Komorlar
Union des Comores Komorlar Birliği الاتّحاد القمريّ al-Ittiḥād al-Qamariyy Komorlar |
||||||
---|---|---|---|---|---|---|
|
||||||
Slogan: "Unité – Solidarité – Développement" (French) "Birlik - Dayanışma - Geliştirme" |
||||||
Marşı: Udzima wa ya Masiwa (Komorca) "Birlik Adaları" |
||||||
Başkent | Moroni 11°41′G 43°16′D / 11.683°G 43.267°D | |||||
En büyük | Başkent | |||||
Resmî diller | Komorca, Arapça, Fransızca | |||||
Hükûmet | Federal Cumhuriyet | |||||
• | Devlet Başkanı | Azali Assoumani | ||||
• | Devlet Başkanı yardımcıları | Fouad Mohadji Mohamed Ali Soilih Nourdine Bourhane |
||||
Kuruluşu | ||||||
• | Gün | 6 Temmuz 1975 | ||||
• | Su (%) | negligible | ||||
Nüfus | ||||||
• | 2005 tahmini | 798.000 (159.) | ||||
GSYH (SAGP) | 2009 tahmini | |||||
• | Toplam | 772 milyon $[1] | ||||
• | Kişi başına | 1.159 $[1] | ||||
GSYİH (düşük) | 2009 tahmini | |||||
• | Toplam | 532 milyon $[1] | ||||
• | Kişi başına | 798 $[1] | ||||
İGE (2007) | 0,561 Hata: Geçersiz İGE değeri · 135. |
|||||
Para birimi | Komor frankı (KMF) | |||||
Zaman dilimi | EAT (UTC+3) | |||||
• | Yaz (SU) | not observed (UTC+3) | ||||
Trafik akışı | sağ | |||||
Telefon kodu | +269 | |||||
Internet TLD | .km |
Komorlar, Afrika'da Mozambik ve Madagaskar'la okyanus komşuluğu olan bir ada ülkesidir.
Tarihi
Komor Adaları'nın doğru adı Kamer Adaları'dır. Osmanlı kayıtlarında ve Arapçada bu isimle geçer. Kamer kelimesi Arapçada "ay" anlamına gelir. Ancak Fransızlar bu ismi "Komor (Comores)" olarak okumuşlar ve resmiyette de bu ad kullanılmıştır.
Komor Adaları'na İslam 14. yüzyılda girmiştir ve halkın tamamı Müslüman olmuştur. Tarihi kaynaklardan anlaşıldığına göre, bu adalar Müslümanlar'ın girmesinden önce büyük ölçüde boştu. Müslümanlar bu adalara girdikten sonra, burada ayrı bir sultanlık kurdular. Zamanla Komor Adaları'nı oluşturan dört büyük adanın her birinde ayrı bir sultanlık kuruldu ve zaman zaman bu sultanlıklar arasında çatışmalar oldu.
18. yüzyılda Tanganika kıyısından gelerek Büyük Komor Adası'na yerleşen Şeyh Ngome de Pate adanın hanım sultanının kız kardeşiyle evlendi. Bu evlilikten doğan Mwinye Mku adlı şahıs Sultan Ahmed adını alarak teyzesinin tahtına geçti ve diğer adaları da kendine bağladı. Sultan Ahmed'in Büyük Komor Adası'ndaki yönetimi 1875'e kadar sürdü. Ancak onun sultanlığı döneminde Fransız sömürgeciler Komor adalarına yönelik saldırılar başlattı ve 1841'de Mayotte adasını ele geçirdiler.
Büyük Komor'da 1875'te Sultan Ahmed'in yerine geçen torunu Seyyid Ali, Fransızlara yanaşmak ve onların himayelerini kabullenmek zorunda kaldı. Fransızlar Anjouan Adası'nı da 1886'da Sultan III. Abdullah'ın adaya hükmettiği sırada hâkimiyetlerine aldılar. Böylece, bütün Komor Adaları Fransız hâkimiyetine geçmiş oldu.
Adalardaki geleneksel sultanlık yönetimi (emirlik) Fransız hâkimiyeti altında 1912'ye kadar devam etti. Fransızlar 1912'de bütün yerel yönetimleri ve İslâmi uygulamaları ortadan kaldırdılar ve Komorlar'ı yine kendi hâkimiyetlerinde olan Madagaskar'a bağladılar. II. Dünya Savaşı'ndan sonra Komor Adaları Müslümanları, bağımsızlık mücadelelerine hız kazandırdı ve bu amaçla Tanzanya'da bazı örgütler kurdular. Bu örgütler sonra Komor Adaları Milli Kurtuluş Hareketi bünyesinde birleşerek organize bir faaliyet içine girdiler.
Fransa, 1974'te adaların geleceğiyle ilgili bir referandum yapmak zorunda kaldı. Açıklanan sonuçlara göre Mayotte Adası halkının % 65'i Fransız idaresinin devamını, diğer adalardaki halkın ise % 95'i bağımsızlığı istemişti. Fransa, 1 Ocak 1976'da Mayotte Adası dışındaki adaların bağımsızlığını kabul etti. Ancak ilginçtir ki, kurulan bağımsız cumhuriyetin başkanlığına bir batı hayranı olan Ali Suveylih geçirildi.
Ali Suveylih, ülkesini modernleştirme iddiasıyla İslâmi tesettürü ortadan kaldırmak dahil birtakım reformlar gerçekleştirmek suretiyle Fransız işgalcilerin başaramadıklarını başarma çabası içine girdi. Ancak 1978'de Ahmed Abdullah tarafından gerçekleştirilen bir darbeyle Ali Suveylih görevden uzaklaştırıldı. Yeni başkan Ekim 1978'de anayasayı değiştirerek devletin resmi adını Komorlar Federal İslâm Cumhuriyeti yaptı. Ahmed Abdullah da Fransa'yla iyi geçinmeye özen göstermesine ve İslâmileştirme faaliyetini sadece halkı kendine bağlamak için kullanmasına rağmen Batılılar'ın desteklediği paralı askerler tarafından kendisine karşı birkaç kez başarısız darbe girişiminde bulunuldu. Batılı güçler Ahmed Abdullah'ın ülkenin İslâmi kimliğine önem vermesinden rahatsız oluyorlardı. Ahmed Abdullah, Kasım 1989'da bir suikast sonucu öldürüldü ve yerine Said Muhammed Çuhar geçirildi.
Ekonomi
Komorlar gelişmekte olan bir ekonomiye sahiptir. Ülkede yaşam standartları yüksek olan insanlar fazla değildir. Hayvancılığın yanı sıra, tahıl, patates ve baharat üretimi yapılmaktadır.
Kaynakça
- 1 2 3 4 "Comoros". International Monetary Fund. 3 Mayıs 2015 tarihinde kaynağından arşivlendi. http://web.archive.org/web/20150503144801/http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2010/01/weodata/weorept.aspx?sy=2007&ey=2010&scsm=1&ssd=1&sort=country&ds=.&br=1&c=632&s=NGDPD,NGDPDPC,PPPGDP,PPPPC,LP&grp=0&a=&pr.x=73&pr.y=7. Erişim tarihi: 2010-04-21.
Dış bağlantılar
|
|
|
|
|
|