Senegal

Senegal Cumhuriyeti République du Sénégal Senegal
Bayrak Arma
Slogan: "Un Peuple, Un But, Une Foi"(Fransızca) "Bir Halk, Bir Hedef, Bir İnanç"
Marşı: Pincez Tous vos Koras, Frappez les Balafons
Başkent ve		Dakar 14°40′K 17°25′B / 14.667°K 17.417°B
Resmî diller		Fransızca
Tanınan diller		Wolof, Soninke, Seereer-Siin, Fula, Maninka, Diola
Hükûmet		Yarı başkanlık sistemi
•	Cumhurbaşkanı	Macky Sall
•	Başbakan	Muhammed Bun Abdullah Dione
Kuruluşu
•	Fransa'dan	4 Nisan 1960
Yüzölçümü
•	Toplam	196,722 km^2 (87.) İfade hatası: Beklenmedik div operatörü mil^2
•	Su (%)	2.1
Nüfus
•	2009 tahmini	13.711.597 (67.)
•	2002 sayımı	9.967.215
GSYH (SAGP)		2008 tahmini
•	Toplam	21,773 milyar $
•	Kişi başına	1.739 $
GSYİH (düşük)		2008 tahmini
•	Toplam	13,350 milyar $
•	Kişi başına	1.066 $
Gini (1995)		41.3 orta
İGE (2007)		0.464 Hata: Geçersiz İGE değeri
Para birimi		Batı Afrika CFA frangı (XOF)
Zaman dilimi		UTC
Trafik akışı		sağ
Telefon kodu		221
Internet TLD		.sn

Cap-Vert'in Uydudan Görünümü

Senegal (Fransızca: le Sénégal), resmî adıyla Senegal Cumhuriyeti (Fransızca: République du Sénégal) , Senegal Nehri'nin güneyinde, Batı Afrika'da yer alan bir ülkedir. Batıda Atlas Okyanusu 531 km, kuzeyde Moritanya 813 km , doğuda Mali 419 km, güneyde ise Gine 330 km ve Gine Bissau 338 km sınırı bulunan Senegal'in toplam sınır uzunluğu Atlas Okyanusu dahil 3171 km ^[1] dir. Yeşil Burun adaları Senegal kıyılarının 560 km ötesindedir.Gambiya bu ülkenin 300 km içerisine kadar ilerleyen bir anklav halindedir.

Ülkenin başkenti Dakar'dır. Dakar, ülkenin ve Afrika kıtasının en batısında bulunan Cap-Vert yarımadasında kurulmuştur. Atlantik okyanusuna 531 km kıyısı bulunan Senegal'de tarihte çeşitli sömürge kolonileri kurulmuştur. Dakar'ın 300 metre açıklarında bulunan Gorée Adası 19. yüzyılda köle ticareti için kullanılmaktayken günümüzde ise bir turizm merkezi olarak tüm dünyaya köle ticaretinin dehşetini göstermek için kullanılmaktadır.

Senegal, Fransa'dan bağımsızlığını 4 Nisan 1960 ^[2] tarihinde kazanmıştır.

Tarihçe

Bölge genelinde bulunan arkeolojik bulgular, Senegal'de tarih öncesi çağlarda da yerleşim olduğunu göstermektedir. Senegal'in bilinen ilk sakinleri Takruriler'dir. 11. yüzyılda ise müslümanlığı kabul etmişlerdir. Portekizlilerin 15. yüzyılda Senegal Nehri kıyılarında bazı kolonileri vardı ve ilk Fransız yerleşimi 1659 yılında St Louis'de yapıldı.^[3] Ülkenin kuzey batısında bulunan St Louis kenti Fransız Batı Afrika Sömürge Kolonisinin başkentiydi, 1902 yılında ise başkent Dakar'a taşındı.

İngilizler çeşitli zamanlarda Senegal'e sömürge amacıyla saldırdı; fakat 1840 yılında Fransa Senegal'i feth etti ve 1895 yılında Fransız Batı Afrika Kolonisinin bir parçası haline getirdi. Senegal 1946 yılında Fransız Batı Afrika Kolonisinin diğer parçaları ile birlikte Fransanın deniz aşırı topraklarından birisi oldu. 1960 yılının başlarında Mali ile birlikte federe bir federasyon oluşturdular; fakat bu federasyon 4 ay içinde çöktü.

Stratejik olarak önemli bir yerde olan Senegal 4 Nisan 1960 yılında bağımsızlığını kazanmasıyla birlikte Afrika siyasetinde önemli bir rol oynadı. %90'ı siyah ve müslüman bir millet olarak islam-afrika dünyası arasında diplomatik ve kültürel bir köprü olmuştur.

