Şâzelilik
Şâzelilik (Arapça: الشاذليّة eş-Şâzeliyye), Ebü’l-Hasan eş-Şâzelî tarafından kurulan Sunni İslam'ın sufi bir tarikatıdır.
Tarihte Kuzey Afrika'da ve Mısır'da önemli, birçok İslami edebiyat katkısıyla tesiri olmuştur. Edebi ve entel katkılarıyla bilinen en meşhur kişiler İbn Ataullah, Hikam'in yazarı, Ahmed Zarruk, birçok yorum ve eser yazarı, ve Ahmed İbn Acibe, yine birçok yorum ve eser yazarıdır. İslam peygamberi Muhammed'e aşk ifade eden şiirler arasında, Muhammed el-Cezuli'nin dikkate değer Delail-i Hayrat'ı, ve Busiri'nin meşhur Kaside-i Bürde'sidir. El-Ezher Üniversitesinin birçok baş hocası bu tarikattandır. Sultan II. Abdülhamid de bu tarikattandır.[1][2]
Şazeli tarikatının dallarından biri olan Fassiyatuş, çoğunlukla Hindistan, Sri Lanka ve Pakistan'da bulunur. Darkavi dalı genellikle Fas'da bulunur. "Kızılbaş-Türk-Alevileri" veya "Suriye-Arap-Alevileri" (Nusayriler) ile alakası olmayan, Cezayirde oluşan Alavilik dalı ise Suriye, Ürdün ve Fransa'daki İngilizce konuşan toplumlar arasında olmak üzere, dünyanın birçok yerinde bulunur. Britanya'lı alim Martin Lings bu dalın kurucusu, Ahmed el-Alevi, hakkında A Sufi Saint of the 20th century (ISBN 0-946621-50-0), Yirminci Yüzyılda Bir Veli adlı kapsamlı bir biografi yazmıştır.