiller	11	8	8	9	8	6	-	-	-	-	-	-	-	-
REP	-	1	1	4	6	-	-	-	-	-	-	-	-	-
ödp	1	1	1	1	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
RoLi	1	1	1	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
PDS/Die Linke	3	1	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
FW	1	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
BIA	1	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
DaGG / DaCG	-	-	1	1	1	-	-	-	-	-	-	-	-	-
ASP	-	-	1	1	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
BFB	-	-	2	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
JL	-	-	-	2	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-
SRB	-	-	-	-	-	-	1	-	-	-	-	-	-	-
MB	-	-	-	-	-	-	-	1	2	2	4	3	-	-
SD72	-	-	-	-	-	-	-	1	-	-	-	-	-	-
BP	1	-	-	-	-	-	-	-	1	3	4	7	13	-
BHE	-	-	-	-	-	-	-	-	1	2	2	2	-	-
NPD	-	-	-	-	-	-	-	-	1	-	-	-	-	-
Parteifreie Wählerschaft	-	-	-	-	-	-	-	-	-	1	1	1	-	-
Evangelische Wählergemeinschaft	-	-	-	-	-	-	-	-	-	1	-	-	-	-
KPD	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	2	4	6	2
Flieger- und Kriegsgeschädigte	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	1	-	-	-
Sozialgemeinschaft der Entrechteten	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	1	-	-
Königspartei	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	1	-	-
WAV	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	3	1
Parteilose Katholiken	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	1	-
Partisiz	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	-	1
Tam	80	80	80	80	80	80	80	80	60	60	60	60	50	41
Katılım Oranı	47,6	51,0	52,8	59,2	65,4	65,0	66,2	65,3	63,9	66,6	60,5	62,6	79,5	85,0

Frauenkirche

Münih çevresi

• Dachau
• Erding
• Freising
• Fürstenfeldbruck
• Germering
• Starnberg

Kardeş şehirler

Mariensäule

• Edinburgh, Birleşik Krallık, 1954'ten beri.
• Verona, İtalya, 1960'tan beri.
• Bordeaux, Fransa, 30 Mayıs 1964'ten beri.
• Sapporo, Japonya, 28 Ağustos 1972'den beri.
• Cincinnati, Amerika Birleşik Devletleri, 18 Eylül 1989'dan beri.
• Kiev, Ukrayna, 6 Ocak 1989'dan beri.
• Bakü , Azerbaycan

Din

2005 yılında:

• Romen Katolik % 39,5
• Protestanlık % 14,2
• Diğer % 46

Kaynakça

1. https://www.statistikdaten.bayern.de/genesis/online?sequenz=tabelleErgebnis&selectionname=12411-001
2. "List of metropolitan areas in the European Union by GDP". 8 Kasım 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20151108074135/https://en.wikipedia.org/wiki/List_of_metropolitan_areas_in_the_European_Union_by_GDP. 

Münih resim galerisi

• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 
• 

Koordinatlar: 48°08′N, 11°34′E