Bağımsızlığını kazandıktan sonra Senegal, Fransa'nın nüfuzu altında demokratik hayatına girdi. Léopold Sédar Senghor ilk devlet başkanı oldu ve 1963 yılında bir ihtilal teşebbüsü atlatıldı ^[4]. 1963 ile 1970 arası başbakanlık makamı kaldırıldı. 1981 yılında gönüllü olarak emekliliğine kadar Senghor ülkenin siyasi hayatı üzerinde çok önemli bir rol oynadı. Senghor'dan sonra devlet başkanı Abdou Diouf oldu. 1983 ile 1991 arası başbakanlık makamı 2.kez kaldırıldı.

Abdou Diouf 1981 ve 2000 yılları arasında devlet başkanlığı yaptı. Diouf daha geniş alanlarda siyasi katılımı sağladı ve ekonomide devlet katılımını azaltmaya çalıştı, diğer gelişmekte olan ülkelerle ilişkilerini güçlendirdi. Zaman zaman iç siyaset üzerinde sıkıntılar yaşadı sokakta şiddet, sınır gerginliği ve Casamance güney bölgesinde şiddetli ayrılıkçı hareketler oldu. Yine de, demokraside kararlılığını sürdürdü ve insan haklarını güçlendirdi. Diouf cumhurbaşkanı olarak dört dönem görev yaptı.

1999 yılında uluslararası gözlemcilerin özgür ve adil gürdüğü bir seçimde muhalefet lideri Abdoulaye Wade, Diouf'u mağlup etti. Senegal, bir siyasi partiden diğerine barışçıl bir geçiş yaşadı. 30 Aralık 2004 günü Cumhurbaşkanı Abdoulaye Wade Casamance bölgesindeki ayrılıkçı grub ile bir barış antlaşması imzalamak istediğini duyurdu ancak uygulama aşamasına bir türlü geçilemedi. 2005 yılında müzakerelere hız verildi fakat halen bir sonuca ulaşılamadı.

Ekonomi

Senegal'de ekili alanların önemli bir bölümü yerfıstığına ayrılmıştır. Bundan başka darı, pirinç, pamuk ve şekerkamışı yetiştirilir. Bol miktarda balık avlanır. En gelişmiş sanayileri yerfıstığı yağı işleme ve balık konserveciliğidir.

1973 yılında Senegal ve diğer batı afrika ülkeleri Batı Afrika Ülkeleri Ekonomik Topluluğunu (ECOWAS) oluşturdu. Petrol ve Senegal'in en büyük ihraç ürünü olan yer fıstığının^[5] fiyatlarının yükselmesi sebebiyle 1970'li yıllarda ekonomide kötü dalgalanmalara sebep oldu, bundan dolayı Senegal turizm ve balıkçılık gibi yeni endüstrilere yönelmek zorunda kaldı.

Ülke için en önemli döviz getirici kalemler arasında turizm sektörü sayılabilir. 1970’li yıllarda başlayan süreç önemli bir döviz getirici kalem olmuştur. Dakar, Thiès ve Ziguinchor turizmde hareketliliğin yaşandığı bölgelerdir. Gelen turistlerin çoğunluğu Avrupalı, yarıdan fazlası ise Fransız’dır.

Coğrafya

Casamance Bölgesinden Bir Peyzaj

Güneydoğusu dışında, Senegal oldukça düz ve alçak bir ülkedir. İklimi çok sıcaktır. Kuzeyde sakızağacı ve mimoza, Senegal Irmağı vadisinde de arapzamkı çıkarılan akasya ağaçları yetişir. Orta kesimi çöl gibi kumluk bir alandır. Güneyi ise tropik bitki örtüsüyle kaplıdır. Ülkede yaşayan yabancıl hayvanlar arasında en önemlileri maymun, antilop, aslan ve sırtlandır. Akarsularda timsah, suaygırı ve kaplumbağa bulunur.

Senegal'in başkenti Dakar'daki pembe göl bakteriler hariç hiçbir canlının yaşayamayacağı kadar tuzludur.

Ulaşım

Hava Taşımacılığında Dakar Léopold Sédar Senghor International Airport, Batı Afrika hava ulaşımında önemli bir yere sahiptir. İç havayolları olan Air Senegal International Dakar’dan Senegal’in diğer şehirleri yanında uluslararası alanda da gittikçe büyüyen bir şekilde Afrika’nın diğer bölgelerine ve Fransa’ya uçuşlar gerçekleştirmektedir. Diğer taraftan, birçok bölgesel havayolu Dakar’a uçuşlar gerçekleştirmektedir. Turkish Airlines,Ivorian Airlines, Royal Air Maroc, TunisAir, AirMauritanie, Air Cap Vert, Gambia International, Air Algérie, Air Gabon, Cameroon Airlines, Air Guinea Paramount, Air Burkina bunlardan en önemlileri olarak söylenebilir. Ayrıca, Avrupa’dan Dakar’a Air France, SN Airlines, Alitalia, TAP ve Iberia Airlines uçuşlar gerçekleştirmektedir.

