Türkiye'de yaşayan etnik gruplar

Türkiye’de yaşayan etnik gruplar, birçok kategoride belirtilebilir. Türkiye birçok etnik grubu barındıran bir ülkedir. Nüfus sayımlarında 1965'ten bu yana etnik köken sorulmadığı için bir etnik kümenin nüfusunun ne kadar olduğunun tam olarak tespiti yapılamamaktadır. Bazı kişi ve gruplar tahminler yapsalar da genelde objektif kalmayı başaramamaktadırlar.[1]

Etnik Gruplar

Osmanlı İmparatorluğu gibi geniş topraklara yayılan ve yüzlerce yıl hüküm süren bir imparatorluğun 20. yüzyıl başında çöküşü sonrasında, imparatorluğun çeşitlilik gösteren demografik mirası içinden bazı etnik gruplar Türkiye’de yaşamaya devam etmişlerdir.

Anayasal Durum

Günümüzde Türkiye’de Türk kimliği iki aşamalı bir özelliğe sahiptir. Birincisi soy, dil, tarih ve kültür bakımından kendini Türk kabul edenler toplam nüfusun %80–85 arasında değişir.[2] İkincisi ise, siyasal, hukuksal ve toplumsal kimlik olarak Türk kimliğidir. Bu kimliğin içinde farklı soylardan, inançlardan olan ve farklı dilleri konuşan Türkiye Cumhuriyeti vatandaşlarının tümü yer alır. Anayasaya göre Türkiye Cumhuriyeti devleti vatandaşı olan herkes siyasal ve hukuksal anlamda Türk’tür.[3]

Alt gruplar

Türkiye'de yaşayan etnik gruplar, temel grup ve alt gruplarıyla şu şekilde sınıflandırılabilir:

Dil aileleri

Konuştukları dillerin bağlı olduğu dil ailelerine göre Türkiye’de etnik gruplar sıralaması da şu şekildedir:[4]

1 Altay dilleri:
Türkler, Azeriler, Tatarlar, Karaçaylar, Karakalpaklar, Kazaklar, Kırım Tatarları Özbekler ve Uygurlar.

2 Hint-Avrupa dilleri:
Kürtler, Zazalar, Arnavutlar, Boşnaklar, Ermeniler, Pomaklar, Hemşinliler, Romanlar, Rumlar ve Osetler

3 Semitik diller:
Araplar, Süryaniler, Yahudiler

4 Kafkas dilleri:
Çerkesler, Gürcüler, Lazlar, Çeçenler

Türkiye'de il başına konuşulan diller (1965 sayımı)

Demografik dağılım

Oranlar

2007 yılında Milliyet Gazetesi'nin Konda Araştırma Şirketine yaptırdığı ve şirketin denekler ile tüm Türkiye çapında 47958 kişiyle evlerinde yüz yüze yaptığı bir anket neticesinde Türkiye'nin etnik yapısı deneklerin kendilerini tanımlamalarına göre şu şekilde ortaya çıkmıştır:[5]

Araştırmada kullanılan kimlik grupları Toplamda % Deneklerin Söyledikleri Kimlik kategorileri Toplamda %
Türk 81,33 Türk 81,33
Yerel kimlik 1,54 Manav 0,59
Laz 0,28
Türkmen 0,24
Yurt içi bölge adı 0,22
Yörük 0,18
Anadolu Türk boyları 0,03
Asya Türkleri 0,08 Tatar 0,04
Azeri 0,03
Orta Asya Türk boyları 0,01
Kafkas kökenliler 0,27 Kafkas kökenliler 0,19
Gürcü 0,08
Çeçen 0,004
Balkan kökenliler 0,22 Balkan ülkelerinden 0,12
Boşnak 0,06
Bulgaristan Türkü 0,04
Göçmenler 0,4 Muhacir 0,22
Balkan Göçmeni 0,16
Yurt dışı bölge adı 0,02
Müslüman Türk 1,02 Müslüman 0,58
Müslüman Türk 0,44
Zaza 0,41 Zaza 0,41
Alevi 0,35 Alevi 0,35
Genel tanımlayanlar 0,36 Türkiyeli 0,23
Dünyalı 0,12
Osmanlı 0,01
Kürt 8,61 Kürt 8,61
Arap 0,75 Arap 0,75
Müslüman olmayanlar 0,1 Ermeni 0,08
Rum ve Hıristiyan 0,01
Yahudi 0,004
Süryani 0,004
Roman 0,03 Roman 0,03
Diğer ülkelerden 0,05 Avrupalı 0,02
Diğer Asya Ülkelerinden 0,01
Rus 0,01
İranlı 0,004
Amerika-Afrika 0,004
Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı 4,45 Türkiye Cumhuriyeti Vatandaşı 4,45
Toplam 100 100

Nüfus rakamları

KONDA[6] MGK Joshua Project[7][8]
Türkler 61.000.000 50-55.000.000 55.231.000[8]
Kürtler 7.500.000 12.600.000 14.424.000
Araplar 550.000 870.000 2.501.000
Zazalar 520.000 3.000.000 1.408.000
Lazlar 220.000 80.000 98.000
Çerkesler 350.000 4.500.000 1.117.000
Gürcüler 70.000 1.000.000 158.000
Boşnaklar 70.000 2.000.000 106.000
Arnavutlar 300.000 1.300.000 70.000
Romanlar 300.000 700.000 103.000
Makedon 33.000
Hemşinli 21.000
Pomak 369.000
Rum 3.800
Süryani 27.000
Ermeni 64.000
Yahudi 21.200
Yezidi 3.200
Keldani
Bahai
Nasturi
Sudanlı
Leh
Malakan
İranlı 650.000
Azeri 568.000
Nusayri 526.000
Gagavuz 440.000
Çeçenler 106.000
Tatarlar 132.000
Karakalpak 77.000
Hanlar 40.000
Gacal 17.000
Bulgar 7.300

Kaynakça

  1. ↑ Ali Tayyip Önder, Türkiye'nin Etnik Yapısı, Ankara 1999
  2. ↑ Turkey. The World Factbook. CIA
  3. ↑ Prof. Dr. Ahmet Buran, Berna Yüksel Çak, Türkiye’de Diller ve Etnik Gruplar, Akçağ, Ankara 2012, s. 38-39.
  4. ↑ Peter A Andrews, Ethnic groups in the Republic of Turkey, Beiheft Nr. B 60, Tübinger Atlas des Vorderen Orients, Wiesbaden: Reichert Publications, 1989, ISBN 3-89500-297-6 ; + 2nd enlarged edition in 2 vols., 2002, ISBN 3-89500-229-1
  5. ↑ Konda Araştırma ve Danışmanlık, Rapor-Toplumsal yapı araştırması-Biz kimiz, 2006, s. 14.
  6. ↑ milliyet.com.tr
  7. ↑ http://joshuaproject.net/
  8. 1 2 http://joshuaproject.net/countries/TU
This article is issued from Vikipedi - version of the 12/29/2016. The text is available under the Creative Commons Attribution/Share Alike but additional terms may apply for the media files.