Dakar-Bamako(Mali) arasında trenle seyahat etmek mümkün olmakla beraber eski teknoloji ve bozuk raylardan dolayı gecikmelere sıklıkla rastlanmakta ve çok kalabalık olmaktadır.

Nüfus

N'Gor Plajında Oyun Oynayan Senegalli Çocuklar

Yaş Grubu	0-14	15-64	65 Üstü	Toplam
Kadın	2.360.167	3.122.854	176.488	5.659.509
Erkek	2.404.461	2.901.689	161.173	5.467.863
Toplam	4.764.628	6.024.543	338.205	11.127.372	[1] 2005 Tahmini

Senegal'in nüfus olarak büyüme oranı yüzde 2,94 olmakla beraber, doğum oranı yılda 1000 kişi başına 37,94 doğum, 1.000 kişi başına 8,57 ölüm olarak tahmin edilmiştir. Senegal nüfusunun %45'i 15-64 yaşları arasında, %52'si 14 yaşından küçük ve sadece %3'ü 65 yaşın üzerinde olarak tahmin edilmektedir. Dünya Bankasının 2000 yılında yayınladığı raporda her yıl 125.000 Senegallinin işgücüne katılması beklenmekle birlikte bunların çok azının iş bulabildiği gösterilmiştir, bundan dolayı işsizlik ülkenin kalkınma çabalarına önemli bir engel oluşturmaktadır. Bu nedenle Senegal hükümetinin nüfus kontrol politikaları Senegalli kadınların doğum oranı sınırlamak için tasarlanmış ve benimsemiştir.

Demografi

Birçok Afrika ülkesinde olduğu gibi, Senegal halkının etnik kökeni de çeşitlilik göstermektedir. Senegal nüfusunu oluşturan birçok etnik grup vardır, bunların %43,3'ü Wolof-Serer, %23,8 Pular, %14,7 Jola, %3 Mandinka, %1,1 Soninke ve %1 Avrupalı ve Lübnanlıdır. Birkaç küçük etnik grup da nüfusun kalan %9,4'ünü oluşturur. Ülkenin %92'si Müslüman, %2'si ise Hristiyandır, yerli dinler ise geri kalan %6'yı oluşturmaktadır. Ülkenin resmi dili Fransızcadır fakat birçok kişi Wolof, Pulaar, Jola veya Mandinka gibi yerli dilleri de konuşmaktadır.

İdari Bölgeler

Senegal'in Bölgeleri

Senegal 14,^[6] bölgeye bölünmüştür, her bir bölge ''Conseil Régional'' tarafından yönetilir. Ülke 45 departman (Départements)’a ve 103 Arondisman (Arrondissements)’a bölünmüştür ve idari görevlilerin kim olacağına Collectivités Locales karar verir.^[7] .

Söz konusu bölgelerin aynı isimlerle başlayan merkez bölgeleri vardır ;

Dakar Diourbel Fatick Kaffrine Kaolack Kédougou Kolda

Louga Matam Saint-Louis Sédhiou Tambacounda Thiès Ziguinchor

Başlıca Şehirler

Senegal'in Başlıca Şehirleri

Dakar Senegal’in açık ara farkla en büyük şehridir ve iki milyonun üzerinde sakini vardır. İkinci en büyük şehri ise kırsal alan olarak yönetilmekte olan Touba’dır ve nüfusu yarım milyonu bulmaktadır.

Şehir	Nüfus(2005)
Dakar (Guédiawaye, and Pikine)	2.145.193
Touba	475.755
Thiès	240.152
Kaolack	181.035
M'Bour	170.875
Saint-Louis	165.038
Rufisque	154.975
Ziguinchor	153.456

Kaynakça

1. http://geography.about.com/library/cia/blcsenegal.htm
2. http://www.state.gov/secretary/rm/2010/04/139425.htm
3. http://www.infoplease.com/ipa/A0107951.html
4. http://kirjasto.sci.fi/senghor.htm
5. http://www.nationsencyclopedia.com/Africa/Senegal-ECONOMY.html
6. Statoids page on Senegal (noting that three new regions were split off on September 10, 2008).
7. List of current local elected officials from Union des Associations d’ Elus Locaux (UAEL) du Sénégal. See also the law creating current local government structures: (Fransızca)Code des collectivités locales, Loi n° 96-06 du 22 mars 1996.

Dış bağlantılar

• http://www.gouv.sn Senegal Hükümeti resmi İnternet Sitesi (Fransızca)
• http://www.un.org/Depts/Cartographic/map/profile/senegal.pdf BM Senegal Haritası (pdf formatında):